Wyrok Federalnego Sądu Pracy z dnia 19.02.2025 – 10 AZR 57/24
Oprócz stałego wynagrodzenia, w umowie o pracę można również ustalić zmienne wynagrodzenia, zależne od osiągnięcia określonych celów. W takim przypadku pracodawca musi w odpowiednim czasie przedstawić cele, które pracownik musi osiągnąć, aby otrzymać zmienne wynagrodzenie. Opóźnione lub brakujące wyznaczenie celów może natomiast wywołać roszczenia odszkodowawcze pracownika. Tak zdecydował Federalny Sąd Pracy (BAG) w wyroku z dnia 19 lutego 2025 r. (Az.: 10 AZR 57/24).
Zmienna wynagrodzenia ma stanowić dla pracownika bodziec do osiągnięcia określonych celów. W związku z tym konieczne jest, aby pracownik znał cele, których osiągnięcia się od niego oczekuje. Dlatego pracodawca musi w odpowiednim czasie przedstawić cele do osiągnięcia, podkreśla kancelaria prawna MTR Legal Rechtsanwälte, która m.in. doradza w zakresie prawa pracy i konsekwentnie reprezentuje interesy swoich klientów zarówno poza sądem, jak i przed sądem.
Późniejsze przedstawienie celów z reguły nie może już spełniać swojej funkcji motywacyjnej i stymulacyjnej. To może generalnie wywołać roszczenie pracownika do odszkodowania, jak pokazuje wyrok BAG.
Opóźnione wyznaczenie celów przez pracodawcę
W omawianym przypadku skarżący pracownik miał odpowiedzialność kierowniczą, a w jego umowie o pracę ustalono zmienne wynagrodzenie. W porozumieniu zakładowym określono, że wyznaczenie celów powinno nastąpić do 1 marca danego roku kalendarzowego. Przy czym wyznaczenie celów miało składać się w 70 procentach z celów przedsiębiorstwa i w 30 procentach z celów indywidualnych. Wysokość zmiennego wynagrodzenia była uzależniona od realizacji celów przez pracownika.
W 2019 roku przedsiębiorstwo przedstawiło wyznaczenie celów przedsiębiorstwa dopiero w październiku. Indywidualne cele nie zostały wyznaczone skarżącemu. Za rok 2019 otrzymał on zmienne wynagrodzenie w wysokości około 15500 euro.
Pracownik pozywa o odszkodowanie
Z tym nie zgodził się skarżący. Zgłosił roszczenia odszkodowawcze, ponieważ w 2019 roku nie przedstawiono mu celów indywidualnych, a cele przedsiębiorstwa zostały przedstawione z opóźnieniem. Przy terminowym przedstawieniu celów byłoby możliwe założenie, że osiągnąłby zarówno cele indywidualne, jak i cele przedsiębiorstwa. Dlatego zmienne wynagrodzenie okazało się zbyt niskie, a skarżący zgłosił roszczenie o odszkodowanie w wysokości około 16000 euro.
Pracodawca twierdził jednak, że wyznaczenie celów nastąpiło terminowo i zgodnie z zasadami słuszności. Z tego powodu roszczenie o odszkodowanie miało nie mieć podstaw.
Sąd pracy oddalił skargę. Jednak Sąd Krajowy Pracy w Kolonii przyznał rację skarżącemu w drugiej instancji (Az. 4 Sa 390/23). Pracodawca wniósł spór aż przed Federalny Sąd Pracy. Jego odwołanie nie odniosło jednak sukcesu. Dziesiąty senat Federalnego Sądu Pracy potwierdził decyzję Sądu Krajowego Pracy z Kolonii: Skarżący ma prawo do odszkodowania w wysokości około 16000 euro.
BAG: Pracodawca naruszył swoje obowiązki
W uzasadnieniu BAG wskazał, że pracodawca naruszył swoje wynikające z porozumienia zakładowego zobowiązanie do wyznaczenia celów na rok 2019 w sposób zawiniony. Nie przedstawił skarżącemu celów indywidualnych i opóźniał przedstawienie celów przedsiębiorstwa do października, gdy okres celowy był już w około trzech czwartych w toku. W tym momencie funkcja motywacyjna i stymulacyjna przez wyznaczenie celów nie była już możliwa, stwierdził BAG. Dlatego nie można również później sądowo określać osiągnięcia celów.
Przy ustalaniu wysokości odszkodowania należy opierać się na wysokości zmiennego wynagrodzenia przy osiągnięciu wyznaczenia celów. Można założyć, że skarżący w pełni osiągnąłby wyznaczenie celów zarówno dla celów przedsiębiorstwa, jak i indywidualnych, zgodnie z zasadami słuszności. Nie występują żadne szczególne okoliczności wyłączające to założenie, twierdzi BAG.
Skarżący nie musi również odpowiadać za zmniejszenie roszczeń z tytułu współodpowiedzialności, ponieważ tylko pracodawca był odpowiedzialny za wyznaczenie celów, postanowił BAG.
Egzekucja Państwa interesów
BAG swoim wyrokiem zapewnił jasność sytuacji. Pracodawcy powinni zadbać, aby cele były prezentowane na czas, by unikać sporów prawnych.
Nie zawsze da się uniknąć sporów prawnych w miejscu pracy. MTR Legal Rechtsanwälte konsekwentnie reprezentuje interesy swoich klientów zarówno poprzez pozasądowe rozwiązywanie sporów, jak i przez przemyśloną reprezentację przed sądami na wszystkich etapach postępowania.
Zapraszamy do kontaktu z nami!