Prawo spadkowe rozróżnia między dziedziczeniem a zapisem. Odpowiednio jasno powinien być sformułowany testament. Tylko spadkobierca staje się również następcą prawnym spadkodawcy.
Jeśli nie ma testamentu ani umowy dziedziczenia, automatycznie obowiązuje ustawowe dziedziczenie. Kto chce inaczej rozdzielić swój majątek, może to uczynić w testamencie. Ważne jest, aby testament był jednoznacznie sformułowany i nie pozostawiał miejsca na interpretację. Jak wyjaśnia kancelaria prawna MTR Rechtsanwälte, z ostatniego woli powinno jasno wynikać, kto jest spadkobiercą, a kto ewentualnie zapisobiercą.
Prawo wyróżnia ważną różnicę między dziedziczeniem a zapisem. W przypadku braku testamentu, cały majątek automatycznie przypada ustawowym spadkobiercom. Zapis musi być jednak wyraźnie wyrażony przez spadkodawcę.
Spadkodawca może zarządzić, że określona część spadku przypadnie określonej osobie. Po otwarciu spadku, ten przedmiot nie przypada automatycznie zapisobiercy. Roszczenie o zapis musi być zgłoszone wobec spadkobierców.
Zapis nie wpływa na dziedziczenie i zapisobiorca nie może dochodzić dalszych roszczeń do spadku. Majątek przypada spadkobiercom. W przeciwieństwie do zapisobiorcy, stają się oni następcami prawnymi spadkodawcy. To oznacza, że muszą również odpowiadać za zobowiązania spadkodawcy.
Kto zostanie zapisobiercą, a kto spadkobiercą, nie zawsze wynika jednoznacznie z testamentu. Sąd Apelacyjny w Saarbrücken wydał postanowienie 30 marca 2022 roku, że nawet w przypadku niejasnym możliwe jest ustanowienie spadkobiercy. Spadkobiercą zostaje ten, kto otrzyma główny majątek. Inne uwzględnione osoby są wtedy zapisobiercami (sygn. akt: 5 W 15/22).
W sprawie był wdowiec bezdzietny, który zgodnie z testamentem zapisał swojej partnerce dom i majątek pieniężny, a resztę majątku swoim siostrzeńcom i siostrzenicom. Nawet jeśli spadkodawca w testamencie nakazał, aby siostrzeńcy i siostrzenice odziedziczyli resztę majątku, zgodnie z orzeczeniem sądu apelacyjnego byli oni tylko zapisobiercami. Wartość domu i majątku pieniężnego była znacznie wyższa, dlatego też partnerka została jedyną spadkobierczynią.
Aby uniknąć sporów wśród spadkobierców, spadkodawca powinien zadbać o jednoznaczne sformułowanie swoich ostatnich dyspozycji. Doświadczeni w prawie spadkowym prawnicy doradzają.