Het Bundesgerichtshof heeft een verplichting van de kredietgever tot betaling van zgn. negatieve rente bij variabel rentedragende leningen met het vonnis van 9 mei 2023 afgewezen (Az.: XI ZR 544/21).
Op tegoeden krijgen bankklanten rente van de bank, nemen ze een lening op, betalen ze rente aan de bank. Zo ziet het bankrecht er kort samengevat uit. Door de langdurige periode van lage rente is echter veel aan het wankelen geraakt en banken eisen van hun klanten negatieve rente voor het bewaren van hun tegoeden en variabele rentetarieven bij leningsovereenkomsten schoten in het negatieve. Kredietnemers kunnen in zulke gevallen echter geen rente van de bank eisen, besliste nu het Bundesgerichtshof. Dit zou omgekeerd ook betekenen dat banken geen negatieve rente van hun klanten, zgn. bewaarbijdragen, kunnen eisen, aldus het advocatenkantoor MTR Legal, dat gespecialiseerd is in bankrecht.
In het geval voor het BGH had het land NRW in 2007 leningen met de bank afgesloten. Na uitbetaling van het leningbedrag stelde het land vijf gelijke schuldbewijzen van elk 20 miljoen euro op. Als variabele rentevoet werd de 3-maands Euribor plus een rentetoeslag van 0,1175 procent p.a. overeengekomen. Als renteplafond werd 5 procent overeengekomen, een onderste grens voor de rente werd niet vastgesteld.
De 3-maands Euribor schoot in het negatieve, vanaf maart 2016 ontwikkelde zich een negatieve rentevoet, die tegen het einde van de looptijd een bedrag van bijna 160.000 euro opleverde. Het land NRW eiste van de bank betaling van dit bedrag als negatieve rente, omdat er geen ondergrens voor de rente in de leningsovereenkomst was vastgelegd.
De BGH wees een aanspraak op betaling van negatieve rente af. Ook zonder vastlegging van een ondergrens voor de rente ontstaat er bij een daling van de referentierente onder nul geen verplichting van de kredietgever tot betaling van negatieve rente. Een rente kan niet negatief worden, een ondergrens van nul procent is inherent. Wordt deze bereikt, vervalt de verplichting van de kredietnemer tot rentebetaling, maar een aanspraak op negatieve rente ontstaat daaruit niet, aldus de BGH.
Met het vonnis heeft de BGH duidelijk gemaakt dat kredietrecht geen negatieve rente kent. Dit zou waarschijnlijk ook gelden voor de zgn. bewaarbijdragen.
In bankrecht ervaren advocaten adviseren bij MTR Legal.
