Decyzja BGH z dnia 23.10.2024 – Sygn.: XII ZB 6/24
Od jakich dochodów dzieci są zobowiązane do alimentacji swoich rodziców i jaka jest wysokość ich dochodu podstawowego? Po tym, jak Sąd Okręgowy w Düsseldorfie w decyzji z dnia 4 grudnia 2023 r. (Sygn. akt: 3 UF 78/23) orzekł, że minimalny dochód podstawowy samotnie żyjącego dziecka wynosi 5 000 euro, a dla dzieci w związku małżeńskim wynosi 9 000 euro, Sąd Najwyższy uchylił tę decyzję decyzją z dnia 23 października 2024 r. (Sygn. akt: XII ZB 6/24).
Nie tylko dzieci mają prawo do alimentów od swoich rodziców, ale również dzieci posiadające wysoki potencjał finansowy mogą być zobowiązane do płacenia alimentów swoim rodzicom. Kontrowersje budzi jednak wysokość dochodu podstawowego dzieci. Podobnie jak Sąd Okręgowy w Düsseldorfie, Sąd Okręgowy w Monachium w decyzji z 6 marca 2024 roku orzekł, że dzieci są zobowiązane do zapłaty alimentów rodzicielskich tylko wtedy, gdy ich średni miesięczny dochód wynosi 5 000 euro.
Dzieci z dochodem brutto powyżej 100.000 euro zobowiązane do alimentacji
Podstawą tych decyzji jest ustawa o ochronie krewnych, która zaczęła obowiązywać w grudniu 2019 roku, regulująca na nowo alimenty rodzicielskie. Zgodnie z nią dzieci są zobowiązane do płacenia alimentów rodzicom tylko wtedy, gdy ich dochód brutto przekracza 100 000 euro rocznie. Wcześniej dochód podstawowy samotnych dzieci wynosił jedynie 2 000 euro. Sąd Okręgowy w Düsseldorfie i Monachium wykorzystały tę ustawę, aby znacząco podnieść dochód podstawowy na 5 000 euro netto miesięcznie, jak informuje kancelaria MTR Rechtsanwälte, która specjalizuje się również w prawie rodzinnym.
Orzeczenie Sądu Okręgowego w Düsseldorfie zostało uchylone przez BGH. W przypadku, który stanowił podstawę, jednostka pomocy społecznej pozwała syna wymagającej opieki matki. Kobieta mieszka w całodobowym ośrodku opiekuńczym i nie jest w stanie sama pokryć kosztów. Dlatego jednostka pomocy społecznej pokrywa część kosztów w wysokości 1 500 euro miesięcznie. Syn jest żonaty i mieszka z żoną, która nie pracuje, i dwójką pełnoletnich dzieci w domu należącym do żony. Jego roczny dochód brutto wynosi około 133 000 euro.
OLG Düsseldorf odrzuca wniosek
W pierwszych instancjach jednostka pomocy społecznej nie osiągnęła sukcesu ze swoim wnioskiem o alimenty rodzicielskie. Sąd Okręgowy w Düsseldorfie wyliczył dochód brutto syna po uwzględnieniu podatków i składek na ubezpieczenia społeczne, zobowiązań alimentacyjnych wobec pełnoletnich dzieci, kosztów zawodowych, ubezpieczeń oraz kosztów związanych z zabezpieczeniem emerytalnym. W efekcie wychodziło netto od 5 451 do 6 205 euro miesięcznie. Zatem syn, zdaniem Sądu Okręgowego w Düsseldorfie, nie był w stanie pokryć kosztów, ponieważ fundusz minimalny przy alimentach rodzicielskich powinien być zgodny z dochodem netto wynoszącym rocznie 100 000 euro. Dlatego dla dzieci samotnych fundusz minimalny wynosi 5 000 euro miesięcznie, a dla dzieci w związku małżeńskim 9 000 euro miesięcznie, jak orzekł sąd.
BGH niweczy plan
Jednak BGH niweczy ten plan. Zgodnie z ustawą o ochronie krewnych dzieci nie są zobowiązane do alimentów rodzicielskich, jeśli ich roczny dochód brutto nie przekracza 100 000 euro. Jeśli jednak ta granica dochodów zostanie przekroczona, wszystkie roszczenia rodzica w stosunku do swoich dzieci przechodzą na jednostkę pomocy społecznej, a nie tylko część przekraczająca granicę dochodów wynoszącą 100 000 euro, jak stwierdzili sędziowie z Karlsruhe. Ustawodawca nie zarządził inaczej.
Przekroczenie limitu dochodów jest zawsze trudne dla dotkniętych tym osób. Dodatkowe trudności związane z roszczeniami alimentacyjnymi wobec dzieci z wysokimi dochodami zostały odrzucone przez BGH w tzw. przypadkach rodzeństwa, wyjaśnił dalej XII Senat Cywilny BGH odpowiedzialny za prawo rodzinne.
Ustawa o ochronie krewnych może być uwzględniona przy alimentach rodzicielskich
BGH stwierdził, że w dalszym postępowaniu nie budzi żadnych zastrzeżeń prawnych przeciwko uwzględnieniu w wytycznych niektórych sądów minimalnych funduszy utrzymanych na poziomie 2 650 euro na rok 2024. Stwierdzono, że stan prawny utworzony przez ustawę o ochronie krewnych nie może być całkowicie pomijany w prawie alimentacyjnym. Dlatego nie powinno być zastrzeżeń, jeśli dzieciom należącym do alimentacji zostanie pozostawiona część ich dochodów ponad minimalny fundusz, około 70 procent, jak stwierdził BGH. Sąd Okręgowy w Düsseldorfie musi teraz ponownie rozpatrzyć wniosek na podstawie tych kryteriów.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w sprawach dotyczących prawa rodzinnego.
Prosimy o swobodny kontakt z nami!
