Z powodu pandemii koronawirusa lub wojny na Ukrainie termin siły wyższej lub force majeure zyskał na znaczeniu w prawie gospodarczym. Jednak nie wszystko można uzasadnić siłą wyższą.
Kryzysy takie jak pandemia koronawirusa czy wojna na Ukrainie mają znaczący wpływ na gospodarkę. Dochodzą do tego inne problemy, które powodują zatory dostaw lub przerwanie łańcuchów dostaw. W rezultacie wielu firmom jest coraz trudniej wywiązać się z kontraktowych zobowiązań. Często uzasadnia się to force majeure, jednak nie każdy deficyt dostaw oznacza również siłę wyższą, mówi Rechtsanwalt Michael Rainer z kancelarii MTR Rechtsanwälte.
Przypadek siły wyższej zazwyczaj występuje przy nieprzewidywalnych i nieuniknionych zdarzeniach, które pozostają poza kontrolą partnera umownego i których nie można uniknąć za pomocą racjonalnych i akceptowalnych środków. To jednak nie jest licencja dla stron na niewywiązywanie się z ich zobowiązań umownych. Pokazuje to również wyrok Sądu Krajowego w Berlinie z dnia 24 maja 2022 r. (sygn. akt: 21 U 156/21).
W omawianej sprawie deweloper w umowie notarialnej zobowiązał się do przekazania kupującemu gotowego do zamieszkania mieszkania do dnia 30.06.2018 r. W rzeczywistości mieszkanie zostało przekazane kupującemu dopiero około dwa lata później, 06.07.2020 r. Kupujący musiał w związku z opóźnieniem w ukończeniu mieszkania przeprowadzić się do mieszkania wynajętego i domagał się od dewelopera odszkodowania za poniesione koszty.
Deweloper przynajmniej częściowo odrzucił odpowiedzialność za opóźnienie przekazania mieszkania. Tak twierdził, że z powodu pandemii koronawirusa od marca do lipca 2020 roku zagraniczni pracownicy budowlani nie mogli wjechać do Niemiec. Dodatkowo wystąpiły w tym czasie braki dostaw, a materiały budowlane nie mogły być dostarczone.
Sąd w Berlinie nie przyjął tej argumentacji. Deweloper musi konkretnie wykazać, jakie poważne i nieprzewidywalne okoliczności wpłynęły na projekt budowlany tak, że doszło do opóźnienia. Musi wiedzieć, w jaki sposób i na jak długo zostały zakłócone procesy robocze. Ponadto musi uwzględnić okoliczności korzystne dla czasu budowy, takie jak przyspieszenie prac. Ogólnikowe odwoływanie się do siły wyższej jest niewystarczające. Ponieważ deweloper nie mógł spełnić tych wymagań, sąd skazał go na odszkodowanie.
Doświadczeni Rechtsanwälte w prawie gospodarczym mogą udzielać porad.