Meldingsplicht bestaat onafhankelijk van de hoogte van de transactie
De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Aml-wet) dient ter bestrijding van witwassen, terrorismefinanciering en belastingontduiking. Dienovereenkomstig omvat de wet ook verhoogde zorgvuldigheids- en meldingsplichten wanneer er een vermoeden van witwassen bestaat. Als er een vermoeden bestaat dat geld of vermogensbestanddelen uit een strafbaar feit afkomstig zijn, moeten de verplichtte ondernemingen overeenkomstig § 43 lid 1 Aml-wet dit vermoeden onverwijld melden aan de centrale eenheid voor financiële transactieonderzoek ‘Financial Intelligence Unit’ (FIU). Als de melding uitblijft of het voorval pas te laat wordt gemeld, kan een geldboete voor de verantwoordelijken dreigen. Dit blijkt ook uit een uitspraak van het Oberlandesgericht Frankfurt a. M. van 10 april 2018 (Az.: 2 Ss-OWi 1059/17).
Tot de verplichtte ondernemingen die door de verhoogde zorgvuldigheidsplichten worden getroffen, behoren banken en financiële dienstverleners, handelaren in goederen, makelaars in onroerend goed, verzekeraars, kunstbemiddelaars, advocaten en notarissen, accountants en belastingadviseurs, evenals organisatoren van kansspelen. Zij zijn verplicht om een melding van een vermoeden van witwassen te doen, aldus advocaat Michael Rainer, contactpersoon voor economisch strafrecht bij het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte.
Toename van meldingen van witwasverdenking
Oorspronkelijk ging het bij witwassen meestal om geld of vermogensbestanddelen die in verband stonden met ernstige strafbare feiten zoals roof, moord, beroepsmatige oplichting, heling, drugshandel of belastingontduiking. Na een hervorming van de Aml-wet in 2021 is het echter niet langer een vereiste dat het geld of de vermogensbestanddelen uit een ernstig misdrijf afkomstig zijn. Het is al voldoende dat er sprake is van enige vorm van strafbaar feit, ongeacht de ernst van het delict. Dit en de meldingsplicht van banken en andere ondernemingen leidde tot een sterke toename van meldingen van witwasverdenking.
Belangrijk is dat de meldingsplicht onafhankelijk van de hoogte van de transactie bestaat. Bij goederenhandelaren, makelaars en kunsthandelaren dus ook onder de drempelwaarde van 10.000 euro; bij edelmetaalhandelaren en bookmakers al onder de drempelwaarde van 2.000 euro. Eveneens bestaat de meldingsplicht onafhankelijk van of de betalingen in contanten of giraal worden uitgevoerd.
Transactie mag na het indienen van de meldingsverdenking niet worden uitgevoerd
De melding van witwassenverdenking aan de centrale eenheid voor financiële transactieonderzoeken dient volgens § 45 Aml-wet in principe elektronisch te worden gedaan. Alleen bij een verstoring van de elektronische gegevensuitwisseling of op aanvraag is de melding ook via de post toegestaan.
Na het indienen van de melding van witwassenverdenking mag de transactie niet meer worden uitgevoerd. Dat is volgens § 46 Aml-wet pas weer toegestaan als de centrale eenheid voor financiële transactieonderzoeken of het openbaar ministerie groen licht voor de transactie heeft gegeven. Zelfs als de autoriteiten drie werkdagen na de melding de uitvoering niet hebben verboden, mag deze worden uitgevoerd. Bovendien mogen de contractpartners of andere derden niet over de melding worden geïnformeerd, aangezien dit de verduidelijking van de zaak zou kunnen belemmeren of bemoeilijken.
Aangewezen punten voor verdenking van witwassen
Voor de verplichtte ondernemingen is het niet altijd eenvoudig te bepalen of een melding moet worden gedaan. De volgende aanwijzingen bieden een oriëntatiehulp. Een melding van witwassenverdenking aan de centrale eenheid voor financiële transactieonderzoek moet worden gedaan als het vermogen uit een strafbaar feit afkomstig is of een illegale herkomst zou kunnen hebben. Een ander punt is als de transactie of het vermogensbestanddeel aan terrorismefinanciering dienstbaar is of ermee in verband zou kunnen staan. Verdacht is ook als de contractpartner niet openlegt of hij voor een economisch gerechtigde handelt.
Het is echter niet nodig om gedetailleerd onderzoek te doen naar de vraag of er mogelijk sprake is van een strafbaar feit volgens § 261 Strafgesetzbuch (StGB). In deze norm wordt het delict van witwassen geregeld. Eerder moet worden gehandeld als naar algemene ervaring sprake is van een ongewoon of opvallend gedrag van de zakenpartner dat de verdenking van witwassen of terrorismefinanciering doet rijzen.
De beschuldiging van witwassen moet door de verdachten serieus worden genomen. Verhoren en doorzoekingen kunnen het gevolg zijn. Daarom is het raadzaam een advocaat ervaren in economisch strafrecht in te schakelen, want bij witwassen dreigen geldboetes of gevangenisstraffen tot vijf jaar respectievelijk in ernstige gevallen tot tien jaar.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert bij witwasverdenking en andere vragen van economisch strafrecht.
Neem graag contact met ons op.
