Orzeczenie KG Berlin o sprzeczności z zasadami współżycia społecznego z powodu braku znajomości języka
Zawieranie małżeństw pomiędzy partnerami o różnym obywatelstwie nie jest rzadkością. Również w takich przypadkach para może zawrzeć umowę małżeńską. Brak znajomości języka przez jednego z partnerów może być co prawda barierą, ale nie prowadzi automatycznie do nieważności umowy małżeńskiej z powodu sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Podkreślił to Izba Sądowa Berlin w postanowieniu z dnia 19 lipca 2024 r. (sygn. akt: 16 UF 39/22).
Umowa małżeńska może nie być romantyczna. Może jednak zapewnić, że wiele ważnych aspektów, które w przypadku rozwodu mogą prowadzić do prawnych sporów między partnerami, w harmonijnych czasach zostanie wiążąco uregulowane. W umowie małżeńskiej można np. wyjaśnić kwestie takie jak: podział majątku, roszczenia alimentacyjne czy prawo do kontaktów.
Umowa małżeńska nie może nieproporcjonalnie faworyzować jednego z partnerów
Może być to szczególnie ważne, gdy jeden z małżonków jest znacznie bardziej zamożny niż drugi. Poprzez umowę małżeńską może on chronić swój majątek; bez indywidualnych uzgodnień automatycznie stosowane są ustawowe regulacje. Celem umowy małżeńskiej jest zawsze sprawiedliwy podział, tak aby oboje partnerzy także po rozwodzie mogli żyć w stabilnych warunkach ekonomicznych. Umowa małżeńska nie może zatem nieproporcjonalnie faworyzować jednego z partnerów. W takim przypadku może być sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i nieważna, jak to podkreśla kancelaria prawna MTR Legal Rechtsanwälte, która m.in. doradza w prawie rodzinnym.
Nie zachodzi jednak automatyczna sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, jeśli umowa małżeńska została sporządzona w języku, którego jeden z małżonków nie rozumie lub rozumieł go w ogranicznym stopniu. Podkreśliła to Izba Sądowa Berlin.
Małżeństwo pomiędzy Niemcem a Tajką
W omawianej sprawie Niemiec i Tajka zawarli małżeństwo. Kobieta posiadała w Tajlandii średnie dochody i miała podstawową znajomość języka niemieckiego, tak że mogła rozumieć i stosować proste, codzienne zdania. Mężczyzna był przedsiębiorcą. Kobieta przeniosła się z córką z pierwszego małżeństwa do Niemiec i para pobrała się. Następnie kobieta pracowała tymczasowo w przedsiębiorstwie swojego męża i uczęszczała na kursy języka niemieckiego. Po narodzinach wspólnego syna opiekowała się dziećmi i zajmowała się wspólnym gospodarstwem domowym.
Dzień przed ślubem para zawarła poświadczoną notarialnie umowę małżeńską. W umowie wybrali prawo niemieckie oraz m.in. wyłączyli dochód z majątku wspólnego, majątek odrębny oraz alimenty po rozwodzie. Ustalono ograniczenie roszczeń alimentacyjnych dla wspólnych dzieci. Ponadto mężczyzna miał wypłacać kobiecie odszkodowanie w wysokości 250 euro za każdy miesiąc po upływie 49 miesiąca od zawarcia małżeństwa. Dalsze wyrażone umowy zawierały, że w przypadku przeprowadzki do Tajlandii miało obowiązywać prawo tajlandzkie. Umowy z umowy małżeńskiej powinny być w miarę możliwości zachowane.
Umowa małżeńska sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i nieważna?
Małżeństwo się nie udało i po rozwodzie doszło do sporu, czy zawarta umowa małżeńska jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, a więc nieważna. Kobieta twierdziła, że nie rozumiała treści umowy małżeńskiej w momencie jej zawarcia. Notariusz co prawda zaangażował tłumacza. Tłumacz ten przetłumaczył jednak umowę tylko na tajlandzki język urzędowy lub standardowy, który jest co prawda używany w wyższych kręgach, ale nie w jej rodzimej prowincji w Tajlandii. Ustne tłumaczenie umowy było zatem niewystarczające. Ten fakt wykorzystał jej były mąż, aby osiągnąć dla siebie korzystne warunki umowy. Kobieta twierdziła, że była przez umowę małżeńską nieproporcjonalnie poszkodowana.
KG Berlin najpierw potwierdziła swoją decyzję, że jest międzynarodowo właściwa. Wynika to z faktu, że rozwód również został przeprowadzony przez niemiecki sąd. To jest wystarczające, aby uzasadnić międzynarodową właściwość sądów niemieckich także dla kwestii dotyczących ustroju małżeńskiego. Ponadto prawidłowo zastosowane zostało prawo niemieckie. Wybór prawa skutecznie dokonano w umowie małżeńskiej.
Umowa małżeńska na podstawie prawa niemieckiego skuteczna
Na podstawie prawa niemieckiego umowa małżeńska została skutecznie zawarta. Notariusz zaangażował tłumacza. Wyjaśnienia kobiety, że nie rozumiała tłumaczenia, są niezrozumiałe. Jeśli rzeczywiście nie była w stanie śledzić negocjacji, to niezrozumiałe jest, że ani swojego partnera, ani notariusza, ani tłumacza nie poinformowała o tym fakcie i mimo to podpisała umowę małżeńską, powiedział KG Berlin. Jeśli jej deklaracja wobec notariusza, że rozumie język tajlandzki, była niewłaściwa, nie jest jej wolno z tego powodu twierdzić, że dokument jest nieważny, wyjaśnił sąd.
Również w swej treści umowa małżeńska nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, a zatem jest skuteczna, zdecydował KG Berlin.
Zawieranie małżeństw z międzynarodowym aspektem maleje. Należy przy tym zwrócić uwagę na prawne specyfiki. MTR Legal Rechtsanwälte doradzają w międzynarodowym prawie rodzinnym.
Skontaktuj się z nami!
