De erkenning van het vaderschap is volgens een besluit van het BGH van 30 augustus 2023 ook mogelijk wanneer de moeder van het kind al is overleden (Az.: XII ZB 48/23). De toestemming is in zo’n geval niet vereist.
Volgens het familierecht is bij gehuwde paren de echtgenoot van de moeder ook automatisch de wettelijke vader. Dit geldt ook als hij niet de biologische vader is, legt het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte uit, dat ook adviseert over vragen van familierecht en vaderschap.
Erkenning van vaderschap bij ongehuwde ouders
Als de ouders echter niet getrouwd zijn, wordt de partner van de moeder niet automatisch als vader beschouwd. Hier kan de partner het vaderschap erkennen. Een vadererkenning vereist echter altijd de toestemming van de moeder.
In de zaak voor het BGH was dat echter niet mogelijk, omdat de moeder al was overleden. In de geboorteakte van haar dochter was tot nu toe geen vader ingeschreven. Dat wilde de dochter veranderen en vroeg om de registratie van een vadererkenning in het geboorteregister. De vermoedelijke biologische vader had het vaderschap al jaren eerder via een notariële akte erkend, maar was vervolgens overleden. De moeder van de vrouw was al enkele jaren eerder overleden.
Burgerlijke stand twijfelt aan de geldigheid van de vadererkenning
Vanwege het overlijden van de moeder had de bevoegde burgerlijke stand twijfels over de geldigheid van de vadererkenning. Deze twijfels werden zowel door de rechtbank van Schweinfurt als door het gerechtshof van Bamberg bevestigd. Zij beslisten dat na het overlijden van de moeder de erkenning van het vaderschap niet meer mogelijk was en wezen de registratie af.
De vrouw bracht de zaak voor het BGH en had daarmee succes. De rechters in Karlsruhe oordeelden dat het vaderschap geldig was erkend, aangezien na het overlijden van de moeder haar toestemmingsvereiste was vervallen. De instemming van het kind of diens wettelijke vertegenwoordiger was in zo’n geval voldoende.
Belangen van het kind staan voorop
Het bezwaar dat er zonder toestemming van de moeder een groter risico bestaat dat de vadererkenning onjuist is, vond het BGH niet relevant. Door de toestemming van het kind of de wettelijke vertegenwoordiger als het kind nog geen 14 jaar oud is, is er voldoende bescherming tegen onjuiste vadererkenningen. Aangezien de moeder al is overleden, heeft de erkenning ook geen gevolgen meer voor haar juridische status.
Daarom gaf het BGH voorrang aan het belang van het kind bij vadererkenning. Anders zou het de erkenning moeten verkrijgen door een omslachtige en tijdrovende vaderschapsprocedure in te stellen. Als de vader al is overleden, kan het biologische vaderschap echter niet meer worden vastgesteld. Een kind heeft echter juist na het overlijden van de moeder belang bij een vadererkenning, aldus het BGH. Bovendien hangen er ook een aantal juridische vragen mee samen, zoals mogelijke erfanspraken.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert in vragen van vadererkenning en andere onderwerpen van het familierecht.
Neem contact op met een advocaat in het familierecht.