Zarząd spółki akcyjnej nie może tak po prostu mianować się dyrektorem generalnym całkowicie zależnej spółki-córki. Tak orzekł Federalny Trybunał Sprawiedliwości (sygn. akt: II ZB 6/22).
Przy tworzeniu struktur w ramach koncernu należy przestrzegać ram prawnych. Nawet jeśli może to być korzystne, aby skoncentrować kompetencje w jednej ręce, może to być prawnie trudne, wyjaśnia adwokat Michael Rainer, ekspert ds. prawa handlowego w kancelarii MTR Legal.
W koncernach członkowie zarządu często pełnią także funkcję dyrektorów generalnych spółek-córek. W prawie handlowym kwestia odpowiedzialności za mianowanie dyrektorów generalnych jest jednak sporna. Dyskutowano w szczególności, czy zarząd spółki akcyjnej może mianować się samodzielnie dyrektorem generalnym całkowicie zależnej spółki-córki. Federalny Trybunał Sprawiedliwości w orzeczeniu z dnia 17 stycznia 2023 roku wyjaśnił tę kwestię, stwierdzając, że zarząd spółki akcyjnej nie może tak łatwo mianować się dyrektorem generalnym spółki-córki (sygn. akt: II ZB 6/22). Jego pełnomocnictwa są tutaj ograniczone. Nawet obejście tej zasady przez pełnomocnika nie zmienia tej sytuacji, orzekł BGH. Jednakże mianowanie dyrektora generalnego również nie jest sprawą rady nadzorczej.
W omawianym przypadku dwóch z trzech członków zarządu spółki akcyjnej wyznaczyło pełnomocnika, który założył spółkę-córkę GmbH i mianował trzech członków zarządu spółki akcyjnej dyrektorami GmbH. Następnie sąd rejestrowy odmówił rejestracji spółki w rejestrze handlowym. Mianowanie dyrektorów generalnych było wadliwe, ponieważ miało miejsce tzw. transakcja samoobsługowa zgodnie z § 181 BGB. Ponadto sąd rejestrowy zażądał zgody rady nadzorczej na mianowanie.
Także Sąd Apelacyjny we Frankfurcie dostrzegł w mianowaniu członków zarządu konflikt interesów, co spowodowało, że sprawa trafiła przed BGH. Sędziowie z Karlsruhe potwierdzili, że mianowanie dyrektorów generalnych było tymczasowo nieważne i musi zostać zatwierdzone. W związku z tym istnieje do usunięcia przeszkoda dla wpisu GmbH do rejestru handlowego. Jednakże zatwierdzenie mianowania dyrektorów generalnych nie należy do kompetencji rady nadzorczej, orzekł BGH. Zatwierdzenie może być np. udzielone także przez trzeciego członka zarządu spółki akcyjnej, który nie brał udziału w mianowaniu pełnomocnika, np. wspólnie z prokurentem.
W MTR Legal doświadczeni w prawie handlowym adwokaci doradzają.
