Obowiązek zgłaszania istnieje niezależnie od wysokości transakcji
Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy (GwG) służy zwalczaniu prania pieniędzy, finansowania terroryzmu i uchylania się od opodatkowania. W związku z tym GwG obejmuje również zwiększone obowiązki staranności i obowiązki zgłaszania, gdy istnieje podejrzenie prania pieniędzy. Jeśli istnieje podejrzenie, że pieniądze lub wartości majątkowe pochodzą z czynu karalnego, przedsiębiorstwa zobowiązane muszą zgodnie z § 43 ust. 1 GwG niezwłocznie zgłosić to podejrzenie Centralnej Jednostce Badania Transakcji Finansowych „Financial Intelligence Unit” (FIU). W przypadku braku zgłoszenia lub jego spóźnionego zgłoszenia, odpowiedzialnym osobom grozi kara pieniężna. Pokazuje to również wyrok Wyższego Sądu Krajowego we Frankfurcie n. M. z 10 kwietnia 2018 r. (Az.: 2 Ss-OWi 1059/17).
Do przedsiębiorstw zobowiązanych, które są objęte zwiększonymi obowiązkami staranności, należą banki i instytucje finansowe, przedsiębiorcy handlujący dobrami, agenti nieruchomości, ubezpieczyciele, pośrednicy sztuki, adwokaci i notariusze, biegli rewidenci i doradcy podatkowi, a także organizatorzy gier hazardowych. Są oni zobowiązani do złożenia zgłoszenia podejrzenia prania pieniędzy, jak zaznacza adwokat Michael Rainer, specjalista z zakresu prawa gospodarczego w kancelarii MTR Legal Rechtsanwälte.
Wzrost liczby zgłoszeń podejrzenia prania pieniędzy
Początkowo pranie pieniędzy dotyczyło zwykle środków finansowych lub wartości majątkowych, które były związane z ciężkimi przestępstwami, takimi jak rozbój, morderstwo, przestępstwo gospodarcze, paserstwo, handel narkotykami czy oszustwa podatkowe. Po reformie GwG w 2021 roku nie jest już konieczne, aby pieniądze lub wartości majątkowe pochodziły z ciężkiego przestępstwa. Wystarczy, że w ogóle popełniono przestępstwo, niezależnie od jego powagi. To oraz obowiązek zgłaszania przez banki i inne przedsiębiorstwa doprowadziło do znacznego wzrostu liczby zgłoszeń podejrzenia prania pieniędzy.
Ważne jest, że obowiązek zgłaszania istnieje niezależnie od wysokości transakcji. Dotyczy to handlowców dobrami, agentów i handlarzy sztuki nawet poniżej progu 10.000 euro; handlarzy metalami szlachetnymi i bukmacherów nawet poniżej progu 2.000 euro. Obowiązek zgłaszania istnieje również niezależnie od tego, czy płatności są dokonywane gotówką czy bezgotówkowo.
Transakcja nie może być przeprowadzona po złożeniu zgłoszenia podejrzenia
Zgłoszenie podejrzenia prania pieniędzy do Centralnej Jednostki Badania Transakcji Finansowych powinno być co do zasady składane elektronicznie zgodnie z § 45 GwG. Tylko w przypadku awarii przekazu danych elektronicznych lub na wniosek, zgłoszenie podejrzenia może być również złożone drogą pocztową.
Po złożeniu zgłoszenia podejrzenia prania pieniędzy transakcja nie może być więcej przeprowadzona. Jest to ponownie dozwolone zgodnie z § 46 GwG tylko wtedy, gdy Centralna Jednostka Badania Transakcji Finansowych lub prokuratura dały zielone światło dla transakcji. Nawet jeśli w ciągu trzech dni roboczych po złożeniu zgłoszenia podejrzenia władze nie zakazały przeprowadzenia transakcji, można ją przeprowadzić. Ponadto partnerzy umowy lub inne strony trzecie nie mogą być informowani o zgłoszeniu, gdyż mogłoby to utrudnić lub zakłócić wyjaśnienie stanu faktycznego.
Wskazówki dotyczące podejrzenia prania pieniędzy
Dla zobowiązanych przedsiębiorstw nie zawsze jest łatwo rozpoznać, czy konieczne jest złożenie zgłoszenia podejrzenia. Następujące wskazówki oferują pomoc orientacyjną. Zgłoszenie podejrzenia prania pieniędzy do Centralnej Jednostki Badania Transakcji Finansowych powinno być dokonane, jeśli wartość majątkowa mogłaby pochodzić z czynu karalnego lub mieć nielegalne pochodzenie. Kolejnym punktem jest sytuacja, gdy transakcja lub wartość majątkowa mogłyby służyć finansowaniu terroryzmu lub być z nim związane. Podejrzane jest również, gdy partner umowy nie ujawnia, czy działa na rzecz ekonomicznie uprawnionego.
Jednakże nie muszą być przeprowadzane szczegółowe badania, czy przypadkiem nie doszło do czynu karalnego zgodnie z § 261 Kodeksu karnego (StGB). W niniejszej normie uregulowane jest przestępstwo prania pieniędzy. Raczej należy działać, gdy na podstawie ogólnych doświadczeń występuje nietypowe lub dziwne zachowanie partnera transakcji, które sugeruje podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Zarzut prania pieniędzy powinien być traktowany poważnie przez osoby podejrzane. Odsłuchania i przeszukania mogą być konsekwencją. Dlatego zaleca się zasięgnięcie porady adwokata doświadczonego w prawie gospodarczym, gdyż za pranie pieniędzy grozi kara grzywny lub kara pozbawienia wolności do pięciu lat, a w ciężkich przypadkach nawet do dziesięciu lat.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w przypadku podejrzenia prania pieniędzy i innych pytań z zakresu prawa gospodarczego.
Prosimy o niezawodny kontakt z nami.