Beslissing van het KG Berlijn van 07.03.2024, Zaaknr. 16 UF 112/23
Als een huwelijk is gestrand en wordt ontbonden, voert de familierechtbank automatisch de pensioenverevening uit. Daarbij worden doorgaans de verworven pensioenrechten gelijkelijk verdeeld tussen de voormalige echtpartners. Er kunnen echter ook uitzonderingen zijn waardoor een echtpartner van de pensioenverevening wordt uitgesloten. Dit heeft het Kammergericht Berlijn beslist met een uitspraak van 7 maart 2024 (Zaaknr.: 16 UF 112/23).
De pensioenverevening wordt bij een scheiding in de meeste gevallen ambtshalve uitgevoerd en hoeft niet afzonderlijk door een van de echtpartners te worden verzocht. Aangezien tijdens het huwelijk de rollen verschillend zijn verdeeld en een partner zich bijvoorbeeld meer bezighoudt met de kinderen dan met een carrière, heeft dit invloed op het inkomen en daarmee op de verworven pensioenrechten. Om deze ongelijkheid op te heffen, wordt de pensioenverevening uitgevoerd, waarbij de verworven pensioenrechten meestal gelijkelijk tussen de echtpartners worden verdeeld, aldus de economische advocatenkantoor MTR Legal, die ook in het familierecht adviseren.
„Huwelijksvijandig“ gedrag
Een uitzondering kan echter optreden als een echtpartner zich „huwelijksvijandig“ gedraagt. Dan kan hij of zij zelfs van de pensioenverevening worden uitgesloten, zoals de beslissing van het KG Berlijn aantoont.
In de onderliggende zaak leefde het echtpaar gescheiden. De vrouw had haar echtgenoot verlaten en woonde sindsdien met haar dochter op Mallorca. De echtgenoot is niet de biologische vader van het kind. Hij bleef in Berlijn wonen en ondersteunde zijn echtgenote en haar dochter met een maandelijkse alimentatiebetaling van 1.500 euro. Voor de oudedagvoorziening had het echtpaar ongeveer 140.000 euro gespaard en op een rekening geplaatst waar beide partners toegang tot hadden.
Vrouw plundert gezamenlijke rekening
Enkele tijd nadat de vrouw naar Mallorca was verhuisd, kreeg de echtgenoot een beroerte. Toen hij zich in een revalidatiekliniek aan het herstellen was, nam zijn vrouw, zonder zijn medeweten, al het geld van de gezamenlijke rekening voor de oudedagsvoorziening op en financierde daarmee de aankoop van een appartement op Mallorca. De man kwam er pas na zijn herstel achter dat de vrouw de gezamenlijke rekening had geplunderd.
Het huwelijk werd uiteindelijk ontbonden en de vrouw claimde een pensioenverevening van bijna 100.000 euro. Hiertegen verzette de man zich, die zelf nog op de terugbetaling van de verduisterde 140.000 euro wachtte. Hij verzocht dat zijn vrouw op grond van § 27 van de Wet op de Pensioenverevening (VersAusglG) van de pensioenverevening wordt uitgesloten. Deze regeling bepaalt dat de pensioenverevening niet wordt uitgevoerd of beperkt wordt als deze in hoge mate onbillijk zou zijn. Daartoe moeten de omstandigheden van het individuele geval rechtvaardigen dat van het beginsel van gelijkheid wordt afgeweken.
Vrouw uitgesloten van pensioenverevening
Vanwege de omstandigheden achtte het KG Berlijn het gerechtvaardigd om de vrouw van de pensioenverevening uit te sluiten. De vrouw had, terwijl haar man nog in de kliniek herstelde van zijn beroerte, de gezamenlijke rekening geplunderd. Daarmee had zij een sterk „huwelijksvijandig gedrag“ getoond. De vrouw handelde uit puur egoïstische motieven om met het geld een appartement te kopen. Ze negeerde volledig de belangen van haar echtgenoot wat betreft de oudedagvoorziening en handelde opzettelijk en stiekem. De voorwaarden om van het gelijkheidsbeginsel bij de pensioenverevening af te wijken, waren dus aanwezig, aldus het KG Berlijn.
Tegen de vrouw pleitte ook dat zij de terugbetaling van het ten onrechte opgenomen geld weigerde. In plaats daarvan had ze haar man nog met een aangifte bij de belastingdienst bedreigd. Onder deze omstandigheden de pensioenverevening uitvoeren, zou in hoge mate onbillijk zijn, oordeelde het KG Berlijn. Het bezwaar van de vrouw dat ze mogelijk dubbel gestraft zou worden als ze in de parallelle procedure ook nog tot terugbetaling van de 140.000 euro zou worden veroordeeld, liet de rechtbank niet gelden. Het betrof afzonderlijke procedures en de vorderingen konden niet worden verrekend, verduidelijkte het KG Berlijn.
Regelingen in het huwelijkscontract of scheidingsconvenant treffen
De pensioenverevening kan alleen worden geweigerd bij grove onbillijkheid of als het huwelijk van korte duur was. Een echtpaar hoeft de berekening van de pensioenverevening echter niet aan de rechtbank over te laten, maar kan in een huwelijkscontract of een scheidingsconvenant zelf regelingen treffen over de pensioenverevening.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert bij vragen over de pensioenverevening, over de scheiding en andere onderwerpen van het familierecht.
Neem gerust contact met ons op!
