Bedrijven moeten zich voorbereiden op schadeclaims
De lidstaten van de Europese Unie hebben zich midden maart akkoord verklaard met de EU-leveringsketenwet. Het Europees Parlement moet nog instemmen met het wetsvoorstel, maar dat wordt als een formaliteit beschouwd. De EU-lidstaten zullen dan verplicht zijn de richtlijnen om te zetten in nationale wetgeving. Bedrijven zouden zich nu al moeten voorbereiden op de nieuwe vereisten. Want bij overtredingen kunnen omvangrijke schadeclaims dreigen.
In Duitsland is op 1 januari 2023 al een leveringsketenwet van kracht gegaan, die aanvankelijk bedrijven met minstens 3.000 werknemers betrof en vanaf 2024 ook bedrijven met meer dan 1.000 werknemers. Met de EU-leveringsketenwet moeten de bedrijven zich voorbereiden op nieuwe eisen. Hoe deze er precies uit zullen zien, hangt ook af van hoe de Duitse regering de EU-richtlijn in nationale wetgeving zal omzetten, aldus advocaat Michael Rainer, contactpersoon voor ondernemingsrecht bij het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte.
Met de EU-leveringsketenwet willen we mensenrechten en het milieu beschermen. Het moet ervoor zorgen dat er binnen de leveringsketen, ook in derde landen, geen kinderarbeid voorkomt of dat milieunormen niet worden nageleefd. Na meerdere versoepelingen van de regelingen zijn nu bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een jaaromzet van minstens 450 miljoen euro betrokken. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de EU-richtlijn voor bedrijven met meer dan 500 werknemers en een jaaromzet van meer dan 150 miljoen euro zou gelden.
Verhoogde eisen door EU-leveringsketenwet
Minder bedrijven in Duitsland worden getroffen door de EU-leveringsketenwet dan door de Duitse leveringsketenwet. Weliswaar zijn bedrijven met meer dan 1.000 werknemers getroffen, maar in de EU-richtlijn geldt dat alleen voor bedrijven met een jaaromzet van meer dan 450 miljoen euro. In de Duitse regelgeving is er geen dergelijke omzetdrempel.
Toch brengt de EU-leveringsketenwet geen verlichting voor Duitse bedrijven. Want anders dan in de Duitse wet moeten zij ervoor zorgen dat er in de gehele leveringsketen geen schendingen van mensenrechten of milieubescherming plaatsvinden, dus ook bij de leveranciers van hun leveranciers en hun leveranciers. Een gigantische opgave voor de bedrijven. Bovendien kunnen bij overtredingen schadeclaims op hen afkomen.
Individuen en organisaties kunnen klagen
Tot nu toe heeft het Federaal Bureau voor Economie en Exportcontrole de naleving van de Duitse leveringsketenwet gemonitord. De Bafa kan bij overtredingen weliswaar hoge boetes en andere sancties opleggen, maar heeft tot dusver tamelijk terughoudend gehandeld.
Dat kan echter veranderen met de implementatie van de EU-leveringsketenwet. Want de wet geeft individuen de mogelijkheid om bedrijven aan te klagen als zij het leveringsketenwet overtreden en bijvoorbeeld mensenrechtenschendingen niet herkennen of geen maatregelen hebben genomen om deze te beëindigen of in ieder geval te verzachten. Bovendien kunnen ook organisaties of vakbonden groepsvorderingen indienen. Dit kan ertoe leiden dat bedrijven worden geconfronteerd met talloze schadeclaims. Geraakten kunnen hun aanspraken ook aan dergelijke organisaties overdragen, wat de schadeclaims nog verder kan aanwakkeren. Bedrijven kunnen weliswaar niet verantwoordelijk worden gesteld als een ander bedrijf in de voorgaande leveringsketen alleen de richtlijnen heeft overtreden. Maar het risico om aansprakelijk gesteld te worden blijft bestaan.
Overgangsperiode van vijf jaar
Kleinere bedrijven met minder dan 1.000 werknemers worden weliswaar niet direct getroffen door de leveringsketenwet. Desondanks moeten ook zij zich voorbereiden op de regelingen. Want hun klanten met meer dan 1.000 werknemers zullen waarschijnlijk in de contracten clausules opnemen met betrekking tot de naleving van mensenrechten of milieubescherming.
De EU-leveringsketenwet moet binnen vijf jaar – dus naar verwachting tegen 2029 – in verschillende stappen worden geïmplementeerd. Vanaf 2027 worden dan bedrijven met meer dan 5.000 werknemers en een jaaromzet van minimaal 1,5 miljard euro betrokken. In 2028 volgen bedrijven met 3.000 werknemers en een minimumomzet van 900 miljoen euro en in 2029 tenslotte bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een omzet van minstens 450 miljoen euro per jaar.
De federale regering is opgeroepen om de reeds bestaande nationale regelingen aan te passen aan de EU-leveringsketenwet. Hetzelfde zouden de betrokken bedrijven moeten doen en indien nodig een effectief nalevingssysteem installeren om overtredingen van de leveringsketenwet te voorkomen.
MTR Legal Rechtsanwälte adviseert over de leveringsketenwet en andere onderwerpen van het ondernemingsrecht.
Neem gerust contact met ons op!
