Vendimi i OLG Karlsruhe për vendbanimin e zakonshëm në të drejtën ndërkombëtare të trashëgimisë – Az.: 14 W 50/24 Wx
Vendbanimi i zakonshëm i trasheguesit luan një rol qendror në të drejtën ndërkombëtare të trashëgimisë. Sepse në rastet e trashëgimisë ndërkufitare, vendbanimi i zakonshëm është një kriter i rëndësishëm për të përcaktuar se cila e drejtë kombëtare e trashëgimisë do të përdoret. OLG Karlsruhe ka bërë të qartë me vendimin e tij më 22 korrik 2024, se përveç vendbanimit aktual, duhet të merret parasysh edhe vullneti për qëndrim i trasheguesit (Az.: 14 W 50/24 Wx).
Numri i rasteve të trashëgimisë me lidhje ndërkombëtare po rritet. Një arsye për këtë është që shumë gjermanë kanë blerë një pronë jashtë vendit për të shijuar pensionin e tyre në vende më të ngrohta. Një tjetër arsye, edhe pse e trishtuar, është që nevojitet një vend në një shtëpi pleqsh, dhe ky vend ndoshta kushton më pak jashtë vendit sesa në Gjermani. Në të dy rastet, në rast trashëgimie, duhet të sqarohet se cila e drejtë kombëtare e trashëgimisë duhet të zbatohet, thotë kancelaria ligjore ekonomike MTR Legal Rechtsanwälte, e cila ofron këshillë edhe në të drejtën e trashëgimisë.
E drejta e trashëgimisë në rastet e trashëgimisë ndërkufitare
Në rregulloren e BE-së për të drejtën e trashëgimisë është përcaktuar se cila e drejtë e trashëgimisë duhet të zbatohet për rastet e trashëgimisë ndërkufitare brenda Bashkimit Evropian. Sipas kësaj, në rast trashëgimie zbatohet e drejta e trashëgimisë së shtetit në të cilin trasheguesi kishte vendbanimin e zakonshëm. Megjithatë, ngrihet pyetja se cilat kritere mbështesin një vendbanim të zakonshëm. Pasi për qëndrimin jashtë vendit mund të ketë motive krejtësisht të ndryshme. Prandaj, OLG Karlsruhe bëri të qartë në vendimin e tij më 22.07.2024, se përveç kriterit objektiv të qëndrimit real duhet të merret parasysh edhe qëllimi subjektiv i qëndrimit i trasheguesit. Një qëllim i tillë mund të mungojë në rastin e trajtimit të pleqsh kur, për shembull, një i sëmurë me demencë, pa ose kundër dëshirës së tij, dërgohet në një shtëpi pleqsh jashtë vendit.
Në rastin bazë, në maj 2022, një trashegues gjerman pa fëmijë filloi të vuante nga demenca, kështu që kujdesi në shtëpi ishte i vështirë për t’u realizuar. Prandaj, i sëmuri me demencë fillimisht u trajtua në qendra të ndryshme pleqsh në Gjermani dhe në prill 2023 u dërgua në një shtëpi pleqsh në Poloni. Ai vdiq disa muaj më vonë atje. Gjithë pasuria e trasheguesit, kryesisht një pjesëmarrje në biznes dhe një pjesë e pasurisë së paluajtshme, ndodheshin në Gjermani. Ai nuk kishte asnjë lidhje familjare apo sociale me Poloninë. Në shtëpinë e pleqve në Poloni u dërgua nga bashkëshortja e tij për arsye kostoje kundër dëshirës së tij.
Gjykata e trashëgimisë refuzon certifikatën e trashëgimisë
Gruaja bëri kërkesë në Gjermani për certifikatën e trashëgimisë si trashëgimtarja e vetme. Por gjykata e shkallës së parë në Singen e refuzoi kërkesën, sepse sipas nenit 4 të rregullores evropiane për të drejtën e trashëgimisë (EuErbVO), nuk ishte kompetente, sepse trasheguesi kishte vendbanimin e zakonshëm në Poloni.
Kundër këtij vendimi, bashkëshortja e kundërshtoi. Ajo argumentonte se, në kundërshtim me mendimin e gjykatës, burri i saj kishte vendbanimin e zakonshëm ende në Gjermani.
OLG Karlsruhe pranoi këtë mendim. Gjykata e shkallës së parë në Singen, sipas Art. 4 EuErbVO, është kompetente ndërkombëtarisht për të vendosur në lidhje me certifikatën e trashëgimisë të kërkuar. OLG theksoi se koncepti i vendbanimit të zakonshëm duhet të interpretohet në mënyrë autonome për Bashkimin Evropian. Duhet të merren parasysh koha dhe rregullsia e qëndrimit, rrethanat dhe arsyet për qëndrimin si dhe dëshira e trasheguesit për të pasur vendbanimin e zakonshëm në atë shtet. Këtu përfshihen lidhjet sociale dhe familjare, pasuritë kryesore ose njohuritë e gjuhës nga trasheguesi si kritere të rëndësishme.
Vullneti për qëndrim i trasheguesit është i nevojshëm
Për përcaktimin e vendbanimit të zakonshëm të trasheguesit, janë vendimtarë kriteret si objektive ashtu edhe subjektive. Objektivisht, duhet të jetë pranëia e vërtetë fizike, duke mos pasur rëndësi një kohëzgjatje konkrete e qëndrimit, sipas OLG. Subjektivisht, është i nevojshëm një vullnet për qëndrim, që do të thotë që trasheguesi duhet të ketë një dëshirë të manifestuar edhe jashtë për të pasur vendbanimin e përhershëm në vendbanimin e zakonshëm. Kjo vlen edhe në rastin e vendosjes në një shtëpi pleqsh jashtë vendit, theksoi gjykata. Nëse personat e prekur nuk janë në gjendje të formojnë një vullnet të tyre ose vendosen kundër dëshirës së tyre në një shtëpi pleqsh në një vend të huaj, mungon vullneti subjektiv për qëndrim.
Duke u bazuar në këtë, trasheguesi kishte vendbanimin e zakonshëm ende në Gjermani, sipas OLG Karlsruhe. Sepse vendosja në një shtëpi pleqsh u bë për arsye financiare dhe jo për të vendosur një qendër të re jetësore. Për më tepër, vendosja u bë kundër ose të paktën pa dëshirën e trasheguesit me demencë, sipas OLG. Prandaj, gjykata në Singen duhet të vendosë sërish lidhur me kërkesën për certifikatën e trashëgimisë të bërë nga e ve.
MTR Legal Rechtsanwälte ka përvojë të madhe në të drejtën ndërkombëtare të trashëgimisë dhe ofron këshillë në të gjitha temat e tjera të trashëgimisë.
Na kontaktoni me kënaqësi Kontakt me ne!
