Beslissing van de rechtbank Frankfurt – 2-06 O 532/23 en 2-06 O 533/23
In een geschil over schending van het merkenrecht heeft de rechtbank Frankfurt bij besluiten van 19 september 2023 de kunstvrijheid hoger gewaardeerd dan de bescherming van het geregistreerde merk en een verzoek om een voorlopige voorziening van een fabrikant van luxe handtassen afgewezen (Zaaknr.: 2-06 O 532/23 en 2-06 O 533/23).
Het merkenrecht is een kerngebied van de industriële eigendomsrechten. Door het registreren van hun merk kunnen bedrijven zich beschermen tegen kopieën. Vooral de karakteristieke kenmerken van een merk bieden de klanten een hoge herkenningswaarde. Dit maakt de bescherming van het eigen merk bijzonder belangrijk, aldus het advocatenkantoor MTR Legal, dat adviseert op het gebied van industriële eigendomsrechten en merkenrecht.
Merkenbescherming heeft grenzen
De merkenbescherming heeft echter grenzen en zelfs karakteristieke kenmerken van een beschermd merk kunnen mogelijk door derden worden gebruikt. Dit moest een fabrikant van luxe handtassen ondervinden bij de rechtbank Frankfurt.
De fabrikant had zijn handtassen middels het merkenrecht beschermd. Een modelabel, dat onder andere rokken, jurken en tassen produceert, heeft karakteristieke kenmerken van de merkrechtelijk beschermde handtassen verwerkt en bij een modeshow en op sociale netwerken gepresenteerd. De fabrikant van de luxe handtassen diende daarom een verzoek om een voorlopige voorziening in bij de rechtbank Frankfurt en eiste dat het modelabel het tonen van de producten verboden zou worden.
Rechtbank Frankfurt wijst verzoek om voorlopige voorziening af
De rechtbank Frankfurt wees het verzoek om voorlopige voorziening af. De vervaardiger van de handtassen kon zich in dit geval niet op merkenbescherming beroepen. Daarmee volgde de rechtbank het betoog van het modelabel. Het label had aangegeven dat ze met de producten en het gebruik van de karakteristieke kenmerken van de luxe handtas wilden wijzen op vrouwelijke clichés, waarbij vrouwen deze handtassen zogenaamd van „Sugar Daddys“ kregen. Daarbij beriep het label zich op hun kunst- en meningsvrijheid.
De rechtbank voerde aan dat in dit geval een afweging moet worden gemaakt tussen merkenbescherming en kunstvrijheid. Het modelabel wilde met zijn enscenering wijzen op het feit dat vrouwen door mannen tot objecten worden gereduceerd en als maatschappelijke accessoires worden gezien. Volgens het label emanciperen vrouwen zich door precies die rol op zich te nemen en mannen als „menselijke bank“ voor hun doeleinden te gebruiken.
Beslissing op individuele basis
De rechtbank Frankfurt kwam uiteindelijk tot de conclusie dat ook de omgang met een merk door de kunstvrijheid beschermd kan zijn. Hierbij dient ook de enscenering op de modeshow met de opzettelijk overdreven maatschappelijke weergave te worden beschouwd, die geheel door de kunstvrijheid gedekt is, vooral omdat het merk van de verzoekende partij in de voorstelling niet belasterd wordt en slechts een deel van de totale enscenering is.
Uiteindelijk hangt de afweging tussen merkenrecht en kunstvrijheid echter altijd af van het specifieke geval. MTR Legal adviseert op het gebied van merkenrecht en is de contactpersoon op het gebied van industriële eigendomsrechten.
Neem gerust contact met ons op.