HvJ-EU over geografische aanduiding van oorsprong – Zaaknr.: C-399/22
Consumenten mogen niet misleid worden over de geografische oorsprong van een product. Dienovereenkomstig mogen meloenen en tomaten die uit de Westelijke Sahara komen, niet als landbouwproducten uit Marokko worden aangeduid. Dit zou misleidend zijn en een schending van het mededingingsrecht, stelde het HvJ-EU in zijn arrest van 4 oktober 2024 (Zaaknr.: C-399/22).
Geografische oorsprongsbenamingen kunnen bij de consument bepaalde voorstellingen over de eigenschappen van een product oproepen, bijvoorbeeld met betrekking tot de kwaliteit of de smaak. Hierdoor kan hij in zijn aankoopbesluit worden beïnvloed. Daarom zijn aanduidingen die de consument misleiden over de oorsprong van het product misleidend en verboden, aldus het advocatenkantoor MTR Legal, dat onder andere in het mededingingsrecht adviseert.
Meloenen en tomaten uit de Westelijke Sahara
In de procedure voor het HvJ-EU ging het nu om meloenen en tomaten die in de Westelijke Sahara werden geteeld, maar waarvan Marokko als land van oorsprong werd aangegeven. Marokko controleert weliswaar een groot deel van de Westelijke Sahara, maar er is ook een kleinere onafhankelijke zone. De internationale status van de Westelijke Sahara is momenteel onduidelijk.
In de Westelijke Sahara wordt ook landbouw bedreven. Daarbij worden onder andere tomaten en meloenen in kassen gekweekt. De infrastructuur voor de noodzakelijke irrigatie van de planten wordt voornamelijk door Marokko geleverd en gefinancierd. Fruit en groenten worden vervolgens voornamelijk naar Europa geëxporteerd en met Marokko als herkomst land aangeduid.
Misleiding van consumenten over de oorsprong van producten
Hiertegen verzet zich een Franse landbouwvereniging. De vereniging diende bij de Franse regering een verzoek in om de invoer van meloenen en tomaten uit de Westelijke Sahara te verbieden, omdat Marokko onterecht als land van oorsprong wordt aangegeven. Om te voorkomen dat consumenten misleid worden over de oorsprong van de goederen en om rekening te houden met het internationaal recht, is het noodzakelijk dat er een duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen producten uit Marokko en de Westelijke Sahara en dat de waren duidelijk worden geëtiketteerd.
Het verzoek van de Franse landbouwvereniging belandde uiteindelijk bij het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het HvJ-EU moest verduidelijken of de aanduiding van Marokko als oorsprong gerechtvaardigd kan zijn op basis van een associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en de Noord-Afrikaanse staat en welke beschermende maatregelen een EU-lidstaat kan nemen als goederen systematisch onder een onjuiste oorsprongsmarkering worden ingevoerd.
Westelijke Sahara is niet Marokko
Het HvJ-EU maakte duidelijk dat de desbetreffende meloenen en tomaten uitsluitend in de Westelijke Sahara worden geoogst en daarom alleen de Westelijke Sahara als oorsprongsbenaming moet worden aangegeven. Ter rechtvaardiging voerden de rechters aan dat de Westelijke Sahara geen deel uitmaakt van Marokko, maar een afzonderlijk gebied vormt. In de zin van het recht van de Europese Unie vormt de Westelijke Sahara een eigen douanegebied. Elke andere oorsprongsmarkering kan bij consumenten de indruk wekken dat de meloenen en tomaten uit een ander gebied komen dan het gebied waar ze zijn geoogst. Consumenten zouden worden misleid over de werkelijke herkomst van de producten.
Verder stelde het HvJ-EU echter ook duidelijk dat een individuele EU-lidstaat niet eenzijdig een invoerverbod kan opleggen voor bepaalde landbouwproducten die niet in overeenstemming zijn met de Europese vereisten voor oorsprongsmarkering. In zaken van gemeenschappelijk handelsbeleid kan alleen de EU wetgevend optreden. Denkbaar is bijvoorbeeld dat in het kader van de associatieovereenkomst tussen de EU en Marokko passende regelingen worden overeengekomen.
Schending van het mededingingsrecht
Indien de consument door foutieve oorsprongsmarkeringen over de herkomst van een product wordt misleid, is er sprake van een schending van het mededingingsrecht. Omdat consumenten positieve eigenschappen van het product met de oorsprongsmarkering kunnen associëren, is de bescherming van een oorsprongsbenaming voor ondernemingen hoog in het vaandel. Schendingen van het mededingingsrecht kunnen daarom streng worden bestraft. Waarschuwingen, verbodsvorderingen of schadeclaims kunnen het gevolg zijn.
Als advocatenkantoor beschikt MTR Legal over jarenlange ervaring in mededingingsrecht en behartigt zij de belangen van haar cliënten zowel bij de verdediging als bij de handhaving van waarschuwingen, verbods- en schadeclaims.
Neem gerust contact met ons op!