ABAD, coğrafi menşe işareti hakkında – Dava No: C-399/22
Tüketiciler, bir ürünün coğrafi kökeni konusunda yanıltılmamalıdır. Bu doğrultuda, Batı Sahra’dan gelen kavunlar ve domateslerin, Fas’tan geliyormuş gibi etiketlenmesine izin verilmemelidir. Bunun yanıltıcı olduğunu ve rekabet hukukuna aykırı olduğunu, 4 Ekim 2024 tarihli kararıyla (Dava No: C-399/22) ABAD tespit etti.
Coğrafi menşe işaretleri, tüketicide bir ürünün özelliklerine dair, örneğin kalite veya tat hususunda, belli beklentiler uyandırabilir. Bu sayede, tüketici satın alma kararında etkilenebilir. Bu nedenle, tüketiciyi ürünün kökeni konusunda yanıltan bilgiler, yanıltıcı ve yasaktır, diye belirtti Ekonomik Hukuk Bürosu MTR Legal Rechtsanwälte, rekabet hukuku konularında da danışmanlık verir.
Batı Sahra’dan gelen kavunlar ve domatesler
ABAD önündeki davada, şimdi Batı Sahra’da yetiştirilen ancak köken ülkesi olarak Fas gösterilen kavun ve domatesler konu alındı. Fas, Batı Sahra’nın büyük bir kısmını kontrol etse de, bağımsız bir bölge de bulunmakta. Batı Sahra’nın uluslararası hukuksal statüsü şu anda belirsizdir.
Batı Sahra’da ayrıca tarım yapılmaktadır. Domates ve kavun gibi ürünler seralarda yetiştirilmektedir. Bitkilerin gerekli sulama altyapısı öncelikle Fas tarafından sağlanmakta ve finanse edilmektedir. Meyve ve sebze, ardından ağırlıklı olarak Avrupa’ya ihraç edilip, Fas kökenli olarak etiketlenmektedir.
Ürünlerin kökeni konusunda tüketicileri yanıltma
Buna karşı Fransız Tarım Birliği itiraz etmektedir. Birlik, Fransız hükümetine Batı Sahra’dan gelen kavunların ve domateslerin ithalatının yasaklanması için başvuruda bulundu, çünkü köken ülkesi olarak haksız biçimde Fas belirtilmektedir. Tüketicilerin malın kökeni konusunda yanıltılmaması ve satın alma kararlarında yanlış yönlendirilmemesi ve uluslararası hukuka saygının sağlanması için, Fas ve Batı Sahra’dan gelen ürünlerin net bir şekilde ayrılması ve doğru etiketlenmesi gereklidir.
Fransız Tarım Birliği’nin başvurusu sonunda Avrupa Adalet Divanı’na taşındı. ABAD, Fas kökenin, Avrupa Birliği ile Kuzey Afrika devleti arasındaki ortaklık anlaşması nedeniyle meşru olup olmaması gerektiğini ve yanlış köken beyanıyla sistematik bir şekilde ithal edilen ürünlere karşı bir AB üyesinin hangi koruma önlemlerini alabileceğini açıklamalıydı.
Batı Sahra, Fas değildir
ABAD, söz konusu kavun ve domateslerin yalnızca Batı Sahra’da hasat edildiğini ve bu nedenle yalnızca Batı Sahra’nın menşe beyanı olarak belirtilmesi gerektiğini açıkça belirtti. Yargıçlar, Batı Sahra’nın Fas’ın bir parçası olmadığını, ayrı bir bölge olduğunu vurguladılar. Avrupa Birliği hukuku açısından Batı Sahra, kendi gümrük bölgesini oluşturur. Başka bir menşe beyanı, tüketicilerde kavun ve domateslerin hasat edildikleri bölgeden başka bir yerden geldikleri izlenimini uyandırabilir. Tüketiciler, ürünlerin gerçek kökeni konusunda yanıltılmış olur.
Ancak ABAD ayrıca bir AB üyesinin tek başına, Avrupa köken beyanı kurallarına uygun olmayan belirli tarım ürünleri için ithalat yasağına karar veremeyeceğini de belirtti. Ortak ticaret politikası konularında sadece AB yasama faaliyetinde bulunabilir. AB ile Fas arasındaki ortaklık anlaşması çerçevesinde ilgili düzenlemelerin yapılması mümkündür.
Rekabet hukukunun ihlali
Bir ürünün kökeni hakkında yanlış menşe beyanlarıyla tüketici yanıltıldığında, bu durum rekabet hukukunun ihlali anlamına gelir. Tüketiciler için menşe beyanları, ürünün olumlu özelliklerini bağlayabileceğinden, işletmeler için bir menşe işaretinin korunması önemli bir değerdir. Rekabet hukuku ihlalleri bu nedenle sert bir şekilde cezalandırılabilir. Uyarılar, tedbir davaları veya tazminat davaları sonucu olabilir.
Ekonomik hukuk bürosu olarak MTR Legal Rechtsanwälte, uzun yıllara dayanan deneyime sahiptir rekabet hukuku ve müvekkillerinin çıkarlarını gerek uyarıları savunmada gerekse tedbiri ve tazminat davalarını uygulamada temsil eder.
Bizimle iletişime geçin!
