Recente rechtspraak van het Bundesgerichtshof over het beëindigen van online-datingcontracten
Het Bundesgerichtshof (BGH) heeft met zijn uitspraak van 22 juli 2025 (zaaknr.: III ZR 388/23) centrale rechtsvragen rond het opzeggingsrecht bij online-datingsdiensten, met name bij langdurig afgesloten contracten, nader verduidelijkt. Deze beslissing betreft belangrijke kwesties over de beëindiging van overeenkomsten tussen consumenten en aanbieders zoals Parship en zal waarschijnlijk verstrekkende gevolgen hebben voor de digitale bemiddelingsbranche.
Contractuele verhoudingen op de digitale datingmarkt
Digitale bemiddelingsdiensten bieden doorgaans betaalde lidmaatschappen aan met een vaste looptijd. Voor gebruikers rijzen daarbij vragen over hun individuele mogelijkheden om het contract vóór het verstrijken van de overeengekomen minimumduur regulier op te zeggen en zo de contractuele binding te ontlopen. In deze zaak werd het BGH geconfronteerd met de vraag of, en zo ja onder welke omstandigheden, contractspartijen een recht op reguliere opzegging op elk gewenst moment kan worden toegekend.
Juridisch kader – Consumentenrechten versus gerechtvaardigde belangen van aanbieders
Consumenten als contractspartij
Centraal in de juridische beoordeling staat vaak de beschermwaardigheid van consumenten als contractspartij van digitale diensten. In principe moeten bij zogeheten duurovereenkomsten voor gebruik tegen betaling de regelgeving voor overeenkomsten op afstand en consumentenbescherming worden nageleefd. Daarbij is met name § 627 BGB relevant, die onder bepaalde voorwaarden een “opzeggingsrecht te allen tijde” aan consumenten verleent. Of deze bepaling ook toegepast kan worden op internetdiensten zoals digitale partnerbemiddeling, moet per geval worden beoordeeld.
Beperking van het opzeggingsrecht volgens § 627 BGB
Het BGH bevestigt dat contracten voor partnerbemiddeling die geautomatiseerd, geanonimiseerd en op basis van computergestuurde algoritmen plaatsvinden, niet onder de werking van § 627 BGB vallen. De reden: Er is doorgaans geen sprake van een vertrouwensverhouding zoals bedoeld in de wet, aangezien de selectie en het doen van voorstellen zonder persoonlijke nabijheid en individuele begeleiding plaatsvinden. De typische behoefte aan bescherming waarop de wetgever het oog had – namelijk de persoonlijke binding aan een specifieke dienstverlener op grond van bijzonder vertrouwen – ontbreekt bij dergelijke diensten.
Gevolgen voor gebruikers en aanbieders van digitale bemiddelingsdiensten
Nakoming van het contract en looptijdverplichting
Met deze uitspraak maakt het BGH duidelijk dat consumenten in principe gebonden zijn aan de looptijd die bij het sluiten van het contract is overeengekomen. De contractueel overeengekomen looptijd schept doorgaans verplichtingen voor beide partijen, zodat het recht op reguliere opzegging niet onbeperkt bestaat. Bescherming tegen een te langdurige contractuele binding wordt voornamelijk bereikt door specifieke eisen aan de contractduur, automatische verlengingen en het herroepingsrecht bij overeenkomsten op afstand.
Bijzonderheden per geval
Het BGH wijst erop dat uitzonderingen op de binding aan de overeengekomen contractduur mogelijk zijn, bijvoorbeeld als er bijzondere omstandigheden zijn, of wanneer de levering van de dienst wezenlijk op persoonlijke vertrouwensbasis rust. In de context van online-partnerbemiddeling zijn dergelijke situaties echter niet standaard, maar blijven uitzonderlijk.
Belang voor contractopstelling en compliance van ondernemingen
Aanbieders van digitale diensten dienen hun algemene voorwaarden en contractopstelling aan de geldende juridische eisen aan te passen. De recente BGH-rechtspraak vergroot de rechtszekerheid voor aanbieders, mits klanten volledig en transparant worden geïnformeerd over contractduur, opzegtermijnen en eventuele verlengingsclausules.
Juridische situatie blijft in ontwikkeling – relevantie voor consumenten en bedrijven
De ontwikkeling van de rechtspraak laat zien dat de randvoorwaarden in de digitale bemiddelingsbranche voortdurend door rechters worden geconcretiseerd en aangepast. Het is aan te bevelen wijzigingen en verduidelijkingen van rechtspraak en wetgeving goed te blijven volgen om risico’s en mogelijke aanpassingsbehoeften vroegtijdig te signaleren.
Hieruit voortvloeiend gelden voor ondernemingen eisen met betrekking tot een transparante en juridisch zekere contractopstelling. Consumenten profiteren met name van duidelijke regels over opzeg- en herroepingsrechten, maar dienen altijd de contractueel overeengekomen termijnen en modaliteiten te controleren.
Voor verdere vragen over de contractuele randvoorwaarden bij digitale diensten of over het opstellen en beëindigen van lidmaatschappen staan de Rechtsanwälte van MTR Legal Rechtsanwälte als aanspreekpunt ter beschikking.
