OLG Frankfurt am Main stelt nieuwe maatstaven voor gezondheidsclaims in voedselreclames
Met zijn uitspraak van 2 december 2024 heeft het Oberlandesgericht Frankfurt am Main (zaaknr. 6 U 124/24) duidelijkheid verschaft over reclame-uitingen voor levensmiddelen die een specifieke gezondheidseffect suggereren. Concreet betrof dit het gebruik van de term “Anti-Kater” voor een als levensmiddel op de markt gebracht preparaat. De beslissing onderstreept de strikte grenzen waarbinnen gezondheidsclaims in de marketing zijn toegestaan en benadrukt de wettelijke vereisten waaraan voedselondernemers moeten voldoen.
Achtergrond van de procedure
De uitspraak was gebaseerd op de reclame voor een voedingssupplement, waarvan op de verpakking en de online aanwezigheid de term “Anti-Kater” prominent werd benadrukt. Het verantwoordelijke distributiebedrijf wekte daarmee de suggestie dat het product een door alcoholgebruik veroorzaakte “kater” zou kunnen verlichten of voorkomen. Tegen deze reclame-uiting keerde zich een consumentenbeschermingsvereniging met het argument dat dergelijke gezondheidsclaims alleen zijn toegestaan wanneer deze zijn gebaseerd op de actuele stand van de wetenschap en expliciet zijn goedgekeurd door de Health-Claims-Verordening (Verordening (EG) Nr. 1924/2006).
Juridisch kader voor gezondheidsclaims
Health-Claims-Verordening
De Health-Claims-Verordening regelt in heel Europa het gebruik van voedings- en gezondheidsclaims op levensmiddelen. Dergelijke uitingen zijn alleen toegestaan als zij door de Europese Commissie zijn beoordeeld en op een positieve lijst zijn geplaatst. Voorwaarde voor toelating is naast wetenschappelijke onderbouwing vooral een expliciete goedkeuring van de concrete claim.
Toepassing op de term “Anti-Kater”
Het OLG Frankfurt a.M. verduidelijkte dat de aanduiding “Anti-Kater” een specifieke gezondheidseffect beschrijft, namelijk het verlichten of voorkomen van klachten na alcoholgebruik. Een dergelijke reclame-uiting valt daarmee onder het toepassingsgebied van de Health-Claims-Verordening en is uitsluitend toegestaan wanneer daarvoor een expliciete goedkeuring bestaat. Omdat een “Anti-Kater”-claim tot dusver niet is goedgekeurd en wetenschappelijk bewijs ontbreekt, wordt de reclame als ontoelaatbaar beschouwd.
Gevolgen voor levensmiddelenproducenten en distributeurs
Grenzen aan de creatieve vrijheid in reclame
De uitspraak maakt duidelijk dat voedselondernemers bij aanprijzingen die verlichting, preventie of genezing van klachten beloven, juridisch bijzonder terughoudend moeten zijn. Ook een ogenschijnlijk lichtzinnige formulering als “Anti-Kater” kan volgens het OLG door consumenten als een gezondheidseffect worden opgevat, en valt daardoor onder de strenge eisen van de verordening.
Aansprakelijkheid voor de reclameboodschap
De rechter wees er bovendien op dat niet alleen expliciete, maar ook impliciete en suggestieve gezondheidsclaims binnen de Europese wetgeving vallen. Al het benadrukken van een effect tegen bepaalde klachten – in dit geval de “kater” na alcoholgebruik – is in principe voldoende om te spreken van een gezondheidsclaim.
Belang van de uitspraak voor de levensmiddelensector
Het verbod door de rechter om reclame te maken met de toevoeging “Anti-Kater” is van aanzienlijk praktisch belang voor de branche. Bedrijven dienen alle uitingen op hun producten en in hun reclame zorgvuldig te controleren op de vraag of zij als gezondheidsclaims in de zin van de verordening kunnen worden gezien. De uitspraak van het OLG Frankfurt am Main biedt extra rechtszekerheid met betrekking tot de interpretatie van gezondheidsclaims en zal naar verwachting effect hebben dat verder reikt dan het individuele geval.
Toch dient te worden opgemerkt dat de rechtspositie en de interpretatie daarvan aan ontwikkelingen en veranderingen onderhevig zijn. Procedures over vergelijkbare reclameconcepten zijn voortdurend aan de orde bij verschillende instanties; het laatste woord over de beoordeling van gezondheidsclaims blijft voorbehouden aan het Europees Hof van Justitie (stand: december 2024).
Conclusie en vooruitblik
Levensmiddelenbedrijven blijven voor de uitdaging staan om hun reclame-uitingen in overeenstemming te brengen met de regelgeving. De actuele jurisprudentie verhoogt de zorgvuldigheidsvereisten en maant tot terughoudendheid bij gezondheidsclaims. Voor marktdeelnemers is het daarom aan te bevelen hun reclameconcepten voortdurend te controleren en waar nodig aan te passen.
Voor verdere juridische beoordelingen of ondersteuning met betrekking tot de reclame en etikettering van levensmiddelen staan bij MTR Legal Rechtsanwalt contactpersonen met uitgebreide ervaring tot uw beschikking.
