Postanowienie OLG Oldenburg – Az.: 3 W 96/23
Za ladą można znaleźć sporo rzeczy. Kieliszki i napoje oczywiście, podkładki pod piwo, może karty do gry lub kubki do kości. W bardzo rzadkich przypadkach można tam również znaleźć testament. Dokładnie to przydarzyło się partnerce zmarłego gospodarza. Znalazła ona za ladą na notatniku barowym testament, w którym jej partner uczynił ją jedyną spadkobierczynią. OLG Oldenburg musiał teraz zdecydować, czy testament jest również ważny (Az.: 3 W 96/23).
Przy testamencie należy przestrzegać różnych wymogów formalnych. Testament pisemny musi być od początku do końca własnoręcznie sporządzony, aby był ważny. Sama własnoręczna sygnatura spadkodawcy nie wystarcza. Zaleca się również datowanie testamentu i oznaczenie go jednoznaczną sygnaturą, taką jak na przykład „Moja ostatnia wola”, aby uniknąć nieporozumień. Nie ma jednak przepisu, na jakim materiale musi być sporządzony testament, jak stwierdza kancelaria MTR Legal Rechtsanwälte. Postanowienie OLG Oldenburg z 20 grudnia 2023 roku pokazuje, że testament może być ważnie sporządzony nawet na notatniku barowym.
„BB otrzymuje wszystko”
W danym przypadku gospodarz zmarł. Jego testament odkryła partnerka mniej lub bardziej przypadkowo na notatniku barowym, który leżał za ladą. Na bloczku spadkodawca w kilku słowach stworzył swój testament z podpisem i datą. Na kartce jego pismo brzmiało jedynie, że BB otrzymuje wszystko. BB był pseudonimem zmarłego gospodarza dla jego partnerki.
Następnie złożyła wniosek o wydanie aktu dziedziczenia, ale sąd rejonowy go odrzucił. Sąd uzasadnił decyzję, że nie można było pewnie stwierdzić, czy spadkodawca chciał sporządzić testament na notatniku barowym. Nie było widocznej woli testowania.
Jednak na gruncie prawa spadkowego 3. Senat Cywilny OLG Oldenburg widział to inaczej. Uznali, że odręczny tekst na notatniku barowym był ważnym testamentem. Senat jest przekonany, że dokument został sporządzony przez samego spadkodawcę. Wspomniany pseudonim w testamencie mógł oznaczać jedynie życiową partnerkę gospodarza, jak stwierdziło OLG.
Podłoże nie ma znaczenia dla ważnego testamentu
Według zeznań świadków gospodarz nie był zwolennikiem długich korespondencji. To przemawia za tym, że krótką notatką chciał wiążąco uregulować swój spadek i że nie brakowało mu koniecznej woli testowania. Że użył notatnika barowego do sporządzenia testamentu, bo akurat był pod ręką, wpisuje się w ten obraz. Dotyczy to również przechowywania testamentu za ladą pomiędzy otwartymi pokrywkami jego klientów. Ponieważ spadkodawca miał zwyczaj przechowywać ważne dokumenty za ladą. Nie jest decydujące, że testament został sporządzony na niezwykłym podłożu, nie oznaczony jako testament i przechowywany za ladą, stwierdziło OLG. Do przyjęcia testamentu wystarczy, że można jednoznacznie ustalić wolę testowania spadkodawcy, a notatka zawiera podpis partnera. Testament zatem został ważnie sporządzony, a partnerka spadkodawcy stała się jedyną spadkobierczynią, zdecydowało OLG Oldenburg.
Testament szczególnie ważny w przypadku par bez ślubu
Wątpliwości co do ważności testamentu zgłosili czworo dzieci zmarłej siostry spadkodawcy. Na końcu jednak nie dostaną nic.
To pokazuje również, jak niezwykle ważne jest sporządzanie testamentu szczególnie w przypadku partnerów bez ślubu. Ponieważ bez ostatniej woli obowiązuje ustawowe dziedziczenie. Dla analizowanego przypadku oznacza to, że spadkobiercami zostałyby siostrzenice i siostrzeńcy spadkodawcy, a jego partnerka nic by nie dostała.
Nawet jeśli OLG Oldenburg uznał testament na notatniku barowym za ważny, zaleca się, aby testament był sporządzony jak najbardziej formalnie i jednoznacznie pod względem treści, aby ostatnia wola spadkodawcy mogła być zrealizowana i aby uniknąć sporów spadkowych.
MTR Legal Rechtsanwälte doradzają w kwestiach testamentu i innych zagadnieniach z prawa spadkowego.
Prosimy o kontakt z nami!
