Orzeczenie Finansowe Sądu Rejonowego w Norymberdze z dnia 24.01.2024 – Sygn. akt: 3 K 1158/22)
Praca na czarno może mieć poważne konsekwencje zarówno w prawie karnym, jak i podatkowym. Oprócz dotkliwych kar pieniężnych lub więzienia, praca na czarno może upoważnić urząd skarbowy do oszacowania podatku, jak pokazuje orzeczenie Finansowego Sądu Rejonowego w Norymberdze z dnia 24 stycznia 2024 r. (Sygn. akt: 3 K 1158/22).
Praca na czarno ma miejsce, gdy pracodawca nie odprowadza prawidłowo podatków i/lub składek na ubezpieczenie społeczne za pracownika. Pracodawca nie tylko popełnia wykroczenie, ale mogą mu również grozić dopłaty do podatku, jak informuje kancelaria MTR Legal Rechtsanwälte, która prowadzi m.in. doradztwo w sprawach karnych podatkowych.
Śledztwo w sprawie podejrzenia o pracę na czarno
Przedmiotem postępowania przed Finansowym Sądem Rejonowym (FG) w Norymberdze był przedsiębiorca prowadzący zakład rzemieślniczy z czterema pracownikami. Z inicjatywy Niemieckiego Zakładu Rentowego odpowiednie główne urzędy celne i urzędy skarbowe przeprowadziły dalsze śledztwa w zakładzie rzemieślniczym po przeprowadzeniu kontroli zakładu. Doszli do wniosku, że przedsiębiorca nielegalnie zatrudniał pracowników. Wypłacał im wynagrodzenie gotówką, angażując fikcyjne firmy usługowe bez prowadzenia ksiąg płacowych.
Śledczy zwrócili uwagę, że obroty zakładu rzemieślniczego wprawdzie wzrosły, ale stosunek płac był nierealistycznie niski. Z kolei koszty usług obcych były bardzo wysokie. Okazało się, że rzekome faktury pochodziły od firm fasadowych, które faktycznie nie świadczyły usług. W trakcie śledztwa podejrzenie, że były to fikcyjne faktury maskujące płatności gotówkowe, a pieniądze ostatecznie trafiały z powrotem do pracodawcy, stało się coraz bardziej prawdopodobne.
Rosnący obrót, niska suma płac
Podejrzenie wypłacania wynagrodzeń w gotówce potwierdziła niska suma płac w latach 2015-2019. Pracownicy w tym okresie zarabiali miesięcznie jedynie kwoty między 359 a 606 euro. Byli zatrudnieni jako pracownicy na niepełny etat i rzekomo odpowiednio nisko wynagradzani. Ponieważ nie otrzymywali świadczeń społecznych, według badań urzędu celnego ich dochody nie pokrywałyby ich kosztów życia. Stąd podejrzenie, że pracowali na pełen etat i otrzymywali część wynagrodzenia w gotówce. Inne śledztwa wzmacniały podejrzenie pracy na czarno.
Śledczy uznali, że miała miejsce praca na czarno, a podatek dochodowy od wynagrodzeń został ukryty. Brakowało zapisów dotyczących rzeczywistej sumy płac, dlatego urząd skarbowy oszacował ją na podstawie różnych parametrów i odpowiednio ustalił podatek dochodowy od wynagrodzeń. W decyzji o odpowiedzialności urząd skarbowy pociągnął pracodawcę do odpowiedzialności za podatek dochodowy od wynagrodzeń i sumy potrąceń z wynagrodzeń.
FG Nürnberg oddala powództwo
Pracodawca sprzeciwił się decyzji i argumentował, że ustalenia oparte są jedynie na domysłach i przypuszczeniach. Jego skarga przed FG Nürnberg jednak nie została uwzględniona.
Sąd uznał, że pracodawca zgodnie z § 42d ust. 1 pkt 1 Ustawa o Podatku Dochodowym (EStG) odpowiada za prawidłowe odprowadzenie podatku dochodowego od wynagrodzeń. Gdy suma płac nie może być ustalona, a wysokość podatku dochodowego od wynagrodzeń skalkulowana, ponieważ pracodawca nie prowadził wymaganych zapisów, wynagrodzenia i podatek dochodowy od wynagrodzeń muszą być szacowane zgodnie z § 162 Kodeksu Podatkowego (AO). Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie.
W sektorze budownictwa o dużym zatrudnieniu sąd przy nielegalnych stosunkach pracy w formie pracy na czarno może zasadniczo uznać dwie trzecie przychodów netto za sumę płac netto, jak stwierdził FG Nürnberg. Na tę sumę płac może być zastosowana stawka podatkowa w wysokości 14 procent. To mieści się w zakresie szacunkowym urzędu skarbowego i nie było podwyższone, dodał sąd.
Konsekwencje karne
Oprócz podatkowego, praca na czarno miała dla pracodawcy także konsekwencje karne. W postępowaniu karnym, przed odpowiednim sądem rejonowym, został skazany na karę pozbawienia wolności na okres 1 roku i 4 miesięcy w zawieszeniu z tytułu unikania opodatkowania. Dodatkowo, otrzymał karę pieniężną wynoszącą 90 stawek dziennych po 50 euro.
Orzeczenie pokazuje, że w przypadku pracy na czarno i unikania opodatkowania można się spodziewać surowych sankcji. Dlatego w przypadku takich zarzutów powinno się bezwzględnie skonsultować z wykwalifikowanym prawnikiem, który może zaplanować efektywną strategię obrony.
MTR Legal Rechtsanwälte doradza w sprawach podatkowych oraz w prawie karnym podatkowym.
Zachęcamy do kontaktu z nami!
