Sparkasse traci po wyroku OLG Stuttgart prawo do odszkodowania
Ponieważ Sparkasse nie wystarczająco poinformowała o obliczaniu wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę kredytu, dwóch kredytobiorców nie musi płacić odszkodowania ani otrzymają je z powrotem od Sparkasse. Tak orzekł Wyższy Sąd Krajowy w Stuttgarcie wyrokiem z dnia 7 lutego 2024 r. (Az.: 9 U 124/23).
W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu, instytucja kredytowa traci oprocentowanie. Aby zrekompensować tę stratę, może ona żądać od kredytobiorcy zapłaty wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę. Bank lub Sparkasse może jednak stracić swoje prawo do zapłaty wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę zgodnie z § 502 ust. 2 BGB, jeżeli nie dostarczy kredytobiorcom wystarczających informacji na temat okresu obowiązywania umowy kredytowej, prawa do wypowiedzenia umowy oraz sposobu obliczania wynagrodzenia, stwierdziła MTR Legal, która posiada duże doświadczenie w prawie bankowym.
Wynagrodzenie za wcześniejszą spłatę ustalone
W postępowaniu przed OLG Stuttgart Sparkasse naruszyła swoje obowiązki informacyjne. Powodowie w tej sprawie podpisali w październiku 2016 roku umowę kredytową z pozwanym Sparkasse na kwotę 263.000 euro. Kredyt służył finansowaniu nieruchomości. Strony uzgodniły oprocentowanie w wysokości 1,45 procent rocznie, które obowiązywało do sierpnia 2036 roku. Kredytobiorcom przyznano prawo do nadpłat w wysokości 13.150 euro rocznie.
Ponadto, umownie uzgodniono, że Sparkasse może żądać odpowiedniego wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę kredytu w trakcie obowiązywania stałego oprocentowania. Obliczenie odszkodowania odbywało się według tzw. metody aktywa/pasywa. Sparkasse miało być traktowane tak, jakby kredyt był spłacany zgodnie z planem do końca obowiązywania stałego oprocentowania, jak zapisano w umowie kredytowej.
Kredyt na nieruchomość spłacony przed terminem
Ponieważ kredytobiorcy sprzedali finansowaną nieruchomość już w 2020 roku, chcieli także wcześniej spłacić kredyt na nieruchomość. W związku z tym uzgodnili z Sparkasse wcześniejszą spłatę pozostałego zadłużenia kredytowego w zamian za zapłatę wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę w wysokości około 12.500 euro. Kredytobiorcy początkowo zapłacili wynagrodzenie za wcześniejszą spłatę, ale później zażądali jego zwrotu od Sparkasse. Uzasadniali to tym, że nie byli wystarczająco poinformowani o sposobie obliczania wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę. Sparkasse nie różnicowało bowiem między końcem okresu obowiązywania stałych stóp procentowych a uzasadnionym oczekiwaniem co do odsetek. Ponadto sama umowa o wcześniejszą spłatę była nieważna z powodu naruszenia § 512 BGB, ponieważ traktowane to było jako nielegalna transakcja obejściowa.
OLG Stuttgart: kredytobiorca ma prawo do zwrotu
OLG Stuttgart podzieliło argumentację kredytobiorców. Uznano, że mają oni prawo do zwrotu wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę.
W uzasadnieniu sąd wyjaśnił, że zapłata wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę przez powodów opierała się na umowie o spłatę zadłużenia, którą zawarli. Ta umowa, jak wskazali powodowie, była traktowana jako nieważna zgodnie z § 512 BGB, co oznaczało, że jest niezgodna z prawem i nieważna stosownie do § 502 ust. 2 BGB. Wynika to z faktu, że roszczenie Sparkasse o zapłatę wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę było wykluczone z powodu niedostatecznych informacji umownych dotyczących obliczania wynagrodzenia.
Obliczenie wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę niejasne i niezrozumiałe
Ze względu na sprzedaż nieruchomości, powodowie mieli uzasadniony interes w wcześniejszej spłacie kredytu w trakcie obowiązywania stałych stóp procentowych aż do 2036 roku, stwierdził OLG. Sparkasse rzeczywiście miało prawo do żądania wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę, jednak to prawo wygasło. Sparkasse przedstawiło sposób obliczania wynagrodzenia w sposób niejasny i niezrozumiały, wbrew zasadom określonym przez BGH, co oznaczało, że kredytobiorca nie mógł zrozumieć obliczenia odszkodowania ani w wiarygodny sposób ocenić swojego obciążenia finansowego, jak orzekł OLG Stuttgart. Sąd zadecydował, że powodowie mają zatem prawo do zwrotu zapłaconego wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę.
Banki i Sparkassen często popełniają błędy, które skutkują utratą prawa do żądania wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę. Kluczowym punktem jest często informacja o obliczeniu odszkodowania. Dlatego też dla kredytobiorców może być opłacalne zweryfikowanie umowy kredytowej. Szczególnie przy kredytach na nieruchomości często dochodzi do wynagrodzeń za wcześniejszą spłatę o wartości pięcioznakowej.
MTR Legal doradza w sprawach dotyczących wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę i innych kwestiach z zakresu prawa bankowego.
Zapraszamy do kontaktu z nami!
