Κανονισμός σχετικά με ισχυρισμούς υγείας για τα φυτικά

News  >  Κανονισμός σχετικά με ισχυρισμούς υγείας για τα φυτικά

Arbeitsrecht-Anwalt-Rechtsanwalt-Kanzlei-MTR Legal Rechtsanwälte
Steuerrecht-Anwalt-Rechtsanwalt-Kanzlei-MTR Legal Rechtsanwälte
Home-Anwalt-Rechtsanwalt-Kanzlei-MTR Legal Rechtsanwälte
Arbeitsrecht-Anwalt-Rechtsanwalt-Kanzlei-MTR Legal Rechtsanwälte

Εισαγωγή

Ο Κανονισμός για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς (ΕΚ) Αρ. 1924/2006 αποτελεί τη βασική νομική βάση για τη χρήση διατροφικών και υγειονομικών ισχυρισμών στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος αυτού του κανονισμού είναι να ενισχύσει την προστασία του καταναλωτή και να διασφαλίσει την ενιαία εφαρμογή των υγειονομικών ισχυρισμών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Ο Κανονισμός για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς ρυθμίζει υπό ποιες συνθήκες οι κατασκευαστές μπορούν να κάνουν συγκεκριμένες δηλώσεις για τα οφέλη ή τις επιδράσεις των προϊόντων τους. Ο κανονισμός διακρίνει μεταξύ των διατροφικών ισχυρισμών, όπως «πλούσιο σε βιταμίνη C», και των υγειονομικών ισχυρισμών, που συνδέουν την κατανάλωση ενός τροφίμου με κάποιο υγειονομικό όφελος. Ένα κεντρικό στοιχείο του κανονισμού είναι η απαίτηση ότι όλοι οι ισχυρισμοί πρέπει να βασίζονται σε μια σταθερή επιστημονική βάση, ώστε να αποτραπεί η παραπλάνηση των καταναλωτών. Έτσι, διασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές σε όλη την ΕΕ λαμβάνουν αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες.

Πεδίο εφαρμογής

Το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς εκτείνεται σε όλα τα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωμάτων διατροφής, που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ. Ο κανονισμός αφορά όλους τους ισχυρισμούς που συνδέουν ένα τρόφιμο ή ένα από τα συστατικά του με την υγεία. Σε αυτά περιλαμβάνονται δηλώσεις σχετικά με τη σημασία των θρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη C, το ασβέστιο ή οι φυτικές ίνες, για την υγεία. Επίσης, προϊόντα όπως βότανα, μπαχαρικά ή φυτικά εκχυλίσματα που χρησιμοποιούνται συχνά σε συμπληρώματα διατροφής εμπίπτουν στις διατάξεις του Κανονισμού για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς. Είναι κρίσιμο να επιτρέπονται υγειονομικοί ισχυρισμοί μόνο εφόσον βασίζονται σε γενικά αποδεκτά επιστημονικά δεδομένα και μπορούν να γίνουν κατανοητοί από τον μέσο καταναλωτή. Έτσι διασφαλίζεται ότι οι ισχυρισμοί στα τρόφιμα είναι διαφανείς και κατανοητοί, και οι καταναλωτές μπορούν να λαμβάνουν βάσιμες αποφάσεις για την υγεία τους.

Απόφαση ΔΕΕ της 30.04.2025 – Αρ. υπόθ. C-386/23

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) εξέδωσε στις 30 Απριλίου 2025 μια καθοριστική απόφαση σχετικά με την εφαρμογή του Κανονισμού για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς στα Botanicals (Αρ. υπόθ. C-386/23). Σύμφωνα με αυτήν, οι υγειονομικοί ισχυρισμοί για τα Botanicals είναι επιτρεπτοί μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Τα σχετικά άρθρα του Κανονισμού για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς ρυθμίζουν όσον αφορά τις διατάξεις ποιες δηλώσεις επιτρέπονται σε προϊόντα και πώς αυτές πρέπει να αξιολογούνται νομικά.

Ο Κανονισμός για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς (HCVO) ισχύει από το 2007 σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος του είναι να προστατεύει τους καταναλωτές από παραπλανητική διαφήμιση με δήθεν υγειονομικές επιδράσεις τροφίμων και συμπληρωμάτων διατροφής. Σύμφωνα με τη διάταξη, οι κατασκευαστές επιτρέπεται να κάνουν μόνο τέτοιου είδους υγειονομικούς ισχυρισμούς που έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αναφέρεται από το δικηγορικό γραφείο MTR Legal, το οποίο παρέχει συμβουλές, μεταξύ άλλων, στον τομέα του δικαίου τροφίμων.

Θετική λίστα υγειονομικών ισχυρισμών

Οι επιτρεπόμενοι υγειονομικοί ισχυρισμοί δημοσιεύονται σε λεγόμενες θετικές λίστες. Για πολλά λεγόμενα Botanicals, δηλαδή φυτικά συστατικά όπως βότανα, εκχυλίσματα ή φυτικές μονάδες, που χρησιμοποιούνται συχνά σε συμπληρώματα διατροφής, η κατάσταση είναι ωστόσο ασαφής. Ενώ υπάρχουν πολυάριθμες αιτήσεις για έγκριση, μεγάλο μέρος αυτών δεν έχει εγκριθεί ούτε απορριφθεί ακόμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Βρίσκονται σε μια νομική αναμονή. Η αξιολόγηση των υποκείμενων ουσιών, συστατικών και θρεπτικών στοιχείων είναι αποφασιστική για την έγκριση υγειονομικών ισχυρισμών, δεδομένου ότι οι ιδιότητες ενός θρεπτικού στοιχείου ή άλλων συστατικών πρέπει να αποδειχτούν επιστημονικά και να εξετασθούν κανονιστικώς. Η απόφαση του ΔΕΕ στις 30 Απριλίου 2025 παρείχε περισσότερη σαφήνεια.

Σημείο τριβής στην υπόθεση ήταν η διαφήμιση μιας γερμανικής εταιρείας για ένα συμπλήρωμα διατροφής που περιείχε εκχύλισμα σαφράν και χυμού πεπονιού. Στη συσκευασία και στην ηλεκτρονική διαφήμιση έγιναν υποσχέσεις για δράσεις όπως «ανυψώνει τη διάθεση», «μειώνει το στρες» ή «συμβάλλει στη χαλάρωση». Τέτοιες δηλώσεις εμπίπτουν στον όρο των υγειονομικών ισχυρισμών σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς. Το πρόβλημα είναι ότι οι υποκείμενες ουσίες δεν είχαν αξιολογηθεί ακόμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επίσης δεν είχε υποβληθεί αίτηση εγκαίρως.

Παραβίαση του Κανονισμού για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς

Ένας διεπαγγελματικός σύνδεσμος θεώρησε ότι υπήρξε ξεκάθαρη παραβίαση και υπέβαλε αγωγή για απαγόρευση. Η υπόθεση τελικά έφτασε στο Ομοσπονδιακό Ακυρωτικό Δικαστήριο (BGH), το οποίο υπέβαλε στο ΔΕΕ προδικαστικό ερώτημα για την ερμηνεία του κανονισμού. Κατά την εκτίμηση τέτοιων υποθέσεων, η τήρηση της σχετικής νομοθεσίας και των κανονισμών του Κανονισμού για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς που ισχύουν σε όλη την Ευρώπη είναι καίριας σημασίας. Για τους κατασκευαστές, η βοήθεια με σαφή προσανατολισμό και υποστήριξη στη εφαρμογή των διατάξεων είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Το ΔΕΕ αποδέχτηκε πως οι ισχυρισμοί των καταναλωτών ήταν βάσιμοι και αποφάνθηκε ότι η διαφήμιση με υγειονομικούς ισχυρισμούς ήταν ανεπίτρεπτη. Οι υγειονομικοί ισχυρισμοί για τα Botanicals είναι επιτρεπτοί μόνο εάν έχουν ήδη εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και βρίσκονται στη θετική λίστα, ή εάν υποβλήθηκε ενδεδειγμένα εντός προθεσμίας αίτηση σύμφωνα με το άρθρο 28 και πληρούνται οι προϋποθέσεις της μεταβατικής ρύθμισης. Οι προϋποθέσεις αυτές δεν πληρούνταν, όπως ξεκαθάρισε το ΔΕΕ.

Προσοχή στις γενικές δηλώσεις

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέστησε επίσης σαφές ότι ακόμα και γενικές δηλώσεις όπως «για μεγαλύτερη ευεξία» ή «καλό για τη διάθεση» θεωρούνται υγειονομικοί ισχυρισμοί στον Κανονισμό για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς. Τέτοιες δηλώσεις επιτρέπονται μόνο εάν σχετίζονται άμεσα με έναν ήδη εγκεκριμένο συγκεκριμένο ισχυρισμό – μια λεγόμενη απαίτηση σύνδεσης. Ένα παράδειγμα για επιτρεπόμενη δήλωση είναι: «Το ασβέστιο συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιολογικής οστικής υγείας», ενώ μια μη επιτρεπόμενη δήλωση θα μπορούσε να είναι: «Αυτό το προϊόν θεραπεύει κακοήθειες των οστών.»

Επίσης, το γεγονός ότι πολλοί υγειονομικοί ισχυρισμοί για τα Botanicals δεν έχουν αξιολογηθεί ακόμη οριστικά δεν αλλάζει κάτι σύμφωνα με το ΔΕΕ. Δεν μπορεί να είναι προς όφελος της προστασίας του καταναλωτή να έχουν οι κατασκευαστές την ελευθερία να χρησιμοποιούν υγειονομικούς ισχυρισμούς στο μεταξύ. Οι επιδράσεις τέτοιων δηλώσεων στους καταναλωτές μπορεί να είναι σημαντικές, όπως φαίνεται από παραδείγματα όπως «οι φυτικές ίνες προάγουν τη λειτουργία του εντέρου» ή «χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά – για μια συνειδητή διατροφή». Η αδράνεια της Επιτροπής για την αξιολόγηση των φυτικών ουσιών δεν θα πρέπει να βαρύνει τους καταναλωτές.

Το ΔΕΕ επικυρώνει αυστηρές απαιτήσεις

Με την απόφασή του, το ΔΕΕ επικυρώνει τις αυστηρές απαιτήσεις για την υγειονομική διαφήμιση τροφίμων και συμπληρωμάτων διατροφής. Έτσι δημιουργεί νομική ασφάλεια στον μέχρι στιγμής ασαφή τομέα των Ισχυρισμών για Botanicals.

Η απόφαση μπορεί να έχει ευρείες συνέπειες για ολόκληρο τον κλάδο των τροφίμων και των συμπληρωμάτων διατροφής, καθώς πολλοί κατασκευαστές προάγουν τις δράσεις φυτικών συστατικών. Η απόφαση του ΔΕΕ αποδεικνύει ότι μπορεί να λείπει η νομική βάση για αυτές. Οι κατασκευαστές πρέπει να εξετάσουν τις διαφημιστικές τους δηλώσεις όσον αφορά την επιτρεπτότητά τους σύμφωνα με τον Κανονισμό για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς. Επιτρεπτοί είναι μόνο οι υγειονομικοί ισχυρισμοί που βρίσκονται στη θετική λίστα ή για τους οποίους υπάρχει έγκυρο αίτημα μετάβασης. Η υγεία των καταναλωτών και τα οφέλη που προσφέρουν προϊόντα με αποδεδειγμένες θετικές ιδιότητες βρίσκονται στο επίκεντρο – τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους κατασκευαστές.

Οι παραβιάσεις του HCVO μπορούν να οδηγήσουν όχι μόνο σε συγκρούσεις με τις αρχές αλλά και σε προειδοποιήσεις και αξιώσεις αποζημίωσης. Οι διαφημιστικές ενέργειες θα πρέπει επομένως να ελέγχονται για την νομική τους επιτρεπτότητα και να αναθεωρούνται κατά περίπτωση. Υπάρχουν ωστόσο δυνατότητες για τους κατασκευαστές να προωθούν έγκαιρα με υγειονομικούς ισχυρισμούς στο πλαίσιο των νόμιμων κανονισμών.

Η MTR Legal παρέχει συμβουλές για τον Κανονισμό για Υγειονομικούς Ισχυρισμούς και άλλα θέματα δικαίου τροφίμων.

Επικοινωνήστε μαζί μας zu uns auf

Έχετε ένα νομικό ζήτημα;

Κλείστε τώρα το ραντεβού σας – Επιλέξτε την προτιμώμενη ημερομηνία σας online ή καλέστε μας.
Εθνική Γραμμή Βοήθειας
Τώρα διαθέσιμη

Κλείστε κλήση τώρα

ή γράψτε μας!