Ontneming van het gezag is geen middel voor sancties tegen ouders
Bij scheiding en echtscheiding is het gezag over de kinderen vaak een punt van geschil tussen de ouders. Bij het gezag heeft altijd het welzijn van het kind prioriteit. Daarom komt de ontneming van het gezag voor een ouder alleen in aanmerking als dit noodzakelijk is voor het welzijn van het kind. Dat maakte het OLG Frankfurt duidelijk met een beslissing van 29 januari 2025 (Az.: 1 UF 186/24).
Als de ouders getrouwd zijn, hebben ze gezamenlijk gezag over hun kinderen. Het gezamenlijke gezag blijft ook na de scheiding bestaan. Beide ouders hebben echter de mogelijkheid om individueel gezag aan te vragen. Van belang is steeds het welzijn van het kind. Dat moeten ook de ouders in acht nemen, want ook al leven ze gescheiden, kinderen kunnen lijden onder hun aanhoudende conflicten. Escaleert het conflict en is daardoor het welzijn van het kind in gevaar, dan kan dat zelfs leiden tot het ontnemen van het gezag of het recht op verblijf voor de kinderen. Dit is echter alleen in bijzonder zware gevallen mogelijk, aldus het advocatenkantoor MTR Legal, dat ook in het familierecht adviseert.
Duurzame conflicten tussen ouders
Dat blijkt ook uit de beslissing van het OLG Frankfurt. In de onderliggende zaak waren de getrouwde ouders gescheiden. Hun drie gezamenlijke kinderen van 7, 10 en 12 jaar woonden sinds de scheiding voornamelijk bij de moeder. De ouders behielden na hun scheiding echter gezamenlijk gezag. Er ontstonden herhaaldelijk juridische geschillen. Zo konden de ouders het niet eens worden over een duurzame, regelmatige omgang van de kinderen met hun vader. De vader hield de moeder daarvoor verantwoordelijk en verweet haar de kinderen manipulatief te beïnvloeden. Daarom vroeg hij om het alleenrecht op gezag.
De bevoegde rechtbank vroeg een deskundigenrapport aan, waarin ook de tijdelijke externe plaatsing van de kinderen in een geschikte jeugdhulpinstelling werd besproken. Er was al een weekverblijf voor de kinderen gevonden en de jeugdzorg had een afspraak gemaakt om kennis te maken. De moeder weigerde al het kennismaken en helemaal de verhuizing van haar kinderen naar de groep. De vader vroeg daarop het recht op verblijf voor zijn kinderen aan.
Ontneming van het verblijfheidsrecht
Na een verdere hoorzitting met de kinderen en betrokkenen ontnam de familierechtbank de ouders het verblijfheidsrecht voor hun kinderen en droeg het over aan de jeugdzorg. Deze beval de verhuizing van de kinderen naar de weekgroep aan. Ze brachten voortaan alleen de weekenden afwisselend bij hun moeder of hun vader door.
Tegen de ontneming van hun verblijfheidsrecht gingen de ouders in beroep. Met succes. Het OLG Frankfurt besloot na een hernieuwde hoorzitting dat de kinderen weer in het huishouden van de moeder moesten terugkeren en de ouders weer gezamenlijk gezag zouden uitoefenen. Het ontnemen van ouderlijke macht was disproportioneel geweest, verduidelijkte het OLG Frankfurt.
Welzijn van het kind heeft prioriteit
Als reden voerde het aan dat de externe plaatsing van de kinderen gecombineerd met ontneming van gezag niet het enige geboden en proportionele middel was geweest om hun algemene situatie te verbeteren. De kinderen hadden weliswaar te lijden gehad onder de hoog-conflictuele strijd van hun ouders, maar het verwijderen van de kinderen uit het huishouden van de moeder en de plaatsing in een woongroep zou leiden tot ernstige ontwikkelingsrisico’s. Want de verhuizing naar de weekgroep zou een complete ontworteling van de kinderen van hun thuis, hun moeder, hun verdere familie, hun vrienden en hun verdere sociale omgeving betekenen. Bovendien is er geen empirisch bewijs voor de effectiviteit van het verwijderen van een kind uit het huishouden van een zogenaamd manipulerend, vervreemdend ouderdeel. Dit was in het deskundigenrapport over het hoofd gezien, aldus het OLG Frankfurt.
Maatregelen voor kinderbescherming moeten zich altijd strikt op het welzijn van het kind richten. Het doel van een gezagsbeslissing is niet om vermeend wangedrag van de ouders te sanctioneren, maakte het OLG Frankfurt duidelijk.
De beslissing van het OLG Frankfurt toont aan dat het welzijn van het kind bij conflicten tussen de ouders altijd op de eerste plaats moet staan. Is het welzijn van het kind echter in gevaar, dan kan dit leiden tot ontneming van gezag.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert over kwesties van ouderlijk gezag en andere onderwerpen van het familierecht.
Neem gerust contact met ons op!
