Het voorbehoud van het woonrecht kan bij de schenking van een onroerend goed ook na meer dan tien jaar invloed hebben op de aanvullingsaanspraak van het wettelijk erfdeel. Dat blijkt uit een vonnis van het OLG München.
Schenkingen zijn een beproefd middel om de erfbelasting te omzeilen of ook om de wettelijk erfdeelaanspraken te verlagen. Er moet echter rekening mee worden gehouden dat de wettelijk erfdeelaanspraak, bijvoorbeeld van kinderen van de erflater, zich ook uitstrekt tot zaken die de erflater in de laatste tien jaar voor zijn overlijden heeft geschonken, legt het advocatenkantoor MTR Rechtsanwälte uit. Deze zogenaamde wettelijk erfdeel aanvullingsaanspraak kan zelfs bestaan als de schenking al meer dan tien jaar geleden heeft plaatsgevonden, zoals blijkt uit een vonnis van het OLG München van 8 juli 2022 (Az. 33 U 5525/21).
In het geval had de erflater een woonhuis aan een van zijn kinderen geschonken en zich daarbij het exclusieve woonrecht van alle ruimtes van het huis voorbehouden. De schenking was al meer dan tien jaar geleden toen de vader overleed. Een zoon stelde echter dat het onroerend goed bij zijn wettelijk erfdeel aanvullingsaanspraak in aanmerking moest worden genomen. Aangezien de vader het exclusieve woonrecht had voorbehouden, vond hij dat de tienjaarsperiode hier niet van toepassing was.
Met zijn aanklacht had hij succes bij het OLG München. Een wettelijk erfdeelgerechtigde heeft ook recht op zijn wettelijk erfdeel met betrekking tot schenkingen die de erflater in de laatste tien jaar voor zijn overlijden heeft gedaan. In de loop van de zogenaamde afsmelting vermindert deze waarde elk jaar met tien procent en valt na tien jaar uiteindelijk volledig uit de aanvullingsaanspraak, aldus het OLG. Volgens de rechtspraak van het BGH geldt dit echter niet als de erflater zich het volledige vruchtgebruik van het onroerend goed heeft voorbehouden.
Een verleend woonrecht is weliswaar niet noodzakelijkerwijs gelijk te stellen aan een vruchtgebruikvoorbehoud. Hier had de vader zich echter het exclusieve gebruik van de gehele woonruimte voorbehouden, waardoor het verschil zo gering was dat het woonrechtsvoorbehoud gelijk werd gesteld aan het voorbehouden vruchtgebruik, voerde het OLG aan. Daarom had de eiser een wettelijk erfdeel aanvullingsaanspraak.
Erfaringsdeskundige advocaten in erfrecht geven advies.
