Αν ο κληρονόμος αδυνατεί να χρησιμοποιήσει το οικογενειακό σπίτι για λόγους υγείας ή αν είναι ακατάλληλο για ζήση, δεν χάνει την απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς σύμφωνα με απόφαση του Ομοσπονδιακού Χρηματοοικονομικού Δικαστηρίου.
Το οικογενειακό σπίτι μπορεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις να μεταβιβαστεί χωρίς φόρο. Μεταξύ αυτών των προϋποθέσεων είναι ότι ο κληρονόμος το χρησιμοποιεί άμεσα και για τα επόμενα δέκα χρόνια για κατοικιακούς σκοπούς, εξηγεί η εταιρεία δικηγόρων MTR Legal.
Αν ο κληρονόμος φύγει από το οικογενειακό σπίτι πριν από την παρέλευση των δέκα ετών, μπορεί να προκύψει υποχρέωση πληρωμής φόρου κληρονομιάς. Ωστόσο, αν η χρήση του σπιτιού καθίσταται αδύνατη ή ακατάλληλη για λόγους υγείας, δεν χάνει την απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς, ακόμα και αν φύγει κατά την δεκαετή περίοδο. Αυτό αποφάσισε το Ομοσπονδιακό Χρηματοοικονομικό Δικαστήριο στις 1 Δεκεμβρίου 2021 (Αρχ. αρ.: II R 18/20).
Στην προκείμενη περίπτωση, η ενάγουσα κληρονόμησε το οικογενειακό σπίτι από τον πατέρα της και έζησε η ίδια στο μονοκατοικία. Μετά από επτά χρόνια, ωστόσο, έφυγε και το σπίτι κατεδαφίστηκε. Ως λόγο για την αποχώρησή της ανέφερε την επιδείνωση της υγείας της, η οποία την δυσκόλευε στην κίνηση εντός του σπιτιού, καθιστώντας αδύνατη τη διαβίωσή της εκεί χωρίς ξένη βοήθεια.
Η εφορία και το οικονομικό δικαστήριο υποστήριξαν ότι με την πρόωρη αποχώρησή της η ενάγουσα είχε χάσει το δικαίωμα απαλλαγής από τον φόρο κληρονομιάς. Καθώς θα μπορούσε να λαμβάνει ξένη βοήθεια και να παραμείνει στο σπίτι, δεν υπήρχε επαρκής λόγος να φύγει, αποφάνθηκε το οικονομικό δικαστήριο.
Το Ομοσπονδιακό Χρηματοοικονομικό Δικαστήριο, ωστόσο, διαφώνησε, ακύρωσε την απόφαση και επέστρεψε την υπόθεση στο οικονομικό δικαστήριο. Η προϋπόθεση για την απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς σύμφωνα με το άρθρο § 13 παρ. 1 αρ. 4c του νόμου είναι ότι ο κληρονόμος χρησιμοποιεί το οικογενειακό σπίτι άμεσα για δέκα χρόνια για κατοικιακούς σκοπούς. Εξαιρέσεις όμως είναι δυνατές αν ο κληρονόμος εμποδίζεται να το χρησιμοποιήσει για κατοικιακούς σκοπούς για λόγους που θεωρούνται αναπόφευκτοι. Αναπόφευκτο δεν σημαίνει μόνο η αδυναμία χρήσης, όπως διευκρίνισε το δικαστήριο. Αναπόφευκτη μπορεί να θεωρηθεί η κατάσταση και όταν η περαιτέρω ιδιοχρησία είναι ακατάλληλη. Αυτό πρέπει να αξιολογήσει το οικονομικό δικαστήριο αναφορικά με την υγεία της ενάγουσας.
Δικηγόροι καταρτισμένοι στο φορολογικό δίκαιο μπορούν να παρέχουν συμβουλές.