Besluit van het OLG Oldenburg – Az.: 3 W 96/23
Achter de bar valt van alles te vinden. Glazen en drankjes natuurlijk, bierviltjes, misschien een kaartspel of een dobbelbeker. In zeer zeldzame gevallen kan daar ook een testament gevonden worden. Precies dat overkwam de partner van een overleden caféhouder. Zij vond achter de bar op een barkladblok een testament waarin haar partner haar tot enig erfgenaam had benoemd. Het OLG Oldenburg moest nu beslissen of het testament ook geldig was (Az.: 3 W 96/23).
Bij een testament zijn er verschillende vormvoorschriften in acht te nemen. Zo moet een handgeschreven testament van het begin tot het einde eigenhandig gemaakt worden om geldig te zijn. Alleen de eigenhandige handtekening van de erflater is daarvoor niet voldoende. Het is ook raadzaam om het testament te dateren en te voorzien van een duidelijke handtekening zoals bijvoorbeeld “Mijn laatste wil” om misverstanden te voorkomen. Er is echter geen voorschrift op welke ondergrond een testament gemaakt moet worden, aldus het advocatenkantoor MTR Legal. Dat een testament ook op een barkladblok geldig kan worden gemaakt, toont een besluit van het OLG Oldenburg van 20 december 2023.
“BB krijgt alles”
In het onderliggende geval was een caféhouder overleden. Zijn testament werd min of meer toevallig door zijn partner ontdekt op een barkladblok dat achter de bar lag. Op het blok had de erflater in enkele woorden zijn testament met handtekening en datum opgesteld. In zijn handschrift stond op het briefje slechts dat BB alles krijgt. BB was de bijnaam van de overleden caféhouder voor zijn partner.
Zij verzocht daarop om de afgifte van de erfrechtverklaring, maar het bevoegde kantongerecht wees dit af. De beslissing werd door de rechtbank gemotiveerd door te stellen dat niet met zekerheid kon worden vastgesteld of de erflater de bedoeling had op het barkladblok een testament op te stellen. De vereiste wilsverklaring was niet duidelijk.
De op erfrecht gespecialiseerde 3e civiele Kamer van het OLG Oldenburg zag dat echter anders. Hij besliste dat de handgeschreven tekst op het barkladblok een geldig testament was. De Kamer is ervan overtuigd dat het schriftstuk door de erflater zelf is opgesteld. Met de genoemde bijnaam in het testament kon de caféhouder alleen zijn levenspartner bedoeld hebben, aldus het OLG.
De ondergrond is voor een geldig testament niet van belang
Volgens getuigen was de caféhouder geen fan van lange schriftwisselingen. Dit pleitte ervoor dat hij met de korte notitie zijn nalatenschap bindend wilde regelen en dat het niet ontbrak aan de vereiste wilsverklaring. Dat hij voor het opstellen van het testament het barkladblok gebruikte, omdat dit net binnen bereik was, paste in het beeld. Dit gold ook voor de opslag van het testament achter de bar, tussen de open kaarten van zijn klanten. Want het was typisch voor de erflater om belangrijke documenten achter de bar te bewaren. Dat het testament op een ongewone ondergrond werd opgesteld, niet als testament werd aangeduid en achter de bar werd bewaard, was niet doorslaggevend, aldus het OLG. Voor de aanname van een testament volstaat het dat de wil van de erflater duidelijk kan worden vastgesteld en de notitie de handtekening van de partner draagt. Het testament was dus geldig opgesteld en de partner van de erflater was tot enig erfgenaam benoemd, besliste het OLG Oldenburg.
Testament juist bij ongehuwde paren belangrijk
Twijfels over de geldigheid van het testament hadden de vier kinderen van de overleden zus van de erflater aangemeld. Zij gaan echter uiteindelijk met lege handen weg.
Dit toont ook aan dat het juist bij ongehuwde partners enorm belangrijk is om een testament op te stellen. Want zonder een uiterste wil geldt de wettelijke erfopvolging. Voor de onderhavige zaak betekent dit dat de nichten en neven van de erflater zouden hebben geërfd en zijn partner met lege handen zou zijn achtergebleven.
Ook al heeft het OLG Oldenburg het testament op het barkladblok als geldig aangemerkt, is het raadzaam om een testament formeel en inhoudelijk zo helder mogelijk op te stellen, zodat de uiterste wil ook in de zin van de erflater wordt uitgevoerd en geschillen over de erfenis worden vermeden.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert over testamenten en andere onderwerpen van het erfrecht.
Neem graag contact met ons op!
