De Commerzbank had van haar klanten geen negatieve rente mogen eisen. Overeenkomende clausules zijn volgens een uitspraak van de rechtbank Frankfurt niet toegestaan (Az. 2-25 O 228/21).
De langdurige lage renteomgeving heeft veel banken en spaarbanken ertoe gebracht zogenaamde bewaarvergoedingen van hun klanten te eisen. Of dergelijke negatieve rente in het bankrecht überhaupt voorzien is, is juridisch omstreden. De rechtbank Frankfurt heeft zich op 18 november 2022 aan de kant van de consumenten geschaard en geoordeeld dat de Commerzbank onterecht negatieve rente heeft geëist, verklaart het advocatenkantoor MTR Rechtsanwälte, dat een van haar aandachtsgebieden in het bankrecht heeft.
Een hele reeks van banken en spaarbanken is in het verleden overgegaan tot het eisen van negatieve rente. Betroffen waren zowel spaarrekeningen als betaalrekeningen en spaarinlagen. Nu de Europese Centrale Bank de rente inmiddels heeft verhoogd, lijkt het onderwerp negatieve rente te zijn afgedaan. Toch blijft het feit dat de klanten ten onrechte zijn belast – zoals de rechtbank Frankfurt heeft vastgesteld.
De Commerzbank had bij nieuwe klanten zogenaamde tegoedvergoedingen op spaarinlagen vanaf 50.000 euro geheven. De consumentenorganisatie Hamburg klaagde daartegen en vond deze praktijk onrechtmatig. De rechtbank Frankfurt deelde deze mening. Zij oordeelde dat de respectieve clausules met betrekking tot de bewaarvergoedingen onrechtmatig zijn, omdat deze de klanten onredelijk benadelen. Het heffen van negatieve rente weerspreekt het wettelijke model van spaarinlagen, oordeelde de rechtbank. Het idee is dat klanten hun geld aan de bank toevertrouwen en daarvoor rente ontvangen, en niet andersom. Met het heffen van bewaarvergoedingen laat de bank ten onrechte operationele kosten aan de klanten doorrekenen, voerde de rechtbank Frankfurt aan.
Bovendien schenden de clausules ook het transparantiegebod, omdat ze alleen ‘verborgen’ in een voetnoot zijn en niet als een eigen deposito-model aan de klant werden aangeboden, zodat deze kon beslissen. De clausules zijn daarom niet toegestaan en de Commerzbank heeft ten onrechte negatieve rente geheven.
Net als de rechtbank Frankfurt hebben ook de rechtbanken Berlijn en Düsseldorf al geoordeeld. Klanten hebben volgens de rechtspraak goede kansen om onterecht geheven negatieve rente van de banken terug te krijgen.
In het bankrecht ervaren advocaten adviseren u over uw mogelijkheden.
