Het gebruik van software kan via de juiste licenties worden verleend. Er moet een onderscheid worden gemaakt of aan de licentiehouder eenvoudige of exclusieve gebruiksrechten worden verleend.
Het IT-recht is geen zelfstandig rechtsgebied, maar houdt verband met een groot aantal rechtsgebieden zoals merkenrecht, mededingingsrecht, gegevensbeschermingsrecht of auteursrecht. Vooral bij de ontwikkeling en de verlening van softwarelicenties zijn er in het IT-recht sterke parallellen met het auteursrecht, legt de zakenadvocatuur MTR Rechtsanwälte uit, die haar cliënten ook in het IT-recht adviseert.
De ontwikkelaar van een software is ook juridisch de auteur ervan. Dit betekent dat hij ook het auteursrecht op het programma bezit en dat het gebruik van de software door derden zonder een overeenkomstige licentie verboden is. De ontwikkelaar van de software kan de juiste licenties voor het gebruik van de software verlenen. Een essentieel aspect hierbij is of de gebruiker een eenvoudig of een exclusief gebruiksrecht krijgt.
Elke gebruiker van een computer heeft voor het gebruik van standaardsoftware meestal een eenvoudig gebruiksrecht. Hij mag de software zoals contractueel overeengekomen gebruiken, maar heeft dit gebruiksrecht niet exclusief. Het eenvoudige gebruiksrecht kan ook aan verschillende andere gebruikers worden verleend. De omvang van het gebruik kan in het licentiecontract worden gedefinieerd en bijvoorbeeld in tijd of plaats worden beperkt. In de praktijk wordt de software vaak niet meer gekocht, maar alleen nog sluit men zogeheten downloadcontracten, die het gebruik van de software voor een bepaalde periode mogelijk maken.
Voor bedrijven zijn standaardsoftware-oplossingen vaak niet voldoende. Zij hebben maatwerkoplossingen nodig. In dergelijke gevallen wordt de software speciaal voor de klant ontwikkeld en wordt meestal een exclusief gebruiksrecht verleend. Aangezien de speciaal ontwikkelde software vaak nog moet worden geïmplementeerd in de reeds bestaande softwareomgeving, wordt dit vaak ook contractueel vastgelegd, evenals het onderhoud van de software, zodat de programma’s probleemloos functioneren.
Er kunnen nog veel meer punten contractueel worden geregeld. Kernpunten die een softwarelicentiecontract zou moeten bevatten, zijn de omvang van de dienstverlening, de looptijd, het aantal gebruikers en de kosten.
Bekwame advocaten op het gebied van IT-recht geven advies bij softwarecontracten.
