Ngân hàng mất quyền đòi bồi thường thanh toán trước theo phán quyết của BGH – Az.: XI ZR 75/23
Nếu một khoản vay được thanh toán sớm, ngân hàng và quỹ tiết kiệm có thể có quyền đòi một khoản bồi thường thanh toán trước để thay thế cho tiền lãi bị mất. Tuy nhiên, họ sẽ mất quyền này nếu điều khoản tính toán khoản bồi thường thanh toán trước cho người vay không được diễn đạt “rõ ràng và dễ hiểu”. Điều này đã được Tòa án Tối cao Liên bang làm rõ bằng phán quyết ngày 3 tháng 12 năm 2024 (Az.: XI ZR 75/23). Phán quyết này mở ra cơ hội cho nhiều người tiêu dùng đòi lại khoản bồi thường thanh toán trước đã trả từ ngân hàng.
Nếu người vay thanh toán khoản vay sớm, ngân hàng sẽ mất khoản lãi mà họ đã dự tính theo kỳ hạn lãi suất hợp đồng. Để bù đắp, ngân hàng có thể yêu cầu một khoản bồi thường thanh toán trước. Tuy nhiên, theo § 502 Abs. 2 BGB, ngân hàng sẽ mất quyền đòi khoản bồi thường thanh toán trước nếu họ không cung cấp đủ thông tin cho người vay về thời hạn hợp đồng, quyền hủy bỏ, hoặc cách tính toán khoản bồi thường thanh toán trước, theo lời của Công ty Luật MTR Legal, chuyên tư vấn về luật ngân hàng.
Thanh toán sớm khoản vay bất động sản
Ngân hàng và quỹ tiết kiệm nhiều lần mắc sai lầm, mở ra cơ hội cho người vay không phải trả hoặc đòi lại khoản bồi thường đã trả từ ngân hàng.
Trường hợp trước BGH liên quan đến một điều khoản tính toán khoản bồi thường thanh toán trước, đặc biệt trong các hợp đồng vay của Ngân hàng Nhân dân và các ngân hàng hợp tác xã khác.
Nguyên đơn trong vụ việc đã vay hai khoản vay bất động sản tại ngân hàng và đã thanh toán sớm. Ngân hàng yêu cầu khoản bồi thường thanh toán trước như đã thỏa thuận trong hợp đồng. Trong điều số 8 của hợp đồng vay, để tính khoản bồi thường thanh toán trước, có đề cập rằng thiệt hại do lãi suất của ngân hàng xuất phát từ sự chênh lệch giữa lãi suất hợp đồng và lợi tức từ trái phiếu bảo đảm bằng thế chấp có kỳ hạn tương ứng với thời gian còn lại của khoản vay cần trả.
Thành công trong việc yêu cầu hoàn trả
Nguyên đơn đã tạm thời trả khoản bồi thường thanh toán trước và cuối cùng yêu cầu ngân hàng hoàn trả. Với đơn kiện của mình, nguyên đơn đã thành công tại Tòa án Tối cao Vùng Zweibrücken. Tòa án Tối cao quyết định rằng nguyên đơn có quyền yêu cầu hoàn trả khoản bồi thường thanh toán trước bởi vì thông tin ngân hàng cung cấp để tính toán là không đủ và do đó ngân hàng đã mất quyền yêu cầu thanh toán khoản bồi thường này.
Tòa án Tối cao Liên bang đã khẳng định quyết định này trong quá trình kháng cáo. BGH làm rõ rằng trong hợp đồng vay bất động sản, người tiêu dùng cần được thông báo rõ ràng và dễ hiểu về các điều kiện và phương pháp tính toán để xác định ngân hàng có quyền đòi bồi thường thanh toán trước hay không. Những điều kiện này không được thỏa mãn, và thông tin của ngân hàng về phương pháp tính toán là không đủ. Do vậy, theo § 502 Abs. 2 Nr. 2, ngân hàng không có quyền yêu cầu bồi thường thanh toán trước.
BGH: Điều khoản tính toán bồi thường thanh toán trước không đủ
BGH cũng làm rõ rằng điều khoản tính toán thiệt hại do lãi suất của ngân hàng dựa trên “thời gian còn lại của khoản vay cần trả” là không đủ. Bởi theo án lệ liên tục, thiệt hại do lãi suất chỉ có thể được đền bù trong thời gian kỳ vọng lãi suất được bảo vệ pháp lý. Kỳ vọng lãi suất được bảo vệ pháp lý chỉ tồn tại cho đến thời điểm đáo hạn đòi lại khoản vay đã thỏa thuận, thời điểm có thể hủy bỏ kế tiếp, hoặc thời điểm kết thúc cố định lãi suất đã thỏa thuận. Khoản vay bất động sản thông thường có thể được hủy bỏ chính thức lần đầu sau mười năm kể từ khi giải ngân toàn bộ khoản vay, với thời hạn thông báo là sáu tháng. Người tiêu dùng hiểu “thời gian còn lại của khoản vay cần trả” là tổng thời gian còn lại của khoản vay, chứ không chỉ thời gian kỳ vọng lãi suất được bảo vệ pháp lý.
Điều này khiến người tiêu dùng nghĩ rằng thiệt hại do lãi suất được tính toán theo thời gian hợp đồng dài hơn hẳn. Tất nhiên điều này ảnh hưởng đến mức độ bồi thường thanh toán trước và có thể khiến người tiêu dùng không sử dụng quyền trả nợ trước hạn của họ. Do đó, điều khoản được sử dụng là không đủ và nguyên đơn có quyền yêu cầu hoàn trả khoản bồi thường thanh toán trước đã nộp, theo BGH.
Đòi lại bồi thường thanh toán trước
Trong các khoản vay bất động sản, khoản bồi thường thanh toán trước nhanh chóng đạt mức năm con số. Phán quyết mang tính đột phá của BGH mở ra khả năng cho người tiêu dùng không phải trả hoặc đòi lại khoản bồi thường thanh toán trước từ ngân hàng.
MTR Legal Rechtsanwälte tư vấn về vấn đề bồi thường thanh toán trước và các nội dung khác của luật ngân hàng.
Hãy liên hệ liên lạc với chúng tôi!