Korona pandemisi veya Ukrayna savaşı nedeniyle, ticaret hukukunda mücbir sebep veya Force Majeure terimi popülerlik kazanmıştır. Ancak her şey mücbir sebeple açıklanamaz.
Korona pandemisi veya Ukrayna savaşı gibi krizler ekonomiyi ciddi şekilde etkiliyor. Buna ilave olarak, tedarik darboğazlarına veya tedarik zincirlerinin kesintiye uğramasına neden olan başka sorunlar da ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle birçok şirket için sözleşmeyle garanti edilen hizmetlerini yerine getirmek giderek zorlaşmaktadır. Bu durum genellikle Force Majeure ile açıklanıyor, ancak her tedarik darboğazı mücbir sebep anlamına gelmez, diyor MTR Rechtsanwälte hukuk bürosundan Avukat Michael Rainer.
Mücbir sebep genellikle öngörülemeyen ve kontrolünüz dışında olan, sözleşme ortağının kontrolü dışında olan ve makul ve kabul edilebilir yöntemlerle önlenemeyen olaylara işaret eder. Ancak bu, taraflara sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmemek için bir serbest geçiş sağlamaz. Berlin Yüksek Eyalet Mahkemesi’nin 24 Mayıs 2022 tarihli kararında (Az.: 21 U 156/21) bu durum da gösterilmektedir.
Olayda, bir inşaat geliştiricisi noter onaylı inşaat sözleşmesi ile alıcıya bir daireyi 30.06.2018 tarihinde oturmaya hazır olarak teslim etmeyi taahhüt etti. Gerçekte ise, daire ancak yaklaşık iki yıl sonra, 06.07.2020 tarihinde alıcıya teslim edilmiştir. Alıcı, dairenin geç tamamlanması nedeniyle kiralık bir daireye taşınmak zorunda kaldı ve oluşan masraflar için inşaat geliştiricisinden tazminat talep etti.
İnşaat geliştiricisi, en azından kısmen, dairenin geç teslim edilmesinin sorumluluğunu kabul etmedi. Mart ile Temmuz 2020 arasında korona pandemisi nedeniyle yabancı inşaat işçilerinin Almanya’ya giriş yapamaması gerekçesiyle, ayrıca bu dönemde tedarik darboğazları yaşandığı ve inşaat malzemelerinin teslim edilemediği ifade edildi.
Berlin Yüksek Eyalet Mahkemesi bu argümantasyonu kabul etmedi. İnşaat geliştirici, inşaat projesini geciktiren hangi ciddi ve öngörülemez durumun olduğunu somut olarak açıklamalıdır. Çalışma süreçlerinin hangi şekilde ve ne süreyle etkilendiğini belirtmelidir. Ayrıca, hizmetlerin öne çekilmesi gibi inşa süresini olumlu etkileyen durumları da dikkate almalıdır. Mücbir sebebe genel bir atıfta bulunmak yeterli değildir. Bu talepleri yerine getiremediği için mahkeme, inşaat geliştiricisini tazminat ödemesine hükmetmiştir.
Ticaret hukukunda deneyimli avukatlar danışmanlık sağlayabilir.
