Bundesfinanzhof’un 10.04.2024 tarihli kararı – Az.: II R 22/21
Bir ortak, hisselerini değerinin altında bir bedelle şirkete devrederse, bu durum diğer ortakların hisselerinin dolaylı olarak değerlenmesine yol açar ve vergi hukuku açısından bağış olarak kabul edilir. Bunu, 10 Nisan 2024 tarihli kararıyla (Az.: II R 22/21) Bundesfinanzhof (BFH) doğruladı. Şirkete yapılan ödemenin cömertliği vergilendirilebilirlik için bir ön koşul değildir.
Bir sermaye şirketinin hisse değeri, bir ortak veya üçüncü bir tarafın bedelsiz bir edimi ile artarsa, MTR Legal Rechtsanwälte ekonomi hukuk firması, şirketler hukuku kapsamında danışmanlık veren bir şirket, bu durumun Miras Vergisi ve Bağış Vergisi Kanunu (ErbStG) § 7 Abs. 8 Satz 1 uyarınca vergi açısından bir bağış olarak kabul edildiğini ve buna göre vergilendirildiğini belirtmektedir. Bu düzenlemeye göre, aynı ortakların aynı oranlarda doğrudan ya da dolaylı olarak hissedar olmadığı durumlarda, sermaye şirketleri arasındaki bağışlar da bağış kapsamına girer.
Mirasçılar GmbH’deki hisseleri satıyor
BFH önündeki bu olayda, bir mirasçı topluluğu bir GmbH’deki hisseleri miras olarak almıştı. Geriye kalan hisseler bir komandit şirketi (KG) tarafından tutuluyordu. GmbH, mirasçının hisselerini 300.000 Euro bedelle satın aldı. Alış fiyatı, dört yıl öncesinin şirket değerlemelerine dayandırılmıştı. Buna göre, mirasçının hisseleri belirlenmiş tarihte bir milyon Euro değerindeydi.
İlgili vergi dairesi, mirasçıların şirket hisselerinin değerini yaklaşık 1,8 milyon Euro olarak belirledi. Satış fiyatı ile hisselerin gerçek değeri arasındaki büyük fark nedeniyle, vergi dairesi, diğer hissedarlar lehine § 7 Abs. 8 Satz 1 ErbStG kapsamında bir bağışın mevcut olduğunu varsaydı. Buna göre, vergi dairesi bağış vergisini belirledi. Hesaplama temeli, satış fiyatı ile hisselerin gerçek değeri arasındaki yaklaşık 1,5 milyon Euro’luk farktı.
Bağış Vergisi Bildirimine İtiraz
Davacı, bağış vergisi bildirimlerine itiraz etti. Gerekçesi arasında, § 7 Abs. 8 Satz 1 ErbStG anlamında bir ‘ödemenin’ mevcut olmadığını, çünkü terimin, anca sermaye şirketinin varlıklarını artıracak edimlerin bu kapsamda değerlendirilebileceğini belirtti. GmbH’nın kendi hisselerini almasıyla şirketin öz sermaye değerini artırmamıştı. Bu varlık şirketin doğal hakkı olduğundan, şirkette bir servet artışı olmaksızın, hissedarların hisselerinde dolaylı bir değer artışı da mümkün olamazdı. Ayrıca, § 7 Abs. 8 Satz 1 ErbStG’ye göre cömert bir bağış ve dolayısıyla bedelsiz bir aktarım gerekliliği olduğundan, bu durumun bir bağış olmadığını belirtti.
BFH: Ödeme Cömertliği Bir Şart Değildir
BFH öncelikle, mirasçıların hisse devrinin § 7 Abs. 8 Satz 1 ErbStG’ye göre GmbH’ya yapılmış bir edim olduğunu belirtti. Hüküm anlamında bir edim, zühendenden varlık aktarımını sağlayan herhangi bir davranış, sabır ya da iptal anlamına gelir. BFH’ye göre, mirasçıların hisse devri edim kavramını karşılamaktadır, bu işlem şirket için kendi hisselerinin edinimi anlamına gelse bile. Edimin cömertliği bir ön koşul değildir. Ancak vergiye tabi olmak için, zününcinin edimi hisselerin değerinde gerçek bir artış sağlamış olmalıdır, Münchener hakimler açıkladı.
Zenginleşme, hesapsız edimlerin olağan değerinden daha yüksek olamaz. GmbH’ya kısmen bedelle yapılan sermaye payı tahsisinde, sağlanan edimin olağan değeri, payın olağan değeri ile GmbH tarafından ödenen bedel arasındaki farktan belirlenir. Ayrıca BFH, bu tür değer artışları için ErbStG § 13a Abs. 1 Satz 1 ve Abs. 2 Satz 1 uyarınca bir “muafiyet indirimi” uygulanamayacağını açıkça belirtti.
BFH’nin kararı, şirket hisselerinin devrinde de bağış vergisi yükümlülüğünün dikkat edilmesi gerektiğini göstermektedir.
MTR Legal Rechtsanwälte, Bağış Vergisi ve diğer vergi hukuku konularında danışmanlık yapar.
Lütfen Bizimle iletişime geçin!
