Recht van de externe bestuurder volgens de Bundesurlaubsgesetz
De externe bestuurder van een GmbH kan werknemer zijn in de zin van de Bundesurlaubsgesetz (BurlG) en dienovereenkomstige rechten hebben. Dit heeft het Bundesarbeitsgericht verduidelijkt met een uitspraak van 25 juli 2023 (Az.: 9 AZR 43/22).
Of een externe bestuurder werknemer kan zijn, is een vaak voorkomend twistpunt in het arbeidsrecht. Als de bestuurder geen aandeelhouder van de GmbH is en sterk gebonden werkt aan instructies, kan dit pleiten voor de werknemerstatus van de bestuurder, aldus de commerciële advocatenkantoor MTR Legal, die o.a. advies geeft in arbeidsrecht.
Ook het BGH heeft met een uitspraak van 26 maart 2019 bevestigd dat onder bepaalde voorwaarden een externe bestuurder van een GmbH werknemer kan zijn (Az.: II ZR 244/17). Het Bundesarbeitsgericht is nu deze visie gevolgd en heeft besloten dat de Bundesurlaubsgesetz ook van toepassing is op een externe bestuurder.
Externe bestuurder werkte gebonden aan instructies
In de onderliggende zaak voor het BAG was de eiser aanvankelijk als werknemer en sinds 2012 als externe bestuurder bij een GmbH in dienst. Zij was werkzaam in een kantoor van de vennootschap en werkte daar voornamelijk gebonden aan instructies. Ze moest zich houden aan de dagelijkse werktijd en had o.a. voorgeschreven taken te volbrengen en moest hiervan deels bewijs leveren.
Het dienstcontract van de eiser voorzag in een vakantieaanspraak van 33 dagen per jaar bij een dienstverband van zes jaar. Ze moest haar verlof bij de vennootschap aanvragen. In 2019 nam ze slechts 11 dagen verlof en in 2020 geen verlof.
Recht op vakantievergoeding
In september 2019 legde de eiser haar functie als bestuurder neer. De contractuele relatie tussen haar en de vennootschap werd beëindigd per 30 juni 2020 door middel van opzegging. De eiser deed gerechtelijk haar aanspraak op vakantievergoeding gelden voor de jaren 2019 en 2020 en eiste de betaling van ongeveer 11.300 euro. Ze was van mening dat, ondanks haar formele functie als bestuurder, de arbeidsrechtbanken bevoegd waren, aangezien ze gebonden aan instructies werkte zoals in een arbeidsrelatie, en als werknemer zou ze vakantievergoeding kunnen eisen.
De vordering had grotendeels succes bij het arbeidsrechtbank en het hof van beroep. Ook het Bundesarbeitsgericht bevestigde in de revisieprocedure het recht van de eiser op vakantievergoeding ter hoogte van ongeveer 11.300 euro.
BAG bevestigt uitspraken van de eerste instantie
Volgens de Bundesurlaubsgesetz heeft elke werknemer in het kalenderjaar recht op betaalde vakantie. Als deze vanwege de beëindiging van de arbeidsrelatie niet meer kan worden toegekend, heeft de werknemer recht op een overeenkomstige vergoeding. Ook met werknemers gelijkgestelde personen gelden als werknemers, stelde het BAG als eerste vast. Voor de Bundesurlaubsgesetz is de werknemerdefinitie volgens het Unierecht bepalend.
Het essentiële kenmerk van een werknemer is aldus dat iemand gedurende bepaalde tijd voor een ander naar diens instructies prestaties levert en daarvoor een vergoeding ontvangt. Volgens de rechtspraak van het HvJ-EU is het niet uitgesloten dat ook een leidinggevend orgaan van een vennootschap werknemer is in de zin van het recht van de Europese Unie. Dit geldt ook als de mate van afhankelijkheid of ondergeschiktheid van een bestuurder lager is dan die van een ‘gebruikelijke’ werknemer, legde de rechter verder uit.
Werknemer in de zin van het Unierecht
Voor de beoordeling van de werknemerstatus in de zin van het Unierecht is bepalend onder welke voorwaarden een bestuurder is benoemd, de aard van de toegewezen taken en de gebondenheid aan instructies. Dienovereenkomstig dient de eiser als werknemer te worden gekwalificeerd. Ze moest de werktijden nakomen, werkte gebonden aan instructies en ook de aard van de toegewezen taken, die overeenkwamen met de typische taken van een werknemer, spreken voor de werknemerstatus, aldus het BAG.
Als een externe bestuurder als werknemer moet worden ingedeeld, heeft dit niet alleen gevolgen voor vakantieaanspraken. Werkgevers dienen daarom de status van hun leidinggevende organen te controleren.
MTR Legal adviseert in Arbeidsrecht Werkgevers, werknemers en leidinggevenden.
Neem gerust contact met ons op!
