Beslissing van het OLG Frankfurt: Geen Europees erfrechtcertificaat bij betwiste bezwaren ook in hoger beroep
Het Oberlandesgericht Frankfurt am Main heeft met besluit van 30-07-2024 (zaaknr. 21 W 126/24) een richtinggevende beslissing genomen over de afgifte van een Europees erfrechtcertificaat in het kader van een erfrechtprocedure. Centraal stond de vraag of, en onder welke voorwaarden, een Europees erfrechtcertificaat kan worden afgegeven wanneer een deelnemer aan de procedure onderbouwde bezwaren aanvoert tegen het verzoek – en of dit ook geldt in hoger beroep.
Hieronder worden de achtergronden, de juridische maatstaven en de praktische gevolgen van deze beslissing uitgebreid belicht.
Juridische achtergrond
Het Europees erfrechtcertificaat
Het Europees erfrechtcertificaat (EEC) dient om de rechtspositie van erfgenamen, legatarissen en executeurs in grensoverschrijdende erfrechtzaken binnen de Europese Unie aan te tonen. Basis is de Europese Erfrechtverordening (EuErbVO), met name art. 62 e.v. EuErbVO. Het doel is om in de hele Unie een uniforme erkenning en toepassing van erfrechten te waarborgen.
Kernvraag van de uitspraak
Voor het OLG Frankfurt deed zich de situatie voor dat een erfgenaam de afgifte van een Europees erfrechtcertificaat vroeg. Een andere bij de nalatenschap betrokken kring van personen maakte echter bezwaar, met name vanuit een afwijkend standpunt over de erfgenamenstatus en de uitleg van de nalatenschap.
Beslissing van het gerecht en motivering
Omgang met betwiste bezwaren
Het OLG Frankfurt maakte duidelijk dat een Europees erfrechtcertificaat niet mag worden verstrekt zolang er tussen de betrokkenen fundamentele onenigheid bestaat over erfrechtelijke voorwaarden of de erfopvolging. Daarbij hoort met name:
-
- Onenigheid over de persoon van de erfgenaam/de erfgenamen of over de omvang van het erfrecht,
-
- onderbouwde betogen die de rechtspositie van de aanvrager in twijfel trekken,
-
- betwiste testamenten of onopgehelderde kwesties betreffende de wilsbekwaamheid van de erflater.
De rechtbank wees erop dat onopgehelderde of betwiste feiten in principe aan een afzonderlijke rechterlijke beoordeling zijn voorbehouden en niet via de afgifte van een Europees erfrechtcertificaat “langs bestuursweg” mogen worden beslist.
Maatstaven voor het hoger beroep
Het OLG Frankfurt benadrukte daarnaast dat deze principes ook gelden in het kader van het hoger beroep. Ook in hoger beroep kan het Europees erfrechtcertificaat niet worden afgegeven zolang er onderbouwde bezwaren van een betrokkene bestaan die niet zijn weggenomen.
Omvang van de toetsing door de rechtbank
Het hof beperkt zich tot het nagaan of aan de voorwaarden voor de afgifte van het Europees erfrechtcertificaat onbetwist en zonder nadere feitelijke opheldering is voldaan. Zodra er twijfel bestaat aan de juistheid van de relevante gegevens, dient de procedure te worden opgeschort tot de betwiste punten in de hoofdzaak zijn opgehelderd.
Gevolgen en praktische implicaties
Procedurele zekerheid en rechtsbescherming
Door de beslissing wordt de procedurele zekerheid voor de betrokkenen vergroot. Onterechte of voortijdige afgifte van een erfrechtcertificaat wordt voorkomen en de rechtsbescherming van de betrokkenen is doeltreffend gewaarborgd. De uitspraak benadrukt het belang van een zorgvuldige beoordeling bij erfrechtprocedures.
Gevolgen voor grensoverschrijdende nalatenschapsplanning
De beslissing onderstreept het grote juridische belang van de EuErbVO bij nalatenschappen met internationale aspecten. Aanvragers moeten er rekening mee houden dat een afgifte van het erfrechtcertificaat doorgaans pas na opheldering van eventuele bezwaren plaatsvindt – wat vooral bij complexe of betwiste erfrechtszaken tot vertraging kan leiden.
Duidelijkheid ten gunste van het nationale procesrecht
Het OLG verduidelijkt dat het nationale recht van de betreffende lidstaat binnen het kader van de EuErbVO een centrale rol speelt, voor zover het gaat om de vaststelling van de erfopvolging en de opheldering van betwiste vragen. Europese akten kunnen de rechterlijke vaststelling niet vervangen, maar zijn opgesteld als bewijsstukken die moeten berusten op een onbetwiste feitelijke basis.
Waardering en vooruitblik
De uitspraak van het OLG Frankfurt maakt deel uit van een ontwikkeling die, nationaal én Europees, consequent tot doel heeft de functie van het Europees erfrechtcertificaat te beperken tot transparante en onbetwiste situaties. Betwiste erfrechtszaken blijven daarmee voorbehouden aan rechterlijke beoordeling in de desbetreffende procedures.
Het blijft daarbij afwachten hoe de rechtspraak zich in samenspel tussen nationale en Europese bepalingen verder zal ontwikkelen, vooral tegen de achtergrond van de toenemende internationalisering van vermogens en nalatenschappen.
Bronvermelding
De beschreven uitspraak van het OLG Frankfurt am Main is gebaseerd op het openbaar toegankelijke besluit van 30-07-2024, zaaknr. 21 W 126/24, gepubliceerd onder meer op urteile.news. De toelichtingen dienen voor het plaatsen van actuele ontwikkelingen in het erfrecht. De procedure was ten tijde van publicatie afgerond.
Voor verdere vragen of andere erfrechtelijke kwesties met betrekking tot grensoverschrijdende nalatenschapsprocedures staan de Rechtsanwälte van MTR Legal graag ter beschikking.
