Overmacht of Force Majeure krijgt door de crises en verstoorde toeleveringsketens in het economisch recht en vooral ook bij internationale handelsrelaties een grotere betekenis.
Of het nu door de coronapandemie of de oorlog in Oekraïne komt – aanhoudende crises hebben in veel sectoren voor aanzienlijke economische moeilijkheden gezorgd en doen dat nog steeds. Toeleveringsketens zijn verstoord en herbergen vooral ook in internationale handelsrelaties conflictrisico’s. Een beroep op overmacht kan een geschikt middel zijn om zich te verweren tegen schadeclaims als contracten door de crises niet kunnen worden nagekomen. Niet alles kan echter met overmacht worden verklaard, zegt advocaat Michael Rainer, aanspreekpunt voor economisch recht bij MTR Legal Rechtsanwälte.
Volgens het Duitse recht kan de prestatieplicht van de schuldenaar overeenkomstig § 275 BGB uitgesloten zijn, als het leveren van de prestatie voor hem en voor iedereen onmogelijk is en hij niet verantwoordelijk is voor deze prestatiebelemmering. Dit is weliswaar het geval bij oorlogen, pandemieën of natuurrampen, maar ook de schuldeiser is door verschillende wettelijke regelingen uitgebreid beschermd, zodat deze weg vaak niet geschikt is om schadeclaims af te weren.
Overmacht is in het Duitse recht niet gedefinieerd. Van overmacht wordt in de regel uitgegaan bij onvoorziene en onvermijdbare gebeurtenissen die buiten de controle van de contractpartner liggen en ook met redelijke en aanvaardbare middelen niet te vermijden zijn. Natuurrampen, oorlogen of pandemieën kunnen dus zeker onder overmacht vallen. Omdat overmacht in het Duitse recht anders dan in andere landen echter niet wettelijk geregeld is, moeten de randvoorwaarden voor overmacht contractueel tussen de partijen worden geregeld. Overeenkomstig deze contractuele regelingen kunnen ook afspraken over schadeclaims worden gemaakt.
Daarbij is het belangrijk dat de contractuele regelingen niet alleen algemeen worden gehouden, maar dat de voorwaarden voor overmacht zo gedetailleerd mogelijk worden weergegeven. Zijn de voorwaarden voor het intreden van overmacht rechtszeker overeengekomen, dan kunnen daaruit verschillende juridische gevolgen voortvloeien. Zo kunnen termijnen bijvoorbeeld verlengd, prestatieverplichtingen opgeschort dan wel uitgesloten, of kan het contract zelfs ontbonden worden.
In het economisch recht ervaren advocaten adviseren bij MTR Legal Rechtsanwälte.
