Wyrok Federalnego Sądu Pracy z 20.08.2024 wzmacnia pracodawców – Sygn. akt: 3 AZR 285/23
Przy przekształceniu wynagrodzenia na rzecz pracowniczych programów emerytalnych pracodawcy muszą płacić dodatkowe świadczenia. W układach zbiorowych pracy można jednak uzgodnić inne warunki. Dotyczy to również przypadków, gdy układ zbiorowy został zawarty jeszcze przed wejściem w życie pierwszej ustawy o wzmocnieniu emerytur zakładowych w 2018 roku, co wynika z wyroku Federalnego Sądu Pracy z 20 sierpnia 2024 roku (Sygn. akt: 3 AZR 285/23).
Część brutto wynagrodzenia pracownika jest przy przekształceniu wynagrodzenia na rzecz pracowniczych programów emerytalnych potrącana i bezpośrednio wpłacana przez pracodawcę do funduszu emerytalnego, funduszu emerytalnego, ubezpieczenia bezpośredniego lub podobnego. Zaletą tego rozwiązania jest to, że w ten sposób można zmniejszyć podatek od wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne, a pieniądze mogą zostać zainwestowane w zabezpieczenie emerytalne. Pracodawcy od 2018 roku są zobowiązani do przekazywania pracownikom korzyści przynajmniej częściowo. Możliwe jest jednak odstąpienie od tej zasady w układach zbiorowych pracy, jak stwierdza kancelaria prawna MTR Legal Rechtsanwälte, która doradza m.in. w zakresie prawa pracy.
Ustawa o wzmocnieniu emerytur zakładowych obowiązuje od 2018 roku
Ustawa o wzmocnieniu emerytur zakładowych, która weszła w życie 1 stycznia 2018 roku, ma na celu rozwój i wzmocnienie zabezpieczenia emerytalnego. Od 2018 roku składki na pracownicze programy emerytalne wpłacane do funduszu emerytalnego, funduszu emerytalnego lub ubezpieczenia bezpośredniego są korzystnie podatkowo traktowane i do wysokości ośmiu procent podstawy wymiaru składek na ustawowe ubezpieczenie emerytalne są zwolnione z podatku dochodowego, a do wysokości czterech procent są zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne. Wynagrodzenie przekształcone na te programy wchodzi zatem brutto jak netto do emerytury zakładowej w granicach tych limitów.
Od 2022 roku obowiązuje również wymóg, że pracodawcy muszą płacić składkę w wysokości 15 procent przekształconego wynagrodzenia, jeśli do pracowniczej emerytury wykorzystywane jest przekształcenie wynagrodzenia.
Wzmocniona rola stron układu zbiorowego
Jednocześnie ustawodawca wzmocnił rolę stron układu zbiorowego w pracowniczym zabezpieczeniu emerytalnym. Stowarzyszenia pracodawców i związki zawodowe mogą odejść od ustawowych przepisów i ustalić indywidualne modele emerytalne w układach zbiorowych.
Federalny Sąd Pracy zdecydował wyrokiem z 20.08.2024, że można odejść od przepisu o dodatkowym wkładzie pracodawcy na rzecz pracowniczych programów emerytalnych, jeśli układ zbiorowy został zawarty jeszcze przed wejściem w życie pierwszej ustawy o wzmocnieniu emerytur zakładowych 1 stycznia 2018 roku.
Powód żąda dodatkowego wkładu pracodawcy
W sprawie będącej przedmiotem postępowania powód był zatrudniony przez pozwanego pracodawcę od 1982 roku. W stosunku pracy obowiązuje układ zbiorowy do zabezpieczenia emerytalnego obowiązujący od 2009 roku pomiędzy Związkiem Zawodowym Dolnej Saksonii i Bremy w przemyśle drzewnym i przetwórstwa tworzyw sztucznych a IG Metall. Na podstawie tego układu zbiorowego, od 2019 roku powód przekształcał wynagrodzenie na rzecz pracowniczych programów emerytalnych. Układ zbiorowy przyznaje pracownikom, którzy przekształcają wynagrodzenie, dodatkowy podstawowy wkład emerytalny w wysokości 25-krotnego stawki podstawowej wykwalifikowanego pracownika.
Od stycznia 2022 powód żądał dodatkowo wkładu pracodawcy zgodnie z § 1a ust. 1a BetrAVG w wysokości 15 procent. Twierdził, że układ zbiorowy nie przewiduje odmiennego uregulowania, a prawo do płatności wkładu pracodawcy nie może zostać wykluczone przez umowę zbiorową, która została zawarta przed wejściem w życie pierwszej ustawy o wzmocnieniu emerytur zakładowych 1 stycznia 2018 roku.
Pozew oddalony nawet w ostatniej instancji
Jak już w niższych instancjach, tak i w postępowaniu rewizyjnym przed Federalnym Sądem Pracy pozew został oddalony. Trzeci Senat Federalnego Sądu Pracy wyjaśnił, że odmienne uregulowania w układach zbiorowych mogą być skuteczne również wtedy, gdy umowy zbiorowe zostały zawarte przed 1 stycznia 2018 roku. Powód zatem nie miał prawa do dodatkowego wkładu pracodawcy w wysokości 15 procent.
Czy pracodawca może uniknąć całkowicie wkładu w przypadku starych układów zbiorowych, jeśli nie zawierały one postanowień dotyczących pracowniczych programów emerytalnych, pozostaje kwestią otwartą przed Federalnym Sądem Pracy. Negocjacje na temat tego zagadnienia również toczą się.
MTR Legal Rechtsanwälte oferuje kompleksowe doradztwo w prawie pracy obejmuje również kwestie dotyczące pracowniczych programów emerytalnych oraz innych porozumień zakładowych i zbiorowych.
Zapraszamy do kontaktu z nami!