OLG Monachium o autentyczności i zdolności testowania – postanowienie z 12.08.2024, sygn. akt 33 Wx 294/23 e
Zwłaszcza w przypadku testamentu własnoręcznego może dojść do sporu o autentyczność dokumentu i zdolność testowania spadkodawcy. W postanowieniu z dnia 12 sierpnia 2024 r. OLG Monachium wyjaśnił, że zazwyczaj konieczna jest ekspertyza biegłego, aby stwierdzić autentyczność dokumentu (sygn. akt: 33 Wx 294/23 e).
Jeśli testament nie istnieje, obowiązuje ustawowa kolejność dziedziczenia. To może nie podobać się spadkodawcy. Sporządzając testament, może on interweniować i ustanowić spadkobierców według swojej woli. Z kolei nie podoba się to spadkobiercom ustawowym, którzy muszą się zadowolić udziałem obowiązkowym. Wątpliwości co do autentyczności dokumentu i zdolności testowania spadkodawcy są zatem często punktami spornymi wśród spadkobierców, jak twierdzi kancelaria prawna MTR Legal Rechtsanwälte, która doradza m.in. w sprawach dotyczących prawa spadkowego.
Spadkodawca ustanawia siostrę jedyną spadkobierczynią
W przypadku przed OLG Monachium spadkodawca był żonaty i miał córkę z pierwszego małżeństwa. Ponieważ był ciężko chory i zdiagnozowano u niego glejaka, tuż przed śmiercią sporządził jeszcze testament własnoręczny, w którym ustanowił swoją siostrę jedyną spadkobierczynią.
Gdy mężczyzna zmarł, jego żona i córka wyraziły wątpliwości co do pisma, a tym samym autentyczności testamentu. Ponadto spadkodawca w momencie sporządzania testamentu miał nie być już zdolny do testowania. Siostra zmarłego złożyła wniosek o wydanie aktu dziedziczenia, który wskazuje ją jako jedyną spadkobierczynię.
Nie można całkowicie wykluczyć wątpliwości
Po uzyskaniu ekspertyzy biegłego sąd spadku doszedł do przekonania, że testament został napisany własnoręcznie przez spadkodawcę, a siostra ma prawo do wydania aktu dziedziczenia. To stanowisko zostało potwierdzone przez OLG Monachium, które odrzuciło skargę żony i córki.
Ostatnich wątpliwości nigdy nie można całkowicie wykluczyć, ale dla dowodu, że spadkodawca samodzielnie sporządził testament, wystarczy użyteczny stopień pewności. Taki przypadek miał miejsce i możliwe było stwierdzenie własnoręczności testamentu na podstawie ekspertyzy biegłego, uznał sąd apelacyjny. Biegły ocenił prawdopodobieństwo autorstwa spadkodawcy jako wysokie. To wydaje się również uzasadnione, ponieważ spadkodawca spędził ostatni okres życia ze swoją siostrą i deklarował wobec osób trzecich, że jego siostra ma odziedziczyć, wyjaśnił OLG Monachium.
Zdolność testowania istnieje mimo choroby
Ponadto spadkodawca podczas sporządzania testamentu był również zdolny do testowania. Wynika to z kolejnej pisemnej ekspertyzy, którą pozyskał OLG Monachium.
Zgodnie z § 2229 ust. 4 BGB niezdolność do testowania istnieje, gdy z powodu chorobliwego zaburzenia funkcji umysłowych, słabości umysłowej lub zaburzeń świadomości testator nie jest w stanie uchwycić znaczenia złożonego przez siebie oświadczenia woli i działać zgodnie z tym zrozumieniem, uznał OLG. Ponadto testator musi działać wolny od wpływów osób trzecich zainteresowanych sprawą. Ponieważ zaburzenia funkcji umysłowych należy uznać za wyjątek, spadkodawca uznawany jest za zdolnego do testowania do momentu dowodu przeciwnego. Pod tymi względami nie ma wątpliwości co do zdolności testowania spadkodawcy, dodał OLG Monachium.
Powołany biegły stwierdził, że choć u spadkodawcy z glejakiem występuje choroba, która może prowadzić do zaburzenia funkcjonowania umysłowego, nie zostało to pewnie udowodnione na drugim poziomie oceny, że wyklucza to swobodne wyrażenie woli. Według biegłego można założyć, że mimo ciężkiej choroby spadkodawca był zdolny do testowania.
Udział obowiązkowy dla żony i córki
Siostra zmarłego stała się tym samym jedyną spadkobierczynią. Żona i córka mogą jedynie domagać się swojego udziału obowiązkowego. Udział obowiązkowy wynosi połowę ustawowego udziału w spadku.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w sprawach dotyczących testamentów i innych kwestii z zakresu prawa spadkowego.
Zachęcamy do skontaktowania się z nami.
