Wprowadzenie do ustawy o wzmocnieniu dostępności
Ustawa o wzmocnieniu dostępności (BFSG) jest kluczowym aktem prawnym, który kompleksowo reguluje dostępność produktów i usług w Niemczech. Została opublikowana w Federalnym Dzienniku Ustaw 22 lipca 2021 roku i wejdzie w życie 28 czerwca 2025 roku. Dzięki BFSG Niemcy wprowadzają do prawa krajowego dyrektywę (UE) 2019/882 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącą wymagań w zakresie dostępności produktów i usług. Celem ustawy jest poprawa dostępności produktów i usług oraz zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami równego dostępu. Wdrożenie europejskich przepisów wzmacnia uczestnictwo wszystkich osób w życiu społecznym i gospodarczym i zapewnia, że bariery w codziennym życiu i przestrzeni cyfrowej są usuwane. Ustawa o wzmocnieniu dostępności BFSG jest zatem ważnym krokiem w celu trwałego zakotwiczenia wymagań dotyczących dostępności produktów i usług w Niemczech.
Cel i zakres stosowania BFSG
BFSG dotyczy wszystkich produktów i usług wprowadzanych na rynek po 28 czerwca 2025 roku. Określa wiążące wymagania dotyczące dostępności produktów i usług, które odgrywają szczególną rolę w obszarze e-commerce. Zakres stosowania ustawy obejmuje między innymi sklepy internetowe, strony internetowe, oprogramowanie i sprzęt dostępne dla konsumentów. Dotyczy to wszystkich podmiotów gospodarczych oferujących produkty lub usługi – w tym producentów, sprzedawców, importerów i dostawców usług. Ustawa zapewnia, że nowe produkty i usługi wprowadzane na rynek spełniają wymagania dotyczące dostępności, dzięki czemu są dostępne dla wszystkich grup użytkowników. W szczególności w obszarze e-commerce i ofert cyfrowych przestrzeganie wymagań dostępności jest dla przedsiębiorstw kluczowe.
Wymagania dla przedsiębiorstw wynikające z BFSG
Dnia 28 czerwca 2025 roku w Niemczech zacznie obowiązywać ustawa o wzmocnieniu dostępności (BFSG), która wprowadza dyrektywę europejską 2019/882 dotyczącą wymagań w zakresie dostępności produktów i usług do prawa krajowego. Celem ustawy jest usunięcie barier cyfrowych i udostępnienie treści w Internecie wszystkim użytkownikom. Zakres stosowania jak i dotknięte grupy, takie jak producenci, sprzedawcy i importerzy, są regulowane w § 1 Abs. 2 BFSG.
Dla wielu przedsiębiorstw BFSG wprowadza nowe, wiążące wymagania dotyczące projektowania i udostępniania swoich produktów i usług, do których muszą się dostosować. W ramach BFSG przedsiębiorstwa są zobowiązane przestrzegać ustawowych wymagań dotyczących dostępności i odpowiednio projektować swoją obecność online. Do obowiązków należy w szczególności przestrzeganie norm technicznych i standardów określonych w ramach prawnym BFSG. Producenci, sprzedawcy i importerzy są zobligowani do projektowania swoich produktów i usług w sposób dostępny i do spełniania wymagań ustawowych. Obowiązek spełnienia wymagań dotyczących dostępności dotyczy wszystkich podmiotów gospodarczych objętych ustawą. Przedsiębiorstwo jest odpowiedzialne za dostępne projektowanie swoich witryn internetowych i usług online. Przestrzeganie odpowiednich norm i ram prawnych jest tutaj kluczowe. W przypadku naruszeń mogą zostać nałożone środki administracyjne lub grzywny, jak informuje kancelaria MTR Legal Rechtsanwälte.
Dotknięte produkty i usługi cyfrowe
Ustawa odnosi się przede wszystkim do przedsiębiorstw, które produkują, dystrybują lub oferują określone produkty i usługi cyfrowe. Usługi w handlu elektronicznym, regulowane w ramach BFSG, obejmują oferty cyfrowe dostępne na stronach internetowych i aplikacjach mobilnych, ukierunkowane na indywidualne zapytania konsumentów w kontekście zawierania umów. W handlu elektronicznym w szczególności dotyczy to cyfrowych ofert, w których umowy są zawierane lub przygotowywane online. Handel online podlega specjalnym wymaganiom w kontekście BFSG, aby zapewnić dostępność dla wszystkich grup użytkowników. Dotyczy to między innymi producentów komputerów, smartfonów, terminali płatniczych czy bankomatów, a także dostawców usług online, takich jak platformy e-commerce, aplikacje bankowe, portale rezerwacyjne czy usługi telekomunikacyjne. Dotyczy to również programistów, którzy udostępniają aplikacje dla transportu publicznego, sektora mediów czy czytelnictwa cyfrowego.
Sklepy internetowe są zobowiązane do projektowania swoich ofert w sposób dostępny i spełniania wymagań BFSG. Również strony internetowe, które w ramach handlu elektronicznego oferują produkty lub usługi, muszą być projektowane w sposób dostępny. Szczególnie ważna jest dostępność pojedynczych stron i wyodrębnionych obszarów, aby sprostać wymogom ustawowym. W przypadku produktów i bezpieczeństwa produktów w ramach BFSG obowiązują specyficzne wymagania, które muszą zostać spełnione przez producentów, importerów i sprzedawców. E-booki i czytniki e-booków muszą być projektowane w sposób umożliwiający dostępność, na przykład poprzez syntezę mowy lub regulowane rozmiary czcionek. Usługi bankowe w handlu elektronicznym, takie jak bankowość online czy aplikacje finansowe, również podlegają wymogom BFSG dotyczącym dostępności. Filmy umieszczone na stronach internetowych lub w produktach cyfrowych muszą być również dostępne, na przykład poprzez napisy lub audiodeskrypcje. Użycie zrozumiałego języka, prostego języka i języka migowego ma kluczowe znaczenie dla dostępnych ofert cyfrowych. Rozporządzenie o dostępności techniki informacyjnej odgrywa ważną rolę w wdrażaniu wymogów BFSG. Dla spełnienia wymogów dotyczących dostępności kluczowa jest zgodność z normami technicznymi i wytycznymi, jak WCAG czy zharmonizowane normy UE. Dla niektórych produktów istnieje również obowiązek oznakowania CE, które dokumentuje zgodność z wymogami dotyczącymi dostępności i bezpieczeństwa. Istnieją oferty na rzecz promotowania dostępności, jak na przykład czasowo ograniczone programy wsparcia, które wspierają przedsiębiorstwa we wdrażaniu. Zasadniczo wszystko musi być projektowane zgodnie z wymogami ustawowymi w sposób dostępny, aby spełnić cele BFSG. Mikrofirma z rocznym obrotem do 2 milionów euro i mniej niż dziesięcioma pracownikami jest wyłączona z przepisów BFSG. Odnośnie oferowanych usług są one wyłączone z przepisów.
Dostępność produktów
BFSG kompleksowo reguluje, jak dostępność musi być implementowana w praktyce. Każdy produkt musi posiadać oznakowanie CE, które potwierdza, że spełnione są wymagania dotyczące dostępności i bezpieczeństwa produktów i że jest to kontrolowane przez organy nadzoru nad rynkiem. Kluczowe jest przestrzeganie norm technicznych i wytycznych, takich jak zharmonizowane normy UE czy standardy DIN i ISO, w celu dostępnego projektowania produktów. Rozporządzenie o dostępności techniki informacyjnej precyzuje wymagania dotyczące produktów cyfrowych i stron internetowych, tworząc wiążące ramy do wdrożenia. E-booki i urządzenia do czytania e-booków muszą na przykład oferować funkcje takie jak synteza mowy, regulowane rozmiary czcionek i dostępne instrukcje obsługi, aby zapewnić dostęp dla wszystkich grup użytkowników. Filmy umieszczone na stronach internetowych lub w ofertach cyfrowych również muszą być projektowane w sposób dostępny, na przykład poprzez napisy lub audiodeskrypcje, jak wymaga tego BFSG. Język produktu lub usługi musi być tak skonstruowany, aby był zrozumiały dla osób z różnymi ograniczeniami, na przykład poprzez łatwy język lub język migowy. Producenci, sprzedawcy i importerzy mają obowiązek projektować swoje produkty i usługi w sposób dostępny i przestrzegać wymagań ustawowych. Nadzór nad przestrzeganiem tych obowiązków prowadzą odpowiednie organy, które mogą nakładać sankcje w przypadku naruszeń. Ramy prawne BFSG podkreślają znaczenie przestrzegania norm technicznych i odpowiedzialności wszystkich podmiotów wzdłuż łańcucha wartości. Usługi bankowe, takie jak bankowość online, bankomaty czy aplikacje finansowe, również podlegają wymogom BFSG dotyczącym dostępności i muszą być dostępne dla wszystkich grup użytkowników. Istnieją również oferty, takie jak programy wsparcia na rzecz projektowania dostępnych produktów, na przykład od Akcji Człowiek. Grupa docelowa obejmuje konsumentów, konsumentki i konsumentów, którzy powinni być chronieni przez produkty i usługi dostępne dla nich. Zasadniczo wszystko musi być projektowane zgodnie z wymogami ustawowymi w sposób dostępny, aby spełnić cele BFSG.
Opiera się to na ustanowionych międzynarodowych standardach i zasadach projektowania dostępnego: produkty i usługi powinny być postrzegalne, obsługiwalne, zrozumiałe i odporne. Dla produktów oznacza to na przykład, że terminale samoobsługowe, takie jak bankomaty czy automaty biletowe, muszą oferować opcje obsługi w oparciu o mowę, elementy dotykowe i wizualne kontrasty. Również smartfony, komputery czy systemy operacyjne muszą być tak projektowane, aby mogły być używane przez osoby z ograniczoną możliwością widzenia, słyszenia lub mobilności.
Obszar B2B i handel elektroniczny
W obszarze e-commerce BFSG dotyczy wyłącznie produktów i usług skierowanych do konsumentów (obszar B2C). Usługi oferowane wyłącznie w obszarze B2B nie wchodzą w zakres BFSG. Oznacza to, że przedsiębiorstwa, które dystrybuują swoje produkty lub usługi wyłącznie innym przedsiębiorstwom, są wyłączone ze stosowania ustawy. Gdy jednak konsument ma jedyną możliwość skorzystania z usługi, wtedy BFSG także tutaj obowiązuje. Dlatego przedsiębiorstwa powinny w swoich warunkach umowy jasno określić, kiedy oferty są przeznaczone wyłącznie dla przedsiębiorców, aby uniknąć nieporozumień i niezamierzonego stosowania BFSG. Dla obszaru e-commerce kluczowe jest zatem wyraźne zdefiniowanie grupy docelowej własnych produktów i usług.
Projektowanie sklepów online i stron internetowych w sposób dostępny
W sektorze usługowym ustawa zobowiązuje dostawców do projektowania swoich ofert cyfrowych w sposób dostępny. Dotyczy to na przykład sklepów internetowych, które muszą być projektowane zgodnie z BFSG, szczególnie w kontekście zawierania umów i przestrzegania wytycznych WCAG. Również każda strona internetowa oferująca produkty lub usługi podlega wymaganiom dotyczącym dostępności, mając na uwadze techniczne i prawne wymogi, które muszą być spełnione. Szczególnie ważne jest, aby wszystkie strony i wyodrębnione obszary witryny internetowej, takie jak strony informacyjne czy obszar koszyka zakupowego sklepu internetowego, były projektowane w sposób dostępny. W przypadku filmów według BFSG muszą one być opatrzone napisami, audiodeskrypcjami lub innymi elementami dostępowymi, jeśli zostały opublikowane po określonych terminach granicznych. Język odgrywa tutaj centralną rolę: łatwy język, język migowy i zrozumiałe formaty są niezbędne, aby oferty cyfrowe były dostępne dla wszystkich grup użytkowników. Rozporządzenie o dostępności techniki informacyjnej przelewa prawne wymogi BFSG na konkrety i wskazuje na normy techniczne i wytyczne, takie jak standardy EN czy ISO, które służą jako miernik dla wdrożenia wymagań dotyczących dostępności. Programy wsparcia, takie jak oferta Akcji Człowiek, zapewniają przedsiębiorstwom wsparcie finansowe przy projektowaniu dostępnych ofert cyfrowych. Zasadniczo wszystko, co podlega przepisom ustawowym, musi być projektowane w pełni lub przynajmniej częściowo w sposób dostępny, aby odpowiadało wymogom ustawowym. Grupa docelowa obejmuje w szczególności konsumentów, konsumentki i konsumentów, którzy są chronieni i adresowani przez dostępne oferty online.
Strony internetowe i aplikacje mobilne muszą być między innymi nawigowalne za pomocą klawiatury, wyposażone w alternatywy tekstowe dla obrazów i dostępne również dla czytników ekranowych. Filmy muszą być opatrzone napisami lub audiodeskrypcjami. Dodatkowo istnieje obowiązek informacyjny: przedsiębiorstwa muszą w sposób jasny i zrozumiały informować o dostępnych cechach swoich produktów i usług.
Obowiązek dowodowy przedsiębiorstw
Centralnym elementem BFSG jest ocena zgodności. Przedsiębiorstwa jako podmioty gospodarcze są w ramach prawnym BFSG zobowiązane do wykazania, że ich produkty i usługi spełniają wymagania ustawowe. Oznakowanie CE odgrywa tutaj kluczową rolę, ponieważ dokumentuje spełnienie wymagań dotyczących dostępności i bezpieczeństwa produktów. Zgodność z odpowiednimi normami i wytycznymi, takimi jak zharmonizowane normy UE, standardy DIN czy ISO, jest uważana za dowód zgodności z wymogami ustawowymi. Również rozporządzenie o dostępności techniki informacyjnej musi być uwzględniane w ramach obowiązku dowodu, ponieważ reguluje techniczne wymagania dla ofert cyfrowych. Producenci, sprzedawcy i importerzy muszą spełniać obowiązki dotyczące dokumentacji i przedkładania dowodów zgodnie z BFSG. Może to odbywać się poprzez wewnętrzne procedury kontrolne lub przez zewnętrzne instytucje. Producenci są zobowiązani do sporządzenia tzw. deklaracji zgodności UE i umieszczenia oznaczenia CE. Przestrzeganie jest kontrolowane.
Wdrożenie i kontrola
Odpowiedzialność za wdrożenie BFSG spoczywa na podmiotach gospodarczych oferujących produkty lub usługi na rynku. Muszą one zapewnić, że ich oferty spełniają obowiązujące wymagania dotyczące dostępności. Przestrzeganie tych wymagań jest nadzorowane przez odpowiednie organy, które przeprowadzają regularne kontrole i mogą interweniować w przypadku naruszeń. Przedsiębiorstwa, które naruszają BFSG, muszą liczyć się z ostrzeżeniami, zakazami sprzedaży lub grzywnami do 100.000 euro. Dlatego dla wszystkich dostawców produktów i usług kluczowe jest staranne wdrożenie wymogów ustawowych i ciągłe sprawdzenie dostępności swoich ofert.
Potrzeba działania dla przedsiębiorstw
Przed przedsiębiorstwami istnieje potrzeba działania. Wdrożenie dyrektywy (UE) 2019/882 stanowi podstawę ustawy o wzmocnieniu dostępności (BFSG), która wprowadza wymagania European Accessibility Act jako ramy prawne do prawa krajowego. Przedsiębiorstwa jako podmiot gospodarczy w ramach BFSG ponoszą odpowiedzialność za projektowanie swoich ofert cyfrowych w sposób dostępny i przestrzeganie wymagań ustawowych. Federalne Biuro ds. Dostępności oferuje doradztwo i wsparcie we wdrażaniu dyrektywy oraz w projektowaniu dostępnych stron internetowych i usług cyfrowych. Istnieją różne oferty, takie jak programy wsparcia finansowego, które mogą być wykorzystane przez przedsiębiorstwa do wdrożenia dostępności. Często zadawane pytania (FAQ) i oferty informacyjne pomagają przedsiębiorstwom wyjaśnić kluczowe kwestie dotyczące ustawy i uzyskać praktyczne wskazówki.
Producenci muszą dostosować swoje procesy rozwoju i uwzględniać dostępność od samego początku. Oferty cyfrowe, w szczególności strony internetowe i aplikacje, powinny być technicznie i projektowo dostosowane do wymagań. Dotyczy to między innymi poprawy ścieżki użytkownika, integracji technologii wspomagających i dostępnej prezentacji treści.
Przedsiębiorstwa muszą również tworzyć i przechowywać odpowiednią dokumentację i dowody dotyczące dostępności swoich ofert. Muszą one być udostępniane na żądanie właściwym organom. Również zbieranie i wdrażanie informacji zwrotnych od użytkowników jest częścią wymagań ustawy, ponieważ osoby zainteresowane mają prawo do zwracania uwagi na bariery i żądania odpowiednich popraw.
Przepisy przejściowe w BFSG
BFSG przewiduje przepisy przejściowe: produkty, które zostały wprowadzone na rynek przed 28 czerwca 2025 roku, mogą być sprzedawane do 28 czerwca 2030 roku, nawet jeśli nie spełniają nowych wymogów. Dla nowych produktów i usług ustawa obowiązuje jednak natychmiast od chwili wejścia w życie. W przypadku naruszeń wymagań ustawowych grożą grzywny i środki prawno-administracyjne. Ponadto istnieje ryzyko szkód reputacyjnych i sporów prawnych, na przykład z powodu skarg o dyskryminację.
BFSG: Wymagania i szanse
BFSG nie tylko stawia nowe wymagania dla przedsiębiorstw, ale także otwiera nowe możliwości: produkty i usługi dostępne osiągają nie tylko osoby z niepełnosprawnościami, ale również rosnącą grupę docelową starszych użytkowników. Wdrożenie dyrektywy (UE) 2019/882 stanowi podstawę BFSG i integruje wymagania European Accessibility Act jako ramy prawne dla wymagań dotyczących dostępności w prawie krajowym. Federalne Biuro ds. Dostępności oferuje doradztwo i wsparcie dla przedsiębiorstw, które chcą projektować swoje oferty cyfrowe w sposób dostępny. Istnieją specjalne oferty, takie jak programy wsparcia i pomoc finansowa, które mogą być wykorzystane przez przedsiębiorstwa do wdrożenia dostępności. Często zadawane pytania (FAQ) i oferty informacyjne pomagają odpowiedzialnym za przedsiębiorstwa wyjaśniać kluczowe kwestie dotyczące wdrożenia. Jako podmiot gospodarczy każdy przedsiębiorca w ramach BFSG ponosi odpowiedzialność za przestrzeganie wymogów ustawowych i zapewnienie dostępności swoich produktów i usług. Kto wcześnie reaguje na nowe wymagania, poprawia nie tylko swoją zgodność z prawem, ale także użyteczność i zasięg swoich ofert. Przedsiębiorstwa powinny jak najszybciej dostosować się do nowych przepisów, tym bardziej że w przypadku naruszeń grożą sankcje.
Jako doświadczona kancelaria w Wirtschaftsrecht MTR Legal Rechtsanwälte są do Państwa dyspozycji jako osoby kontaktowe.
Prosimy o kontakt z nami!
Podsumowanie i przyszłość
Ustawa o wzmocnieniu dostępności oznacza znaczący krok w kierunku poprawy dostępności produktów i usług w Niemczech. Definiuje ona jasne wymagania dotyczące dostępności oraz zobowiązuje wszystkich uczestników rynku do dostosowania swoich ofert. Wdrożenie BFSG stawia wiele firm przed nowymi wyzwaniami, ale także otwiera szanse na rozwój innowacyjnych i dostępnych produktów i usług. W przyszłości ustawa będzie rozwijana i dostosowywana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, aby promować społeczeństwo inkluzywne. Firmy i organizacje powinny jak najwcześniej zapoznać się z wymaganiami BFSG i podjąć konkretne działania na rzecz poprawy dostępności swoich produktów i usług. Dzięki temu nie tylko przyczyniają się do udziału społecznego, ale także wzmacniają swoją pozycję na rynku.
