Uznanie ojcostwa jest możliwe zgodnie z postanowieniem BGH z dnia 30 sierpnia 2023 roku, nawet jeśli matka dziecka już nie żyje (Az.: XII ZB 48/23). W takim przypadku zgoda nie jest wymagana.
Zgodnie z prawem rodzinnym w przypadku małżeństw, małżonek matki jest również automatycznie prawnym ojcem. Dotyczy to również sytuacji, gdy nie jest on biologicznym ojcem, wyjaśnia kancelaria MTR Legal, która doradza również w sprawach prawa rodzinnego i uznania ojcostwa.
Uznanie ojcostwa w przypadku niezamężnych rodziców
Jeżeli jednak rodzice nie są małżeństwem, partner matki nie jest automatycznie uznawany za ojca. W takiej sytuacji partner może uznać ojcostwo. Uznanie ojcostwa zawsze wymaga jednak zgody matki.
W omawianej sprawie przed BGH nie było to możliwe, ponieważ matka już nie żyła. W akcie urodzenia jej córki dotychczas nie wpisano ojca. Córka chciała to zmienić i wystąpiła o wpisanie uznania ojcostwa do rejestru urodzeń. Domniemany biologiczny ojciec uznał ojcostwo już wcześniej, w formie aktu notarialnego, ale potem zmarł. Matka kobiety zmarła już kilka lat wcześniej.
Urząd stanu cywilnego ma wątpliwości co do ważności uznania ojcostwa
Z powodu śmierci matki urząd stanu cywilnego miał wątpliwości co do ważności uznania ojcostwa. Te wątpliwości potwierdziły zarówno sąd rejonowy w Schweinfurcie, jak i OLG w Bambergu. Orzekli, że po śmierci matki uznanie ojcostwa nie jest już możliwe, i odrzucili wniosek o wpisanie.
Kobieta zaskarżyła sprawę do BGH i odniosła sukces. Sędziowie z Karlsruhe orzekli, że uznanie ojcostwa było ważne, ponieważ po śmierci matki warunek wymagania jej zgody jest nieaktualny. Zgoda dziecka lub jego przedstawiciela ustawowego jest w takim przypadku wystarczająca.
Interesy dziecka mają pierwszeństwo
Zarzut, że bez zgody matki istnieje większe ryzyko błędnego uznania ojcostwa, BGH uznał za nieistotny. Zgoda dziecka lub przedstawiciela ustawowego, jeśli dziecko nie ma jeszcze 14 lat, zapewnia wystarczające zabezpieczenie przed błędnymi uznaniami ojcostwa. Ponieważ matka już nie żyje, uznanie nie ma już wpływu na jej pozycję prawną.
Dlatego BGH dał pierwszeństwo interesowi dziecka w uznaniu ojcostwa. W przeciwnym razie musiałoby ono uzyskać uznanie przez kosztowną i czasochłonną procedurę ustalania ojcostwa. Jeśli ojciec już zmarł, biologiczne ojcostwo nie może być już ustalone. Jednak dziecko, szczególnie po śmierci matki, ma interes w uznaniu ojcostwa, jak stwierdził BGH. Tym bardziej, że wiąże się z tym wiele kwestii prawnych, takich jak np. potencjalne roszczenia spadkowe.
MTR Legal doradza w kwestiach uznania ojcostwa i innych sprawach prawa rodzinnego.
Skontaktuj się z prawnikiem specjalizującym się w prawie rodzinnym w zakresie prawa rodzinnego.