Μόνο η οικογενειακή κατοικία μπορεί να κληρονομηθεί αφορολόγηταΑκόμα κι αν στην κληρονομιά υπάρχει ένα συγκρίσιμο ακίνητο, μόνο η οικογενειακή κατοικία μπορεί να κληρονομηθεί αφορολόγητα, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Αυτό επιβεβαίωσε το Οικονομικό Δικαστήριο της Κάτω Σαξονίας με απόφαση της 13ης Μαρτίου 2024 (Αρ. 3 Κ 154/23). Ο κληρονόμος δεν μπορεί να μετατρέψει ένα συγκρίσιμο ακίνητο στην κληρονομιά σε οικογενειακή κατοικία.
Εάν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, η οικογενειακή κατοικία μπορεί να κληρονομηθεί αφορολόγητα. Για να είναι δυνατή η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς, ο διαθέτης πρέπει να έχει κατοικήσει την οικογενειακή κατοικία μέχρι τον θάνατό του, εκτός εάν αυτό δεν ήταν δυνατό για επιτακτικούς λόγους, π.χ. λόγω προβλημάτων υγείας. Επιπλέον, ο κληρονόμος πρέπει να χρησιμοποιήσει την οικογενειακή κατοικία αμέσως, δηλαδή συνήθως εντός 6 μηνών από την κληρονομιά, για δικούς του σκοπούς κατοικίας και να τη ζήσει τουλάχιστον για 10 χρόνια. Επιπλέον, η επιφάνεια κατοικίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 200 τετραγωνικά μέτρα, όπως αναφέρει η νομική εταιρεία MTR Legal Rechtsanwälte, η οποία παρέχει συμβουλές μεταξύ άλλων και για το κληρονομικό δίκαιο.
Κληρονόμηση πολλών διαμερισμάτων
Οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς πληρούνταν στην περίπτωση στο Οικονομικό Δικαστήριο της Κάτω Σαξονίας. Ωστόσο, ο κληρονόμος δεν ήθελε την απαλλαγή για το διαμέρισμα που κατοικούσε η μητέρα του μέχρι τον θάνατό της, αλλά για ένα συγκρίσιμο διαμέρισμα στο ίδιο πολυκατοικία, που επίσης ανήκε στην αποβιώσα μητέρα και ήδη κατοικούσε στον γιο της. Ωστόσο, το Οικονομικό Δικαστήριο της Κάτω Σαξονίας δεν συμφώνησε με αυτό.
Η διαθέτις στην παρούσα περίπτωση διέθετε πολλά διαμερίσματα σε μία πολυκατοικία. Το διαμέρισμα στον τελευταίο όροφο το κατοικούσε η ίδια, ενώ ένα άλλο διαμέρισμα στον δεύτερο όροφο το χρησιμοποιούσε ο γιος της ως ενοικιαστής. Μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο γιος δεν μετακόμισε στο διαμέρισμα της διαθέτιδας, αλλά συνέχισε να κατοικεί στο “παλιό” του διαμέρισμα. Το πρώην διαμέρισμα της μητέρας το ενοικίασε.
Απαλλαγή φόρου μόνο για την οικογενειακή κατοικία
Για το διαμέρισμα που κατοικούσε, ο γιος ζήτησε απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς. Παρά το γεγονός ότι οι καθορισμένες αξίες της ακίνητης περιουσίας διέφεραν μεταξύ τους, επρόκειτο για δύο σχεδόν ταυτόσημα διαμερίσματα στο ίδιο σπίτι. Έτσι, δεν του φαινόταν λογικό να μετακομίσει στο διαμέρισμα του τελευταίου ορόφου που χρησιμοποιούσε προηγουμένως η διαθέτις. Γι’ αυτό συνέχιζε να κατοικεί στο υπάρχον διαμέρισμά του, ανέφερε ο γιος.
Η Εφορία εξήγησε ότι η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς είναι εφικτή μόνο για την οικογενειακή κατοικία, δηλαδή για το διαμέρισμα που χρησιμοποιούσε η μητέρα, και απέρριψε την αίτηση. Ούτε με την αγωγή για το φορολογικό έγγραφο είχε επιτυχία ο γιος.
Ο κληρονόμος πρέπει να κατοικήσει την οικογενειακή κατοικία
Το Οικονομικό Δικαστήριο της Κάτω Σαξονίας αποφάσισε ότι η Εφορία ορθά δεν χορήγησε απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς. Η προϋπόθεση για απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς στην οικογενειακή κατοικία είναι ότι ο διαθέτης έχει χρησιμοποιήσει την οικογενειακή κατοικία για δικούς του σκοπούς κατοικίας μέχρι τον θάνατό του, εκτός αν οι ίδιες ανάγκες τον εμπόδισαν σε αυτή τη χρήση. Επιπλέον, ο κληρονόμος πρέπει να χρησιμοποιήσει άμεσα την οικογενειακή κατοικία για δικούς του σκοπούς κατοικίας, ανέφερε το δικαστήριο.
Για αυτό απαιτείται να εισέλθει και να κατοικήσει στην οικογενειακή κατοικία. Μια απλή δέσμευση για χρήση, π.χ. μέσω δήλωσης στη φορολογική δήλωση κληρονομιάς, δεν επαρκεί αν δεν ακολουθήσει και η πραγματική μετεγκατάσταση. Εάν ο κληρονόμος δεν χρησιμοποιεί την οικογενειακή κατοικία για δικούς του σκοπούς κατοικίας, δεν είναι δυνατή μια απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς, διευκρίνισε το Οικονομικό Δικαστήριο της Κάτω Σαξονίας. Η απαλλαγή από τον φόρο δεν θα μπορούσε να ληφθεί υπόψη ακόμη και αν ο κληρονόμος εμποδίζεται από επιτακτικούς λόγους στην αυτοχρησιμοποίηση.
Η οικογενειακή κατοικία δεν μπορεί να “ανταλλαχθεί”
Το διαμέρισμα που κατοικούσε ο γιος δεν μπορεί να θεωρηθεί ως φορολογικά ευνοούμενη οικογενειακή κατοικία, καθώς η διαθέτις δεν είχε κατοικήσει εκεί. Το διαμέρισμα του τελευταίου ορόφου που χρησιμοποιούσε αποτελεί την οικογενειακή κατοικία. Δεδομένου ότι ο γιος δεν χρησιμοποίησε άμεσα την οικογενειακή κατοικία για δικούς του σκοπούς κατοικίας μετά την κληρονομιά, δεν ισχύει ούτε εδώ η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς. Ένα οικογενειακό σπίτι δεν μπορεί να αντικατασταθεί από άλλο διαμέρισμα στο ίδιο σπίτι, θέτει το δικαστήριο σε σαφήνεια.
Η απόφαση δείχνει ότι η φορολογική απαλλαγή για την οικογενειακή κατοικία είναι δυνατή, αλλά πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις για αυτή.
Η MTR Legal Rechtsanwälte παρέχει συμβουλές για την κληρονομιά και άλλες ερωτήσεις για το κληρονομικό δίκαιο.
Επικοινωνήστε μαζί μας !
