Uitspraak van de BFH over de belastingvrije verkoop van onroerend goed in nalatenschap
Bij de verkoop van een onroerend goed dat tot de nalatenschap behoort, kan belastingvrijstelling van toepassing zijn. Dit heeft de Bundesfinanzhof (BFH) op 26 september 2023 in afwijking van zijn eerdere rechtspraak beslist (Az. IX R 13/22). Dit geldt ten minste als een erfgenamen-gemeenschap eerder hun aandelen is afkocht.
Volgens § 23 lid 1 zin 1 van de inkomstenbelastingwet (EStG) is er sprake van een privé-verkooptransactie als er tussen de aankoop en verkoop van een perceel niet meer dan tien jaar ligt. Dan is er sprake van een privé-verkooptransactie en moet op de winst uit de verkoop van onroerend goed inkomstenbelasting worden betaald, aldus het advocatenkantoor MTR Legal Rechtsanwälte, dat onder andere adviseert in belastingrecht.
BFH: Geen privé-verkooptransactie bij verkoop van onroerend goed uit nalatenschap
In afwijking van zijn eerdere rechtspraak oordeelde de BFH in de onderliggende zaak echter anders, hoewel de erfgenaam een onroerend goed uit de nalatenschap ongeveer drie jaar na het overlijden had verkocht. Er valt toch geen inkomstenbelasting uit privé-verkooptransactie, aldus de BFH. Want de voorwaarde daarvoor is dat het verkochte vermogen eerder ook is aangeschaft.
In de voorliggende zaak overleed de erflater in 2015. Haar erfgenamen werden met een erfdeel van 52 procent haar echtgenoot, de latere eiser, evenals haar twee kinderen elk met 24 procent. Tot de nalatenschap behoorde ook een perceel. Na de dood van de vrouw werden haar man en haar twee kinderen als eigenaren in een erfgenamen-gemeenschap van het perceel in het kadaster ingeschreven.
Met een notariële akte droegen de kinderen van de erflater hun erfdeel in april 2017 over aan een derde. Deze droeg de aandelen kort daarna na uitoefening van het wettelijk voorkeursrecht met een notariële akte over aan de man van de erflater. Tegelijkertijd werd de erfgenamen-gemeenschap ontbonden. In februari 2018 verkocht de man uiteindelijk het onroerend goed afkomstig uit de nalatenschap.
Belastingkantoor eist inkomstenbelasting
De bevoegde belastingdienst was van mening dat de verkoop binnen de tienjaarsspeculatietermijn een privé-verkooptransactie was en stelde dienovereenkomstig de inkomstenbelasting vast. Zij redeneerden dat door de aankoop van de erfaandelen van een derde er sprake was van een gedeeltelijke koop van het onroerend goed ten bedrage van 48 procent. Omdat tussen de aankoop van de aandelen en de verkoop van het perceel minder dan tien jaar lag, moest de winst uit de verkoop worden belast.
De tegen de belastingaanslag gerichte klacht van de man bleef bij het belastinggerecht zonder succes. Het BFH vernietigde het vonnis echter in hoger beroep en gaf de klacht toe. Het belastinggerecht had ten onrechte een winst die belast moest worden uit een privé-verkooptransactie aangenomen.
BFH geeft klacht toe
Ter onderbouwing voerde de BFH aan dat de koop van een aandeel in een erfgenamen-gemeenschap niet gelijk staat aan de koop van een onroerend goed. Want een gezamenlijke deelname is geen perceel en kan daar niet gelijk aan worden gesteld.
Er is dus ook geen overeenstemming met het aangeschafte en het verkochte economische goed, aldus de rechters in München verder. Omdat de eiser de erfaandelen van de kinderen van de erflater had verworven. Verkocht had hij echter het tot de nalatenschap van de erflater behorende perceel. Daarmee voldeden de voorwaarden voor een privé-verkooptransactie niet, aldus de BFH. Met deze beslissing heeft de BFH zijn eerdere jurisprudentie gewijzigd en zich tegen het standpunt van de financiële administratie verzet.
De BFH heeft met zijn beslissing voor duidelijkheid gezorgd. Erfgenamen-gemeenschappen kunnen van het vonnis profiteren en de verkoop van onroerend goed in de nalatenschap zonder de heffing van inkomstenbelasting realiseren. Voorwaarde is echter dat er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn om de erfaandelen over te nemen en dat de erfgenamen het eens zijn over de aanpak. Vooral bij erfgenamen-gemeenschappen is er echter vaak ruzie over de omgang met onroerend goed in de nalatenschap, die uiteindelijk tot fiscale nadelen leiden. Dat moet worden voorkomen.
MTR Legal Rechtsanwälte biedt een uitgebreide advisering in belastingrecht en in belastinggeschillen met de belastingautoriteiten aan.
Neem gerust contact met ons op!