Postanowienie OLG Oldenburg z dnia 14.01.2025 – Numer akt: 13 WF 93/24
Kto jest ojcem? To pytanie zajmuje dzieci, rodziców i sądy. Z reguły można na nie odpowiedzieć za pomocą testu ojcostwa. Jeśli jednak identyczni bliźnięta wchodzą w rachubę jako ojciec, sytuacja się komplikuje. OLG Oldenburg postanowił w dniu 14 stycznia 2025 r., że w celu jednoznacznego ustalenia ojcostwa można zarządzić sekwencjonowanie całego genomu i jest to również akceptowalne dla braci bliźniaków (Numer akt: 13 WF 93/24).
Ustalenie ojcostwa ma znaczenie nie tylko emocjonalne dla dziecka i potencjalnego ojca, ale ma także skutki prawne, np. w odniesieniu do praw rodzicielskich, roszczeń alimentacyjnych lub spadkowych, a także skutki podatkowe. Zgodnie z kodeksem ten, kto był żonaty z matką w chwili narodzin dziecka, uznał ojcostwo lub ojcostwo zostało sądownie ustalone, jest ojcem. Sądowe ustalenie może być konieczne, jeśli matka nie była zamężna, odmówiono uznania ojcostwa lub nikt nie uznał ojcostwa. Zarówno dziecko, jak i matka oraz potencjalny ojciec mogą wnieść o ustalenie pochodzenia do właściwego sądu rodzinnego.
Zgoda na test ojcostwa
Sąd z reguły zarządza test DNA w celu ustalenia ojcostwa. Warunkiem jest zasadniczo zgoda wszystkich zainteresowanych. Jednak nawet gdy tej zgody brak, dziecko, matka lub potencjalny ojciec, zgodnie z § 1598a BGB, mogą mieć prawo do zgody na badania genetyczne w celu ustalenia biologicznego pochodzenia, informuje kancelaria MTR Legal Rechtsanwälte, która m.in. doradza w sprawach prawa rodzinnego.
Sekwencjonowanie całego DNA
W przypadku rozpatrywanym przez OLG Oldenburg ustalenie ojcostwa było jednak bardziej skomplikowane, ponieważ w rachubę wchodzili dwaj identyczni bracia bliźniacy jako ojcowie. Prosta próbka śliny wykazała, że jeden z bliźniaków jest ojcem. Jednak brakowało pewności, który z nich faktycznie jest ojcem. Nie można było tego ustalić za pomocą ekspertyzy DNA.
Aby wyjaśnić ojcostwo, konieczne byłoby zbadanie całego DNA poprzez sekwencjonowanie. Można by wykryć nawet minimalne zmiany w DNA i rozróżnić bliźniaków. W ten sposób można by ustalić ojca. Bracia bliźniacy odmówili jednak zgody na test. Jednak przed OLG Oldenburg nie odnieśli sukcesu.
Obowiązek tolerancji w badaniach w celu ustalenia pochodzenia
OLG wyraźnie wskazał, że każda osoba musi znosić badania w celu ustalenia pochodzenia, o ile można jej to obarczyć. Ten obowiązek cierpienia dotyczy zarówno uczestników, jak i świadków, a zatem także obu braci bliźniaków.
Dalsze pobranie dowodów jest niezbędne, ponieważ ojcostwo nie zostało dotąd ustalone, a wypowiedzi matki są wątpliwe. Planowana opinia będzie odpowiednim dowodem do ustalenia ojcostwa, ponieważ ma na celu dokładnie ustalenie różnic genetycznych między bliźniakami, które mogą być genetycznie odziedziczone przez dziecko.
Prawo dziecka do wiedzy o swoim pochodzeniu przeważa
OLG Oldenburg przyznał, że tak zwane „whole genome sequencing” obejmuje całą DNA osób badanych i w przeciwieństwie do „genetycznego odcisku palca” także pozwala na wnioski dotyczące psychicznych, charakterologicznych lub chorobowych cech osobowości, co może naruszać prawo do prywatnej samostanowienia. To prawo obejmuje także nieujawnianie swoich dziedzicznych cech. W przeciwwadze stoi jednak prawo dziecka do wiedzy o swoim pochodzeniu. Wiedza o własnym pochodzeniu może mieć istotne znaczenie dla rozwoju osobowości.
Nawet jeśli poprzez sekwencjonowanie całego genomu nie ma gwarancji, że ojciec zostanie ustalony, to w ogólnej równowadze pierwszeństwo należy przyznać prawu dziecka, tak stwierdził OLG Oldenburg. Należy także wziąć pod uwagę, że tylko dwaj bracia bliźniacy wchodzą w rachubę jako ojcowie. Dalsze badania są dla nich również akceptowalne.
OLG dopuścił skargę prawną do BGH.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w kwestiach dotyczących ojcostwa i pochodzenia oraz innych tematach z zakresu prawa rodzinnego na terenie całych Niemiec.
Zapraszamy do kontaktu z nami!
