Uregulowanie istotnych punktów w umowie przedstawiciela handlowego
Dwa istotne punkty, które powinny być uregulowane w umowie przedstawiciela handlowego, to prawo do prowizji przedstawiciela handlowego oraz jego prawo do wyrównania w przypadku rozwiązania stosunku umownego. Właśnie w tych dwóch punktach może dochodzić do sporów prawnych między przedstawicielem handlowym a przedsiębiorstwem.
W umowie przedstawiciela handlowego regulowane są stosunki prawne między przedstawicielem handlowym a przedsiębiorstwem. W umowie powinny zostać utrwalone pewne kluczowe punkty. Należą do nich np. obszar działania przedstawiciela handlowego, opis produktu, który przedstawiciel handlowy ma dystrybuować, prowadzenie rejestru klientów lub przejęcie i przekazanie bazy klientów, jak wskazuje kancelaria MTR Legal Rechtsanwälte, doradzająca m.in. w prawie handlowym. Również prawa do prowizji i roszczenia odszkodowawcze przedstawiciela handlowego powinny być jasno określone, aby uniknąć późniejszych sporów prawnych między stronami umowy.
Prawo do prowizji przedstawiciela handlowego
Strony mogą swobodnie uzgodnić, w jaki sposób przedstawiciel handlowy będzie wynagradzany za swoje transakcje. Należy jednak pamiętać, że w celu ochrony przedstawiciela handlowego muszą być przestrzegane różne przepisy prawne.
Zasadniczo możliwe są różne modele wynagrodzeń dla przedstawiciela handlowego. Zakres obejmuje stałe wynagrodzenie niezależne od sukcesu plus premie za udane transakcje do wynagrodzenia w pełni opartego na sukcesie przez prowizje. Prawo do prowizji powstaje regularnie poprzez pośrednictwo i zawieranie transakcji przez przedstawiciela handlowego w okresie trwania umowy między nim a przedsiębiorstwem. Ściśle rzecz biorąc, prawo do zapłaty prowizji powstaje zazwyczaj dopiero wtedy, gdy klient zapłacił rachunek.
Prawo do prowizji może wygasnąć
Wysokość prowizji może zostać uregulowana w umowie przedstawiciela handlowego. Jeśli strony nie zawarły odpowiednich postanowień umownych, zastosowanie mają przepisy ustawowe. Zgodnie z § 87b HGB uważa się wówczas, że umówiono „zwykłą stawkę”.
Prawo do prowizji przedstawiciela handlowego może jednak również wygasnąć, jeśli klient nie jest w stanie lub nie chce zapłacić lub transakcja nie zostanie zrealizowana z przyczyn, za które przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności. W przypadku, gdy prawo do prowizji wygasło, przedstawiciel handlowy powinien szczegółowo dowiedzieć się od przedsiębiorstwa, z jakich powodów do tego doszło, i w razie potrzeby rozważyć kroki prawne w celu egzekwowania swojego roszczenia.
Prawo do wyrównania po zakończeniu umowy
Podobnie, roszczenie o wyrównanie przedstawiciela handlowego w przypadku zakończenia umowy jest częstym punktem spornym. Prawo do wyrównania istnieje zgodnie z § 89b HGB, jeśli „przedsiębiorca także po zakończeniu stosunku umownego czerpie znaczne korzyści z relacji biznesowej z nowymi klientami, których pozyskał przedstawiciel handlowy”. Ponadto wypłata roszczenia o wyrównanie musi być zgodna z zasadą słuszności. Tego roszczenia o wyrównanie nie można wyłączyć umownie i musi ono zostać dochodzone w ciągu roku od zakończenia stosunku umownego.
Jednak istnieją również różne powody, które wykluczają prawo przedstawiciela handlowego do wyrównania. Prawo do wyrównania zgodnie z § 89b ust. 3 nie istnieje, jeśli przedstawiciel handlowy sam rozwiązał stosunek umowny. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy zachowanie przedsiębiorstwa dostarczyło uzasadnionego powodu do wypowiedzenia lub wypowiedzenie nastąpiło z przyczyn wiekowych lub zdrowotnych.
Prawo do wyrównania nie istnieje również wtedy, gdy przedsiębiorstwo wprawdzie rozwiązało umowę, ale przedstawiciel handlowy przez zawinione działania dostarczył ważny powód do wypowiedzenia. Także prawo do wyrównania wygasa, jeśli przedsiębiorstwo i przedstawiciel handlowy po zakończeniu umowy przedstawiciela handlowego uzgodnili, że trzeci podmiot wejdzie w stosunek umowny zamiast przedstawiciela handlowego.
Wysokość prawa do wyrównania
Jeśli przedstawiciel handlowy ma prawo do wyrównania po zakończeniu umowy, strony często spierają się o wysokość tego roszczenia. Ustawodawca określił jedynie, że wysokość roszczenia nie może przekroczyć średniej rocznej prowizji w ostatnich pięciu latach, podczas trwania stosunku umownego. Ponadto na podstawie różnych czynników określany jest tzw. zysk brutto. Decydująca podstawą dla tego obliczenia jest wysokość prowizji w ostatnim roku umowy. Na tej podstawie sporządzana jest prognoza dotycząca dalszego trwania i zakresu relacji biznesowych w przyszłych latach, która wchodzi w skład obliczenia roszczenia o wyrównanie. Może to prowadzić do różnych stanowisk stron.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w prawie przedstawicieli handlowych.
Zapraszamy do kontaktu z nami!
