Kobieta pod presją podczas zawierania umowy małżeńskiej
Umowa małżeńska może być sensowna, aby chronić majątek. Regulacje w umowie małżeńskiej nie mogą jednak nadmiernie dyskryminować jednego z partnerów. Może to prowadzić do tego, że poszczególne klauzule lub cała umowa małżeńska są nieważne. Sądu Krajowego w Berlinie postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2023 roku orzekł, że umowa małżeńska jest nieważna z powodu naruszenia dobrych obyczajów, jeśli umownie uzgodniono wzajemny globalny zrzeczenie się, który istotnie szkodzi jednemu z partnerów, a nie ma w zamian za to żadnej rekompensaty (sygn. akt 16 UF 21/23).
Umowa małżeńska może być szczególnie sensowna, gdy partnerzy wnoszą do małżeństwa bardzo różne majątki lub jeden z partnerów posiada udziały w przedsiębiorstwie. Wtedy warto chronić majątek. Jednak w umowie małżeńskiej obowiązują pewne ograniczenia dotyczące wolności umowy. Regulacje, które zbyt mocno dyskryminują jednego z partnerów, mogą naruszać dobre obyczaje, jak zauważa kancelaria MTR Legal Rechtsanwälte, która m.in. doradza w prawie rodzinnym.
Rozległe zrzeczenie się w umowie małżeńskiej
W postępowaniu przed Sądem Krajowym w Berlinie niemiecki mężczyzna poślubił kobietę z Białorusi. Para zawarła umowę małżeńską. Partnerzy uzgodnili w umowie małżeńskiej rozdzielność majątkową i wykluczyli wyrównanie emerytalne. W przypadku rozwodu utrzymanie miało być tylko na potrzeby opieki nad dzieckiem. Kobieta podpisała umowę, jednak w miesiącach poprzedzających była pod dużą presją. Mąż groził rozwodem, jeśli nie zgodzi się na umowę małżeńską. To mogłoby mieć poważne konsekwencje dla Białorusinki. W wyniku rozwodu mogłaby utracić prawo pobytu i musiałaby liczyć się z wydaleniem.
Mężczyzna często wykonywał montaż za granicą i towarzyszyła mu żona. Spowodowało to, że mężczyzna dobrze zarabiał, ale kobieta nie mogła uzyskać własnego dochodu.
Kiedy małżeństwo ostatecznie się rozpadło i doszło do rozwodu, kobieta z racji rozległego zrzeczenia się roszczeń alimentacyjnych w umowie małżeńskiej została dotknięta finansowo bardziej niż mężczyzna. Sąd rodzinny przeanalizował umowę małżeńską, uznał ją za sprzeczną z dobrymi obyczajami i przeprowadził wyrównanie emerytalne.
Zrzeczenie się wyrównania emerytalnego bez rekompensaty
Pozew mężczyzny przeciwko tej decyzji przed Sądem Krajowym w Berlinie nie odniósł sukcesu. Zrzeczeniu się wyrównania emerytalnego uzgodnionemu w umowie małżeńskiej nie towarzyszy żadna rekompensata. Umowa małżeńska jest zatem sprzeczna z dobrymi obyczajami i nieważna, orzekł sąd.
W uzasadnieniu sąd stwierdził, że w trakcie małżeństwa istniała wyraźna nierówność ekonomiczna na korzyść mężczyzny. Podczas gdy on dobrze zarabiał i płacił składki na ubezpieczenia społeczne, kobieta mogła jedynie dorobić na zatrudnieniu pobocznym. Ponieważ regularnie towarzyszyła mężowi w delegacjach za granicą, nie mogła sama rozwijać kariery zawodowej, zauważył Sąd Krajowy w Berlinie. Było to małżeństwo o jednym żywicielu rodziny.
Mąż wykorzystuje sytuację kobiety
Sytuacja kobiety była jeszcze trudniejsza, ponieważ zrezygnowała z życia na Białorusi i zawarła małżeństwo. Jej zezwolenie na pobyt w Niemczech zależało na początku od trwałości małżeństwa. Mężczyzna wykorzystał tę sytuację i zmusił ją do podpisania umowy małżeńskiej. Takie zachowanie również było sprzeczne z dobrymi obyczajami, stwierdził Sąd Krajowy w Berlinie.
Umowy małżeńskie podlegają kontroli treści. Ma to na celu zapobieżenie sytuacji, w której rzekomo słabszy partner jest nieodpowiednio pokrzywdzony. Dlatego przy zawieraniu umowy małżeńskiej zawsze należy zadbać o to, aby nie była sprzeczna z dobrymi obyczajami.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w zakresie umów małżeńskich oraz innych kwestii z zakresu prawa rodzinnego. Skontaktuj się z nami !
