De erkenning van het vaderschap is volgens een besluit van het BGH van 30 augustus 2023 ook mogelijk als de moeder van het kind al overleden is (Az.: XII ZB 48/23). De toestemming is in zo’n geval niet vereist.
Volgens het familierecht is bij getrouwde paren de echtgenoot van de moeder ook automatisch de wettelijke vader. Dit geldt ook als hij niet de biologische vader is, legt de rechtsanwaltskanzlei MTR Legal uit, die ook advies geeft over familierecht en vaderschap.
Erkenning van het vaderschap bij ongehuwde ouders
Zijn de ouders echter niet getrouwd, dan wordt de partner van de moeder niet automatisch als vader gezien. Hier kan de partner het vaderschap erkennen. Een erkenning van vaderschap heeft echter altijd de toestemming van de moeder nodig.
In het geval voor het BGH was dit echter niet mogelijk, omdat de moeder al overleden was. In de geboorteakte van haar dochter was nog geen vader ingeschreven. Dit wilde de dochter veranderen en zij vroeg om de registratie van een erkenning van vaderschap in het geboorteregister. De vermoedelijke biologische vader had het vaderschap al eerder in dat jaar middels notariële akte erkend, maar was toen overleden. De moeder van de vrouw was enkele jaren eerder al overleden.
Burgerlijke stand heeft twijfels over de geldigheid van de erkenning van vaderschap
Vanwege het overlijden van de moeder had de bevoegde burgerlijke stand twijfels over de geldigheid van de erkenning van het vaderschap. Deze twijfels werden bevestigd door zowel het Amtsgericht Schweinfurt als het OLG Bamberg. Zij oordeelden dat na de dood van de moeder de erkenning van het vaderschap niet meer mogelijk was en weigerden de registratie.
De vrouw bracht de zaak voor het BGH en had daarmee succes. De rechters in Karlsruhe oordeelden dat het vaderschap geldig werd erkend, omdat na de dood van de moeder haar toestemmingsvereiste was komen te vervallen. De toestemming van het kind of zijn wettelijke vertegenwoordiger is in zo’n geval voldoende.
Kindbelang gaat voor
Het bezwaar dat zonder toestemming van de moeder een groter risico bestaat dat de erkenning van vaderschap onjuist is, vond het BGH niet relevant. Door de toestemming van het kind of de wettelijke vertegenwoordiger, als het kind jonger dan 14 jaar is, is er voldoende bescherming tegen onjuiste erkenningen van vaderschap. Aangezien de moeder reeds overleden is, heeft de erkenning ook geen invloed meer op haar rechtspositie.
Het BGH gaf daarom het belang van het kind bij erkenning van vaderschap voorrang. Anders zou het kind de erkenning moeten verkrijgen via een omslachtig en tijdrovend vaderschapsvaststellingsproces. Als de vader al overleden is, kan het biologische vaderschap echter niet meer worden vastgesteld. Een kind heeft echter vooral na het overlijden van de moeder belang bij erkenning van vaderschap, aldus het BGH. Vooral omdat daarmee ook een aantal juridische vragen zijn verbonden, zoals bijvoorbeeld mogelijke erfrechten.
MTR Legal Rechtsanwälte geven advies over erkenning van vaderschap en andere onderwerpen van het familierecht.
Neem contact op met een advocaat in het familierecht.
