Inleiding tot de Wet ter Versterking van de Toegankelijkheid
De Wet ter Versterking van de Toegankelijkheid (BFSG) is een cruciale wet die de toegankelijkheid van producten en diensten in Duitsland uitgebreid regelt. Deze werd op 22 juli 2021 in het Bundesgesetzblatt gepubliceerd en treedt op 28 juni 2025 in werking. Met het BFSG implementeert Duitsland Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad over toegankelijkheidseisen voor producten en diensten in nationaal recht. Het doel van de wet is het verbeteren van de toegankelijkheid van producten en diensten en het bieden van gelijke toegang voor mensen met een handicap. De implementatie van de Europese richtlijnen versterkt de deelname van alle mensen aan het maatschappelijke en economische leven en zorgt ervoor dat barrières in het dagelijks leven en in de digitale ruimte worden afgebroken. De Wet ter Versterking van de Toegankelijkheid (BFSG) vormt daarmee een belangrijke stap om de toegankelijkheidseisen voor producten en diensten in Duitsland duurzaam te verankeren.
Doel en toepassingsgebied van het BFSG
Het BFSG geldt voor alle producten en diensten die na 28 juni 2025 in de handel worden gebracht. Het stelt bindende toegankelijkheidseisen voor producten en diensten vast, die vooral in de e-commerce sector een grote rol spelen. Het toepassingsgebied van de wet omvat onder andere online winkels, websites, software en hardware die toegankelijk zijn voor consumenten. Alle marktdeelnemers die producten of diensten aanbieden zijn betrokken – waaronder fabrikanten, handelaren, importeurs en dienstverleners. De wet verzekert dat nieuwe producten en diensten die op de markt komen, voldoen aan de toegankelijkheidseisen en dus toegankelijk zijn voor alle gebruikersgroepen. Vooral in het e-commerce en digitale aanbod segment is naleving van de toegankelijkheidseisen voor bedrijven van cruciaal belang.
Eisen voor bedrijven door het BFSG
Op 28 juni 2025 treedt in Duitsland de Wet ter Versterking van de Toegankelijkheid (BFSG) in werking. Deze zet Richtlijn 2019/882 over toegankelijkheidseisen voor producten en diensten om in nationaal recht. Het doel van de wet is digitale barrières af te breken en internetinhoud toegankelijk te maken voor alle gebruikers. Het toepassingsgebied en de betrokken groepen, zoals fabrikanten, handelaren en importeurs, zijn geregeld in § 1 Abs. 2 BFSG.
Voor veel bedrijven brengt het BFSG nieuwe, bindende eisen met zich mee voor het ontwerpen en beschikbaar stellen van hun producten en diensten, waaraan zij zich moeten aanpassen. Bedrijven hebben binnen het BFSG de plicht om de wettelijke toegankelijkheidseisen na te leven en hun online aanwezigheid dienovereenkomstig in te richten. Tot de verplichtingen behoort vooral de naleving van technische normen en standaarden, die binnen het wettelijke kader van het BFSG zijn vastgesteld. Fabrikanten, handelaren en importeurs zijn volgens het BFSG verplicht om hun producten en diensten toegankelijk te maken en de wettelijke eisen te voldoen. De verplichting om toegankelijkheidseisen te implementeren betreft alle marktdeelnemers die onder de wet vallen. Het bedrijf draagt de verantwoordelijkheid voor de toegankelijke vormgeving van zijn eigen website en online diensten. De naleving van de relevante normen en het wettelijke kader is daarbij van centraal belang. Bij overtredingen kunnen administratiefrechtelijke maatregelen en ook geldboetes worden opgelegd, aldus het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte.
Digitale producten en diensten getroffen
De wet richt zich voornamelijk op bedrijven die bepaalde digitale producten en diensten produceren, distribueren of aanbieden. Diensten in de elektronische handel, zoals geregeld in het BFSG, omvatten digitale aanbiedingen die op websites en mobiele applicaties beschikbaar worden gesteld en gericht zijn op individuele verzoeken van consumenten met het oog op het afsluiten van contracten. In de elektronische handel zijn vooral digitale aanbiedingen getroffen waarbij contracten online worden afgesloten of voorbereid. De online handel valt onder specifieke eisen in de context van het BFSG, om de toegankelijkheid voor alle gebruikersgroepen te waarborgen. Daaronder vallen onder andere fabrikanten van computers, smartphones, betalingsterminals of geldautomaten, evenals aanbieders van online diensten zoals e-commerce platforms, bank-apps, boekingsportalen of telecommunicatiediensten. Ook softwareontwikkelaars die applicaties aanbieden voor het openbaar vervoer, de mediasector of digitaal lezen zijn betrokken.
Online winkels zijn verplicht om hun aanbiedingen toegankelijk te maken en aan de eisen van het BFSG te voldoen. Ook websites die producten of diensten aanbieden in het kader van de elektronische handel moeten toegankelijk worden ontworpen. De toegankelijke vormgeving van afzonderlijke pagina’s en afgebakende gebieden is daarbij bijzonder belangrijk om aan de wettelijke eisen te voldoen. Voor producten en de productveiligheid gelden in het kader van het BFSG specifieke eisen die door fabrikanten, importeurs en handelaren moeten worden nageleefd. E-boeken en e-boeklezers moeten zodanig worden ontworpen dat ze toegankelijk zijn, bijvoorbeeld door spraakuitvoer of aanpasbare lettergroottes. Bankdiensten in de elektronische handel, zoals online bankieren of financiële apps, vallen ook onder de toegankelijkheidseisen van het BFSG. Ook video’s die op websites of in digitale producten zijn opgenomen, moeten toegankelijk zijn, bijvoorbeeld door ondertiteling of audiodescripties. Het gebruik van begrijpelijke taal, eenvoudige taal en gebarentaal is van centraal belang voor toegankelijke digitale aanbiedingen. De Verordening Toegankelijke Informatie Technologie speelt een belangrijke rol bij de implementatie van de wettelijke eisen van het BFSG. Voor de implementatie van de toegankelijkheidseisen is de naleving van technische normen en richtlijnen, zoals WCAG of geharmoniseerde EU-normen, doorslaggevend. Voor bepaalde producten bestaat daarnaast een CE-markeringplicht, die de naleving van toegankelijkheids- en veiligheidsvereisten documenteert. Er zijn aanbiedingen voor de bevordering van toegankelijkheid, zoals tijdelijke subsidieprogramma’s, die bedrijven ondersteunen bij de implementatie. Kortom, alles of al het bovenstaande moet in de zin van de wettelijke eisen toegankelijk worden ontworpen om de doelstellingen van het BFSG te vervullen. Kleine bedrijven met een jaaromzet van maximaal 2 miljoen euro en minder dan tien werknemers zijn vrijgesteld van de regels van het BFSG. Met betrekking tot de aangeboden diensten zijn ze van de regels uitgesloten.
Toegankelijkheid bij producten
Het BFSG regelt uitgebreid hoe toegankelijkheid in de praktijk moet worden geïmplementeerd. Voor elk product geldt een plicht tot CE-markering, die bevestigt dat de eisen inzake toegankelijkheid en productveiligheid worden nageleefd en onder toezicht van markttoezicht autoriteiten worden gecontroleerd. De naleving van technische normen en richtlijnen, zoals geharmoniseerde EU-normen of DIN- en ISO-standaarden, is daarbij doorslaggevend voor het toegankelijke ontwerp van producten. De Verordening Toegankelijke Informatie Technologie concretiseert de eisen voor digitale producten en websites en vormt een bindend kader voor de implementatie. E-boeken en e-boeklezers moeten bijvoorbeeld functies zoals spraakuitvoer, aanpasbare lettergroottes en toegankelijke gebruikershandleidingen bieden om toegang voor alle gebruikersgroepen te garanderen. Ook video’s op websites en in digitale aanbiedingen moeten toegankelijk zijn, bijvoorbeeld door ondertiteling of audiodescripties, zoals het BFSG voorschrijft. De taal van een product of dienst moet zo zijn ontworpen dat deze begrijpelijk is voor mensen met verschillende beperkingen, bijvoorbeeld door eenvoudige taal of gebarentaal. Fabrikanten, handelaren en importeurs hebben de plicht om hun producten en diensten toegankelijk te maken en de wettelijke vereisten na te leven. De naleving van deze verplichtingen wordt door bevoegde autoriteiten gecontroleerd, die ook sancties bij overtredingen kunnen opleggen. Het wettelijke kader van het BFSG benadrukt het belang van de naleving van technische normen en de verantwoordelijkheid van alle actoren langs de waardeketen. Bankdiensten, zoals online bankieren, geldautomaten of financiële apps, vallen ook onder de toegankelijkheidseisen en moeten voor alle gebruikersgroepen toegankelijk zijn. Er zijn ook aanbiedingen, zoals ondersteuningsprogramma’s voor toegankelijk productontwerp, bijvoorbeeld van Aktion Mensch. De doelgroep omvat consumenten, mannelijk en vrouwelijk, die door toegankelijke producten en diensten beschermd moeten worden. Kortom, alles en vooral al het bovenstaande moet in de zin van de wettelijke eisen toegankelijk worden ontworpen.
Het is gebaseerd op gevestigde internationale standaarden en de principes van toegankelijk ontwerp: producten en diensten moeten waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust zijn. Voor producten betekent dit bijvoorbeeld dat zelfbedieningsterminals zoals geldautomaten of kaartautomaten taalgestuurde bedieningsopties, tastbare bedieningsknoppen en visuele contrasten moeten hebben. Ook smartphones, computers of besturingssystemen moeten zo worden ontworpen dat ook mensen met een beperkte zicht-, gehoor- of mobiliteitsvermogen ze kunnen gebruiken.
B2B-sector en elektronische handel
In de e-commerce sector geldt het BFSG uitsluitend voor producten en diensten die gericht zijn op consumenten (B2C-sector). Diensten die uitsluitend in de B2B-sector worden aangeboden, vallen niet onder de regels van het BFSG. Dit betekent dat bedrijven die hun producten of diensten uitsluitend aan andere bedrijven distribueren, zijn vrijgesteld van de eisen van de wet. Zodra consumenten echter de enige mogelijkheid hebben om een dienst af te nemen, is het BFSG hier ook van toepassing. Bedrijven moeten daarom in hun contractvoorwaarden duidelijk maken wanneer aanbiedingen uitsluitend voor ondernemers bestemd zijn om misverstanden en een ongewilde toepassing van het BFSG te voorkomen. Voor de e-commerce sector is het dus essentieel om de doelgroep van de eigen producten en diensten duidelijk af te bakenen.
Online winkels en websites toegankelijk maken
In de dienstensector verplicht de wet aanbieders om hun digitale aanbiedingen toegankelijk te maken. Dit geldt bijvoorbeeld voor online winkels die volgens het BFSG toegankelijk moeten worden gemaakt, vooral met betrekking tot het kopen van contracten en de naleving van de WCAG-richtlijnen. Ook elke website die producten of diensten aanbiedt, valt onder de toegankelijkheidseisen, waarbij technische en juridische vereisten in acht moeten worden genomen. Vooral belangrijk is dat alle pagina’s en afzonderlijke gebieden van een website, zoals informatieve pagina’s of de afrekenpagina van een online winkel, toegankelijk moeten worden ontworpen. Voor video’s geldt volgens het BFSG dat deze van ondertiteling, audiodescripties of andere toegankelijke elementen moeten zijn voorzien, mits ze na bepaalde deadlines zijn gepubliceerd. De taal speelt een centrale rol: eenvoudige taal, gebarentaal en begrijpelijke formaten zijn essentieel om digitale aanbiedingen voor alle gebruikersgroepen toegankelijk te maken. De Verordening Toegankelijke Informatie Technologie concretiseert de wettelijke vereisten van het BFSG en verwijst naar technische normen en richtlijnen, zoals EN- of ISO-standaarden, die dienen als maatstaf voor de implementatie van toegankelijkheidseisen. Subsidieprogramma’s, zoals de aanbieding van Aktion Mensch, ondersteunen bedrijven financieel bij het toegankelijk maken van hun digitale aanbiedingen. In principe moet alles wat onder de wettelijke vereisten valt volledig of op zijn minst gedeeltelijk toegankelijk worden gemaakt om aan alle wettelijke eisen te voldoen. De doelgroep omvat met name consumenten, mannelijk en vrouwelijk, die door de toegankelijke online aanbiedingen worden beschermd en aangesproken.
Websites en mobiele applicaties moeten onder andere via een toetsenbord navigeerbaar zijn, over tekstalternatieven voor beelden beschikken en ook toegankelijk zijn voor schermlezers. Video’s moeten voorzien zijn van ondertitels of audiodescripties. Daarnaast is er een informatieplicht: bedrijven moeten duidelijk en begrijpelijk communiceren over de toegankelijke kenmerken van hun producten en diensten.
Bewijsplicht van bedrijven
Een centraal element van het BFSG is de conformiteitsbeoordeling. Bedrijven als marktdeelnemers zijn in het juridische kader van het BFSG verplicht aan te tonen dat hun producten en diensten aan de wettelijke eisen voldoen. De CE-markering speelt daarbij een centrale rol, aangezien deze de naleving van toegankelijkheidseisen en productveiligheidsregels documenteert. De naleving van relevante normen en richtlijnen, zoals geharmoniseerde EU-normen, DIN- of ISO-standaarden, geldt als bewijs voor de conformiteit met de wettelijke vereisten. Ook de Verordening Toegankelijke Informatie Technologie moet in het kader van de bewijsplicht worden beschouwd, omdat deze de technische eisen voor digitale aanbiedingen regelt. Fabrikanten, handelaren en importeurs zijn verplicht om de bijbehorende verplichtingen van documentatie en bewijsvoering volgens het BFSG na te komen. Dit kan via interne verificatieprocedures of door een externe instantie plaatsvinden. Fabrikanten zijn verplicht een zogenaamde EU-conformiteitsverklaring af te geven en het CE-merkteken aan te brengen. De naleving wordt gecontroleerd.
Omzetting en controle
De verantwoordelijkheid voor de implementatie van het BFSG ligt bij de marktdeelnemers die producten of diensten op de markt aanbieden. Zij moeten ervoor zorgen dat hun aanbiedingen aan de geldende toegankelijkheidseisen voldoen. De naleving van deze eisen wordt door de bevoegde autoriteiten gecontroleerd, die regelmatig inspecties uitvoeren en bij overtredingen kunnen ingrijpen. Bedrijven die het BFSG overtreden, moeten rekening houden met waarschuwingen, verkoopverboden of boetes van maximaal 100.000 euro. Daarom is het voor alle aanbieders van producten en diensten essentieel om de wettelijke vereisten zorgvuldig te implementeren en de toegankelijkheid van hun aanbiedingen continu te monitoren.
Actievereisten voor bedrijven
Voor bedrijven is actie vereist. De implementatie van Richtlijn (EU) 2019/882 vormt de basis van de Wet ter Versterking van de Toegankelijkheid (BFSG), die de eisen van de European Accessibility Act als juridisch kader in nationaal recht omzet. Bedrijven dragen als marktdeelnemer binnen het BFSG de verantwoordelijkheid om hun digitale aanbiedingen toegankelijk te maken en de wettelijke vereisten na te leven. Het Nationale Bureau voor Toegankelijkheid biedt advies en ondersteuning bij de implementatie van de richtlijn en bij het toegankelijk maken van websites en digitale diensten. Er zijn verschillende aanbiedingen, zoals subsidieprogramma’s voor financiële ondersteuning, die bedrijven kunnen gebruiken bij de implementatie van toegankelijkheid. Veelgestelde vragen (FAQ) en informatieaanbiedingen helpen bedrijven om centrale vragen over de wet te verduidelijken en praktische hulp te bieden.
Fabrikanten moeten hun ontwikkelingsprocessen aanpassen en al vanaf het begin rekening houden met toegankelijkheid. Digitale aanbiedingen, met name websites en apps, moeten technisch en ontwerpmatig worden herzien om aan de vereisten te voldoen. Dit omvat onder andere het verbeteren van de gebruikerservaring, het integreren van assistieve technologieën en het toegankelijk weergeven van inhoud.
Bedrijven moeten ook geschikte documentatie en bewijzen over de toegankelijkheid van hun aanbiedingen opstellen en bewaren. Deze moeten desgevraagd aan de bevoegde autoriteiten ter beschikking worden gesteld. Het verzamelen en implementeren van gebruikersfeedback behoort ook tot de eisen van de wet, aangezien betrokkenen het recht hebben om op barrières te wijzen en om passende verbeteringen te vragen.
Overgangsregelingen in het BFSG
Het BFSG voorziet in overgangsregelingen: producten die vóór 28 juni 2025 in de handel werden gebracht, mogen nog tot 28 juni 2030 verkocht worden, ook als ze niet aan de nieuwe vereisten voldoen. Voor nieuwe producten en diensten geldt de wet echter onmiddellijk vanaf de inwerkingtreding. Bij overtredingen van de wettelijke eisen dreigen boetes en administratieve maatregelen. Daarnaast is er het risico van imagoschade en juridische geschillen, bijvoorbeeld door rechtszaken wegens discriminatie.
BFSG: eisen en kansen
Het BFSG stelt niet alleen nieuwe eisen aan bedrijven, maar biedt tegelijkertijd ook kansen: Toegankelijke producten en diensten bereiken niet alleen mensen met een handicap, maar ook een groeiende doelgroep van oudere gebruikers. De implementatie van Richtlijn (EU) 2019/882 vormt de basis van het BFSG en integreert de eisen van de European Accessibility Act als juridisch kader voor toegankelijkheidseisen in nationaal recht. Het Nationale Bureau voor Toegankelijkheid biedt advies en ondersteuning aan bedrijven die hun digitale aanbiedingen toegankelijk willen maken. Er zijn speciale aanbiedingen, zoals subsidieprogramma’s en financiële ondersteuning, die bedrijven kunnen gebruiken bij de implementatie van toegankelijkheid. Veelgestelde vragen (FAQ) en informatieaanbiedingen helpen bedrijfsverantwoordelijken om centrale vragen over de implementatie te verduidelijken. Als marktdeelnemer draagt elk bedrijf binnen het BFSG de verantwoordelijkheid om de wettelijke vereisten na te leven en de toegankelijkheid van hun producten en diensten te waarborgen. Wie tijdig op de nieuwe eisen reageert, verbetert niet alleen zijn naleving van de wetgeving, maar ook de gebruiksvriendelijkheid en het bereik van zijn aanbiedingen. Bedrijven moeten zich tijdig op de nieuwe regels voorbereiden, aangezien bij overtredingen ook sancties dreigen.
Als ervaren advocatenkantoor op het gebied van ondernemingsrecht staat MTR Legal Rechtsanwälte tot uw beschikking als contactpersoon.
Neem gerust contact met ons op!
Conclusie en toekomst
De wet op de versterking van de toegankelijkheid markeert een belangrijke stap in de verbetering van de toegankelijkheid van producten en diensten in Duitsland. Het definieert duidelijke toegankelijkheidseisen en verplicht alle economische actoren om hun aanbod hierop af te stemmen. De implementatie van de BFSG vormt voor veel bedrijven nieuwe uitdagingen, maar biedt ook kansen om innovatieve en toegankelijke producten en diensten te ontwikkelen. In de toekomst zal de wet verder worden ontwikkeld en aangepast aan de behoeften van mensen met een handicap, om een inclusieve samenleving te bevorderen. Bedrijven en organisaties doen er goed aan om zich tijdig met de eisen van de BFSG bezig te houden en gerichte maatregelen te nemen om de toegankelijkheid van hun producten en diensten te verbeteren. Zo dragen ze niet alleen bij aan maatschappelijke participatie, maar versterken ze ook hun positie in de markt.
