Το ΔΕΕ ενισχύει την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων – Απόφαση της 24.10.2024 – C-227/23
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενίσχυσε την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων για έργα από κράτη εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με την απόφαση της 24 Οκτωβρίου 2024, το ΔΕΕ ξεκαθάρισε ότι τα έργα από τρίτες χώρες απολαμβάνουν την ίδια προστασία πνευματικών δικαιωμάτων με τα έργα από κράτη μέλη της ΕΕ (Αρ.: C-227/23).
Το ΔΕΕ απάντησε με αυτή την απόφαση στο σημαντικό ερώτημα, αν για την προστασία πνευματικών δικαιωμάτων εντός της ΕΕ παίζει ρόλο η χώρα προέλευσης του έργου. Οι δικαστές αρνήθηκαν αυτό το ενδεχόμενο. Σύμφωνα με την Οδηγία ΕΕ 2001/29, η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων ισχύει επίσης για έργα από τρίτες χώρες εκτός της ΕΕ. Κατά την άποψη του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Οδηγία υπερισχύει της λεγόμενης Συμβάσεως της Βέρνης του 1886, σύμφωνα με το δικηγορικό γραφείο MTR Legal που παρέχει συμβουλές σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων και άλλες θεματικές του δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Διαμάχη για πνευματικά δικαιώματα γύρω από καρέκλα σχεδιασμού
Το ΔΕΕ έπρεπε να αποφασίσει σε μια διαφωνία για πνευματικά δικαιώματα μεταξύ μιας εταιρείας από την Ελβετία και μιας επιχείρησης από την Ολλανδία. Η ελβετική εταιρεία διαθέτει τα πνευματικά δικαιώματα για μια καρέκλα σχεδιασμού, η οποία αρχικά προέρχεται από τις ΗΠΑ. Η ολλανδική επιχείρηση διατηρεί μια αλυσίδα καταστημάτων με έπιπλα στην Ολλανδία και το Βέλγιο, όπου εμπορεύεται μια καρέκλα που θυμίζει έντονα την αρχικά από τις ΗΠΑ καρέκλα σχεδιασμού, στην οποία η ελβετική εταιρεία κατέχει τα δικαιώματα. Έτσι, η εταιρεία ζητούσε την παύση της εμπορίας της καρέκλας. Η διαμάχη έφτασε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας, το οποίο προσέφυγε στο ΔΕΕ. Οι δικαστές στο Λουξεμβούργο έπρεπε να διευκρινίσουν εάν ένα έργο εφαρμοσμένης τέχνης από τρίτη χώρα, του οποίου ο δημιουργός δεν είναι πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να απολαμβάνει την ίδια προστασία πνευματικών δικαιωμάτων όπως ένα έργο από κράτος μέλος της ΕΕ.
Για την ενίσχυση της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων είχε ήδη το 1886 υπογραφεί η λεγόμενη Σύμβαση της Βέρνης. Αρχικά, αυτή χρησίμευε για την προστασία των έργων λογοτεχνίας και τέχνης στο εξωτερικό, καθώς έξω από τη χώρα, στην οποία βρίσκονταν υπό προστασία πνευματικών δικαιωμάτων, μπορούσαν να αναπαραχθούν και να διαδοθούν ελεύθερα. Με το πέρασμα των χρόνων, η Σύμβαση της Βέρνης έχει αναθεωρηθεί αρκετές φορές.
Προστασία πνευματικών δικαιωμάτων μέσω της Συμβάσεως της Βέρνης
Στον πυρήνα της, η Σύμβαση της Βέρνης προβλέπει ότι οι δημιουργοί από κράτη που έχουν υπογράψει τις ρυθμίσεις, απολαμβάνουν στα κράτη υπογραφών τα ίδια δικαιώματα με τους εγχώριους δημιουργούς. Αυτό δεν ισχύει ανεπιφύλακτα για έργα εφαρμοσμένης τέχνης, όπως π.χ. έπιπλα σχεδιασμού. Σε αυτή την περίπτωση ισχύει η ρήτρα της λεγόμενης υλικής αμοιβαιότητας. Σύμφωνα με αυτή, έργα που προστατεύονται μόνο ως δείγματα ή μοντέλα στις χώρες προέλευσής τους, αλλά δεν αναγνωρίζονται ως έργα τέχνης, δεν έχουν αξίωση για προστασία πνευματικών δικαιωμάτων στα κράτη που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση.
Το ΔΕΕ αποφάσισε τώρα ότι αυτή η ρήτρα υλικής αμοιβαιότητας δεν εφαρμόζεται όταν πρόκειται για έργα από τρίτες χώρες. Υπερθεματίζοντας, ότι η εφαρμογή της ρήτρας θα υπονόμευε τον στόχο της Οδηγίας της ΕΕ 2001/29 για την εναρμόνιση των πνευματικών δικαιωμάτων στην εσωτερική αγορά. Μέσω της εφαρμογής της ρήτρας, τα έργα εφαρμοσμένης τέχνης που προέρχονται από τρίτες χώρες θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονται διαφορετικά στα κράτη μέλη της ΕΕ. Ωστόσο, η Οδηγία 2001/29 προβλέπει ότι όλα τα έργα που επιδιώκουν προστασία στην ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίζονται ομοίως ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσής τους.
Η ρήτρα υλικής αμοιβαιότητας μη εφαρμόσιμη
Τα μεμονωμένα κράτη μέλη δεν μπορούσαν από μόνα τους να περιορίσουν τα δικαιώματα που έχουν παραχωρηθεί από την οδηγία επικαλούμενα τη Σύμβαση της Βέρνης, τονίζει περαιτέρω το ΔΕΕ. Ένα κράτος μέλος δεν μπορεί επομένως να εφαρμόσει τη ρήτρα υλικής αμοιβαιότητας για έργα από τρίτες χώρες όπως οι ΗΠΑ, αντίθετα με το κοινοτικό δίκαιο, διευκρίνισαν οι δικαστές στο Λουξεμβούργο. Ένας εθνικός νόμος που θίγει την προστασία πνευματικών δικαιωμάτων αυτών των έργων δεν μπορεί να εφαρμοστεί σύμφωνα με τη νομολογία του ΔΕΕ.
Επιπλέον, το ΔΕΕ διευκρίνισε ότι τα δικαιώματα της πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύονται επίσης από το Άρθρο 17 παρ. 2 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΧΘΔΕΕ) και οποιοσδήποτε περιορισμός αυτών των δικαιωμάτων πρέπει σύμφωνα με το Άρθρο 52 παρ. 1 του Χάρτη να είναι προβλεπόμενος από το νόμο.
Σε νομικές διαμάχες για το Πνευματικό Δικαίωμα ή άλλα θέματα του δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας, ο MTR Legal Rechtsanwälte είναι ο κατάλληλος συνεργάτης σας.
Μπορείτε με ευχαρίστηση να πάρετε επαφή μαζί μας!
