OLG Hamm erkent schadevergoedingsaanspraken ten gunste van kapitaalbeleggers van het ‘Dubai 1000 Hotel-Fonds’
Het Oberlandesgericht (OLG) Hamm heeft op 8 november 2011 in meerdere samenhangende rechtszaken baanbrekende uitspraken gedaan ten gunste van beleggers in het zogenaamde ‘Dubai 1000 Hotel-Fonds’. De uitspraken (zaaknummers I-8 U 51/11, I-8 U 55/11, I-8 U 71/11, I-8 U 72/11) behandelen de vraag onder welke voorwaarden beleggers recht hebben op schadevergoeding als zij zich op basis van gebrekkige of misleidende informatie hebben aangesloten bij een gesloten fonds. De rechterlijke beoordeling raakt tegelijkertijd fundamentele rechtsvragen rondom beleggingsadvies en prospectusaansprakelijkheid.
Achtergrondinformatie over de fondsstructuur en het verkoopproces
Het ‘Dubai 1000 Hotel-Fonds’ was opgezet als een gesloten vastgoedfonds met als doel door investeringen in hotelvastgoed rendement te genereren voor de deelnemende beleggers. Tijdens de initiatie en plaatsing van het fonds werden veel beleggers door distributieorganisaties benaderd en aangezet tot deelname. De informatiepositie, zoals die door prospectussen, verkoopgesprekken en begeleidende documenten werd gepresenteerd, speelde een centrale rol in het beslissingsproces van de beleggers.
Volgens de rechtbankstukken voelden meerdere beleggers zich bij hun beslissing benadeeld, omdat zij – naar eigen zeggen – onvoldoende of onjuist waren geïnformeerd over de risico’s, de werking en de economische vooruitzichten van de investering. Centraal in het juridische geschil stond daarom de vraag of de initiatiefnemers of de bij de distributie betrokken ondernemingen zich schuldig hadden gemaakt aan schending van hun informatie- en adviesplichten.
Belangrijkste bevindingen van het OLG Hamm
Gebreken in de voorlichting en het advies
Het OLG Hamm heeft uitvoerig uiteengezet dat met name de nauwkeurige en volledige informatieverstrekking aan de belegger over alle essentiële aspecten van de deelname een wezenlijk onderdeel is van een passend beleggingsadvies. Volgens de rechtbank werden wezenlijke risico’s van de investering in de prospectus en in de adviesgesprekken deels onvoldoende toegelicht. Dit betrof met name het risico van volledig verlies, de beperkte verhandelbaarheid van fondsdeelnemingen en het feit dat uitkeringen niet gegarandeerd konden worden.
Volgens de bevindingen van het gerecht zijn de beleggers over deze omstandigheden ofwel helemaal niet, of in ieder geval niet in de vereiste mate geïnformeerd, waardoor een goed geïnformeerde en eigen verantwoorde beleggingsbeslissing bemoeilijkt of onmogelijk werd gemaakt. De schending van de informatieplicht leidt dan ook tot de aansprakelijkheid van de verantwoordelijke partijen voor schadevergoeding.
Prospectusaansprakelijkheid en verantwoordelijkheid
Een ander aandachtspunt in de OLG-uitspraken is het onderzoek naar de zogenaamde prospectusaansprakelijkheid. De rechters benadrukten uitdrukkelijk dat de prospectus als centraal informatiemedium alle essentiële informatie op een heldere, begrijpelijke en waarheidsgetrouwe wijze moet weergeven. Als risico’s worden gebagatelliseerd, kansen worden overdreven of belangrijke gegevens worden verzwegen, is er sprake van een prospectusfout, die de initiatiefnemers en eventueel ook de verantwoordelijken voor de prospectus aansprakelijk kan maken.
In dit geval kwam het OLG Hamm tot de conclusie dat de verkoopprospectus niet voldeed aan de eisen voor een correcte risico-informatie en op meerdere punten onvolledig of misleidend was. Rekening houdend met alle omstandigheden oordeelde de rechtbank bovendien dat een zogenaamde causaliteitsvermoedens niet is weerlegd door latere, aanvullende advisering of andere omstandigheden.
Relevante gevolgen voor schadevergoeding
Het gevolg van de vastgestelde plichtsverzuimen is dat de getroffen beleggers recht hebben op de terugdraaiing van hun fondsdeelname. In principe is de schadevergoeding gericht op het herstellen van de situatie alsof de fondsdeelname nooit was aangegaan (‘verschilhypothese’). De betreffende schadevergoedingsclaims kunnen echter door de wederpartij worden bestreden met verweren en inhoudingen – bijvoorbeeld vanwege ontvangen uitkeringen of fiscale voordelen.
Gevolgen voor beleggers en implicaties voor het kapitaalmarktrecht
Belang van de uitspraak voor vergelijkbare kapitaalbeleggingsproducten
De rechtspraak van het OLG Hamm maakt duidelijk dat bij de opzet, distributie en advisering over gesloten fondsinvesteringen de hoogste eisen gesteld moeten worden aan transparantie en volledigheid van de informatie. Zowel initiatiefnemers als distributiepartners dienen potentiële beleggers volledig en correct te informeren over de aan de betreffende investering verbonden kansen en risico’s. Deze uitgangspunten gelden zonder uitzondering ook voor investeringen in buitenlandse vastgoedprojecten of andere, met name illiquide, fondsconstructies.
Zorgvuldigheidsplichten bij beleggingsadvies en bij het opstellen van prospectussen
De uitspraken herinneren er bovendien aan dat fouten bij het opstellen van prospectussen en de vastlegging van adviesgesprekken verstrekkende aansprakelijkheidsconsequenties kunnen hebben. Voor beleggers bieden de recente uitspraken ruimere mogelijkheden om schadevergoeding te eisen in geval van gebrekkige risico-informatie. Vennootschappen die vergelijkbare producten ontwikkelen of verhandelen, moeten zich bewust zijn van hun verhoogde zorgvuldigheids- en informatieplichten.
Vervolgprocedure en vermoeden van onschuld
Er dient op gewezen te worden dat niet uit te sluiten valt dat tegen de uitspraken nog verdere rechtsmiddelen zijn ingesteld of losse procedures zijn voortgezet. Zolang de juridische discussies nog niet volledig zijn beëindigd, geldt het vermoeden van onschuld ten gunste van alle betrokkenen. Een definitieve oplossing van openstaande punten is derhalve voorbehouden aan verdere gerechtelijke instanties.
Bron: Uitspraak OLG Hamm van 8 november 2011, Az. I-8 U 51/11, I-8 U 55/11, I-8 U 71/11, I-8 U 72/11 (<a href="https://urteile.news/OLG-HammI-8-U-5111-I-8-U-5511-I-8-U-7111-I-8-U-7211OLG-Hamm-Anlegern-des-Dubai-1000-Hotel-Fonds-steht-Schadensersatz-zu~N12523″>zie hier)
Contactpersoon voor juridische vragen
Voor wie met soortgelijke vragen rondom informatieplicht, aansprakelijkheid of het geldend maken van aanspraken bij complexe kapitaalmarktproducten of gesloten fondsen zit, staan de advocaten van MTR Legal Rechtsanwalt als contactpersoon ter beschikking. Met ruime ervaring in het kapitaalmarkt-, handels- en vennootschapsrecht begeleidt MTR Legal ondernemingen, investeerders en vermogende particulieren bij alle juridische uitdagingen op het gebied van gestructureerde financiële producten.