Prawo do uznania autorstwa – BGH I ZR 102/23
Nawet jeśli autorstwo jest kwestionowane tylko w stosunku do autora, może to już stanowić naruszenie prawa autorskiego. Trybunał Federalny jasno to wyraził w wyroku z dnia 27 czerwca 2024 roku (sygn. akt: I ZR 102/23).
Zgodnie z § 13 ustawy o prawie autorskim (UrhG) autor ma prawo do uznania swojego autorstwa. Może więc zdecydować, czy jego nazwisko ma być podane przy dziele i jakie określenie ma być używane, wyjaśnia kancelaria prawna MTR Legal Rechtsanwälte, która doradza m.in. w zakresie prawa własności intelektualnej i prawa autorskiego. BGH jasno wskazał, że to prawo jest naruszone już wtedy, gdy autorstwo jest kwestionowane tylko w stosunku do autora.
W tworzenie dzieła może być zaangażowanych kilka osób. To może komplifikować kwestię autorstwa. Tak więc BGH miał teraz do rozstrzygnięcia spór prawny między autorem książki a jego redaktorką.
Redaktorka dochodzi autorstwa
Powództwo wniósł pisarz, który w 2013 roku prowadził negocjacje z pozwaną, aby objęła redakcję jego nowej książki. Rok później książka została opublikowana w samodzielnym wydawnictwie pisarza. W 2020 roku redaktorka zwróciła się do autora i zażądała natychmiastowego uznania swojego autorstwa książki. W liście do pisarza argumentowała, że nie zawarła z nim żadnej pisemnej umowy ani innego porozumienia. W związku z tym dochodzi w pełni swoich roszczeń. Należą do nich w szczególności należne jej opłaty licencyjne oraz jej autorstwo. Ponadto pisarz nie mógłby dłużej podawać się za autora dzieła.
Pisarz wezwał w odpowiedzi redaktorkę do zaniechania twierdzeń, że nie jest autorem dzieła, w stosunku do osób trzecich. Ponadto redaktorka nie mogła sama podawać się za autorkę ani ghostwriterkę książki. Strony nie osiągnęły ugody pozasądowej, w związku z czym sprawa trafiła do Sądu Okręgowego w Bremie. Pisarz uznawał wypowiedzi redaktorki za naruszenie jego prawa do uznania autorstwa zgodnie z § 13 UrhG. Jednak jego powództwo nie powiodło się ani w pierwszej instancji, ani w postępowaniu apelacyjnym przed OLG Bremen.
Pozew nie odniósł sukcesu przed OLG Bremen
OLG wskazał, że w przypadku kwestionowania autorstwa zasadniczo wchodzi w grę roszczenie o zaniechanie. Warunkiem jednak jest, aby takie kwestionowanie było rozpowszechniane publicznie, a nie tylko w stosunku do autora. To ograniczenie wynika z charakteru § 13 UrhG jako prawa osobistego autora i jego pokrewieństwa z ogólnym prawem osobistym, wyjaśnił OLG. Chroni ono jedynie przed wprowadzeniem w „fałszywe światło” poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych faktów lub tworzenie nieistniejących związków. W oparciu o te kryteria w rozpatrywanej sprawie brakowało naruszenia prawa autorskiego, stwierdził OLG Bremen.
To uzasadnienie nie utrzymało się w postępowaniu rewizyjnym przed BGH. Sędziowie z Karlsruhe jasno powiedzieli, że autor zgodnie z § 13 ust. 1 UrhG ma prawo do uznania swojego autorstwa dzieła. Autor ma zatem uprawnienie do podejmowania działań przeciwko każdemu, kto kwestionuje to jego prawo.
BGH widzi naruszenie prawa autorskiego
Pozwana zakwestionowała autorstwo powoda w swoim piśmie i rościła sobie prawo do autorstwa. Pismo to było wprawdzie skierowane jedynie do powoda i pozwana nie kwestionowała autorstwa powoda publicznie, jednakże w ten sposób naruszyła § 13 UrhG, wyraził się jasno BGH. Bowiem to postanowienie nie obejmuje ograniczającej wykładni prawa do uznania autorstwa. Nie jest więc konieczne, aby autorstwo było kwestionowane także w stosunku do osób trzecich. Prawo do uznania autorstwa dzieła jest naruszane niezależnie od tego, czy kwestionowanie autorstwa następuje jedynie w stosunku do autora, czy jest rozprzestrzeniane również w stosunku do osób trzecich, wyjaśnił BGH.
Jednakże powództwo pisarza nie odniosło sukcesu. Ponieważ powód odniósł się jedynie do twierdzeń pozwanej w stosunku do osób trzecich. Roszczenia powoda z powodu zaprzeczenia autorstwa jedynie wobec niego samego nie były przedmiotem postępowania, wyjaśnił BGH.
W sprawach prawnych w zakresie prawa autorskiego lub innych zagadnień prawa własności intelektualnej MTR Legal Rechtsanwälte jest kompetentnym partnerem.
Chętnie skontaktuj się z nami!
