دیوان دادگستری اتحادیه اروپا از حق تألیف حمایت می‌کند – حکم مورخ 24.10.2024 – C-227/23
دیوان دادگستری اتحادیه اروپا حمایت از حق تألیف برای آثار کشورهای خارج از اتحادیه اروپا را تقویت کرده است. با حکم مورخ 24 اکتبر 2024، دیوان دادگستری اتحادیه اروپا تصریح کرد که آثار کشورهای ثالث از همان حمایت حق تألیف برخوردار هستند که آثار کشورهای عضو اتحادیه اروپا (شماره پرونده: C-227/23).
دیوان دادگستری اتحادیه اروپا با این تصمیم به سؤال مهمی پاسخ داد که آیا برای حمایت از حق تألیف در داخل اتحادیه اروپا، کشور مبدأ اثر نقشی بازی می‌کند یا خیر. قضات این مسئله را نفی کردند. طبق دستورالعمل اتحادیه اروپا 2001/29، حمایت از حق تألیف برای آثار کشورهای ثالث خارج از اتحادیه اروپا نیز اعمال می‌شود. به نظر دیوان دادگستری اروپا، این دستورالعمل بر توافق‌نامه برن از سال 1886 اولویت دارد، به گفته دفتر حقوقی MTR Legal Rechtsanwälte که در حوزه حقوق تألیف و دیگر موضوعات حقوق مالکیت فکری مشاوره می‌دهد.
اختلاف حقوق تألیف درباره صندلی طراح
دیوان دادگستری اتحادیه اروپا باید در یک اختلاف حقوق تألیف بین یک شرکت از سوئیس و یک شرکت از هلند تصمیم‌گیری می‌کرد. شرکت سوئیسی دارنده حق تألیف یک صندلی طراح است که اصالتاً از ایالات متحده آمریکاست. شرکت هلندی زنجیره‌ای از فروشگاه‌های مبلمان در هلند و بلژیک را اداره می‌کند و یک صندلی را که شباهت زیادی به صندلی طراح اصلی از ایالات متحده دارد و شرکت سوئیسی حقوق آن را دارد، به فروش می‌رساند. به همین دلیل، شرکت خواستار توقف بازاریابی این صندلی شد. اختلاف حقوقی به دادگاه عالی هلند رسید که دیوان دادگستری اتحادیه اروپا را دخیل کرد. قضات لوکزامبورگ باید مسئله‌ای را شفاف‌سازی می‌کردند، که آیا یک اثر هنری کاربردی از یک کشور ثالث که مؤلف آن شهروند اتحادیه اروپا نیست، می‌تواند از همان حمایت حق تألیف برخوردار باشد که آثار یک کشور عضو اتحادیه اروپا بهره‌مند هستند.
به منظور تقویت حمایت از حق تألیف، در سال 1886 توافق‌نامه معروف به توافق‌نامه برن امضا شد. این توافق ابتدائاً برای حمایت از آثار ادبی و هنری در خارج از کشور بود، چرا که در خارج از کشوری که تحت حمایت حق تألیف قرار داشتند، می‌توانستند بازتولید و آزادانه پخش شوند. طی سال‌ها، توافق‌نامه برن چندین بار اصلاح شده است.
حمایت از حق تألیف توسط توافق‌نامه برن
در اصل، توافق‌نامه برن پیش‌بینی می‌کند که مؤلفان کشورهایی که مقررات را امضا کرده‌اند، در کشورهای امضاکننده از همان حقوقی برخوردار شوند که مؤلفان داخلی دارند. با این حال، این به طور غیرمشروط برای آثار هنری کاربردی مانند مبلمان طراح به عنوان مثال اعمال نمی‌شود. در این زمینه، شرط معروف به متقابل ماده‌ای اعمال می‌شود. بر این اساس، آثاری که در کشورهای مبدأ خود تنها به عنوان نمونه یا مدل محافظت می‌شوند اما به عنوان اثر هنری شناخته نمی‌شوند، در کشورهای امضاکننده نمی‌توانند ادعای حمایت از حق تألیف داشته باشند.
دیوان دادگستری اتحادیه اروپا اکنون تصمیم گرفت که این شرط به متقابل ماده‌ای اعمال نمی‌شود، وقتی که صحبت از آثار کشورهای ثالث است. وی توضیح داد که اجرای این شرط، هدف دستورالعمل اتحادیه اروپا 2001/29 برای هماهنگ‌سازی حق تألیف در بازار داخلی را تضعیف می‌کند. با اجرای شرط، آثار هنری کاربردی که منشأ آن‌ها از کشورهای ثالث است، در کشورهای عضو اتحادیه اروپا به صورت متفاوتی برخورد می‌شود. با این حال، دستورالعمل 2001/29 پیش‌بینی می‌کند که همه آثار که در اتحادیه اروپا ادعای حمایت دارند، بدون در نظر گرفتن کشور مبدأ‌شان باید به طور برابر برخورد شوند.
شرط متقابل ماده‌ای قابل اعمال نیست
دیوان دادگستری اتحادیه اروپا ادامه داد که کشورهای عضو نمی‌توانند به طور مستقل حقوق وعده داده شده در دستورالعمل را با استناد به توافق‌نامه برن محدود کنند. به این ترتیب، یک کشور عضو نمی‌تواند به شکل متفاوت از حقوق اتحادیه، شرط به متقابل ماده‌ای را برای آثار کشورهای ثالث مانند ایالات متحده اعمال کند، به وضوح قضات در لوکزامبورگ بیان کردند. مطابق با رویه قضایی دیوان دادگستری اتحادیه اروپا، یک قانون ملی که حمایت از حق تألیف این آثار را تحت تأثیر قرار دهد نباید اجرا شود.
علاوه بر این، دیوان دادگستری اتحادیه اروپا تصریح کرد که حقوق مالکیت معنوی نیز توسط ماده 17 (2) منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپا (GRCh) حمایت می‌شوند و هر محدودیتی برای این حقوق باید طبق ماده 52 (1) منشور قانونی باشد.
در اختلافات حقوقی در زمینه حق تألیف یا دیگر موضوعات حقوق مالکیت فکری، MTR Legal Rechtsanwälte شریک متبحر شما است.
لطفاً ارتباط با ما برقرار کنید!
