Korekta decyzji podatkowej po kontroli działalności gospodarczej – BFH III R 14/22
Jeżeli zysk jest ustalany na podstawie kalkulacji przychodów i wydatków, sposób, w jaki podatnik prowadził swoje zapisy, a który został ujawniony urzędowi skarbowemu dopiero w wyniku kontroli działalności gospodarczej, może prowadzić do korekty ostatecznej decyzji podatkowej. Tak orzekł Bundesfinanzhof (BFH) wyrokiem z dnia 6 maja 2024 (Az.: III R 14/22).
Zmiana ostatecznej decyzji podatkowej jest możliwa, gdy jest pewne, że podatnik nie zarejestrował przychodów firmowych. Może to na przykład wyjść na jaw podczas kontroli zewnętrznej, wyjaśnia kancelaria prawna MTR Legal, która doradza m.in. w zakresie prawa podatkowego. BFH w swoim najnowszym wyroku poszedł o krok dalej i jasno stwierdził, że także sposób, w jaki podatnik prowadził swoje zapisy, może być podstawą do zmiany ostatecznej decyzji podatkowej.
Wady wykryte podczas kontroli zewnętrznej
Powodem w omawianej sprawie był detalista, który ustalał swój zysk na podstawie kalkulacji przychodów i wydatków. Urząd skarbowy opodatkował go zgodnie z wnioskiem bez zastrzeżeń co do późniejszej kontroli. Podczas późniejszej kontroli działalności gospodarczej u detalisty, urząd skarbowy skrytykował, że zapisy detalisty były formalnie wadliwe. Handlarz używał kasy elektronicznej, która na codziennie drukowanych rachunkach Z wykazywała pięć grup towarowych. Nie prowadzono dalszego rozdzielenia lub rejestracji obrotów według poszczególnych towarów. Tylko sporadycznie handlarz dokonywał ręcznych korekt na bonach Z. Dodatkowo prowadził dzienne raporty kasowe.
W ten sposób detalista nie wypełnił w wystarczającym stopniu obowiązków rejestracyjnych zgodnie z § 22 Ustawy o podatku od towarów i usług (UstG), ponieważ nie uwzględnił wszystkich transakcji gospodarczych w kolejności czasowej i z ich właściwą treścią, skrytykował urząd skarbowy. Nie było jasne, czy detalista poprawnie oddzielił obroty według różnych stawek podatkowych i zastosował odpowiednią stawkę podatku. Detalista nie był wprawdzie zobowiązany do prowadzenia księgi kasowej, ale zrobił to dobrowolnie. Także księga kasowa prowadzona dobrowolnie musi spełniać wymogi prawne. W tym przypadku księga kasowa była prowadzone w formie arkuszy Excel, które nie były chronione przed późniejszymi zmianami, co nie spełnia wymogów prawnych.
Doliczenie przez urząd skarbowy
W efekcie końcowym kontrola zewnętrzna doprowadziła do doliczenia przez urząd skarbowy w wysokości 10 procent zysków gotówkowych w latach spornych. Urząd skarbowy uzasadnił zmianę po fakcie § 173 Abs. 1 Nr. 1 Ordynacji Podatkowej (AO). Zgodnie z tym decyzje podatkowe powinny być uchylone lub zmienione, jeżeli po fakcie ujawnione zostaną fakty lub dowody prowadzące do wyższej stawki podatku.
Przeciwko temu sprzeciwił się detalista i częściowo odniósł sukces w sądzie finansowym Dolnej Saksonii. W postępowaniu rewizyjnym BFH jednak uchylił tę decyzję. Sąd finansowy błędnie przyjął, że § 173 Abs. 1 Nr. 1 AO zezwala na zmianę ostatecznych decyzji podatkowych tylko wtedy, gdy jest pewne, że podatnik nie zarejestrował przychodów firmowych. Co więcej, sposób, w jaki podatnik prowadził swoje zapisy, również może prowadzić do uchylenia lub zmiany decyzji podatkowej zgodnie z § 173 Abs. 1 Nr. 1 AO, wyjaśnili sędziowie w Monachium.
To dotyczy rejestracji przychodu towarów, jak i innych zapisów czy kolekcji dowodów, jeśli podatnik ustala swój zysk na podstawie kalkulacji przychodów i wydatków, dodał BFH.
Sposób prowadzenia zapisów istotny
Jednak Bundesfinanzhof nie mógł zdecydować, czy zmiana decyzji podatkowej w omawianej sprawie była uzasadniona, ponieważ nie było wystarczających ustaleń Sądu Finansowego w Dolnej Saksonii. Nie tylko fakt, czy podatnik zarejestrował swoje przychody gotówkowe, lecz także sposób, w jaki to zrobił, jest istotny dla decyzji, podkreślił BFH. Uprawnienie urzędu skarbowego do szacowania może istnieć nawet w przypadku jedynie formalnych uchybień w zapisach przychodów gotówkowych. Sąd Finansowy w Dolnej Saksonii musi teraz sprawdzić, czy zapisy powoda zawierają uchybienia, które uprawniają do doliczeń, uznał BFH.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w kwestiach dotyczących kontroli działalności gospodarczej i innych kwestiach prawa podatkowego.
Zapraszamy do kontaktu z nami!
